Czy jedzenie ma wpływ na naszą psychikę? Oczywiście! To, co spożywamy każdego dnia oddziałuje na pracę mózgu oraz nastrój. Istnieją produkty, które usprawniają regulację nastroju, to tzw. mood food. Co więcej, każdy z nas może wpływać na swoje samopoczucie poprzez spożywanie konkretnego typu żywności, nazywanej comfort food. Ta jednak niesie za sobą pewne pułapki, które może pomóc wyeliminować ostatni z popularnych trendów, czyli mindful eating. Sprawdź, jak możesz wykorzystać go w swojej codzienności i jeść bardziej uważnie.
Jedzenie na poprawę nastroju
Jedzenie spełnia w naszym życiu wiele funkcji. Spożywamy posiłki nie tylko po to, żeby zaspokoić głód i dostarczyć organizmowi składników odżywczych. Jemy także ze względu na apetyt, czyli chęć spożycia czegoś o określonym smaku czy strukturze.
Liczne badania wskazują, że sięgamy po pożywienie również pod wpływem emocji i nastroju. Co więcej, posiłki pełnią także istotną funkcję w kontaktach międzyludzkich. Suto zastawiony stół często jest nieodzowną częścią naszych spotkań towarzyskich.
Coraz częściej mówi się właśnie o roli jedzenia, jaką jest regulacja emocji. Ulubione dania są dla nas sposobem na poprawę humoru i na sprawienie sobie przyjemności. Sięgamy po konkretne potrawy, aby wpłynąć pozytywnie na swoje samopoczucie. Szukamy w nim pocieszenia i ukojenia. Publikowane w sieci teksty żartobliwie mówią: Czekolada nie pyta, czekolada rozumie.
Czym jest i jak poznać swój własny comfort food?
Comfort food to jedzenie, które kojarzy się z bezpieczeństwem czasów dzieciństwa. Przynosi ukojenie i poprawę samopoczucia. Jako comfort food zazwyczaj rozumie się tradycyjne potrawy, jak np. placki ziemniaczane babci, kotlet schabowy przygotowany przez mamę, czy szarlotka sprzed lat. Jednak każdy z nas może tak naprawdę mieć swój własny comfort food. Dla jednego będzie to pizza, której na co dzień sobie odmawia, dla drugiej osoby deser pełen cukru. Są to dania, których spożywanie ma wymiar nostalgiczny – kojarzy się z miłymi chwilami lub bliskimi osobami.
Czy comfort food to zawsze dania charakteryzujące się wysoką kalorycznością? Niekoniecznie!
Chociaż większość z nich to rzeczywiście dania tłuste lub słodkie i kaloryczne, to jak najbardziej taką funkcję mogą pełnić także zdrowe przekąski. Dobry humor mogą nam zagwarantować inne dania, które przywołują miłe skojarzenia. To mogą być także owoce, gorzka czekolada, czy dania, które kojarzą nam się z wyjątkowym czasem.
Jedzenie dla pocieszenia może być niebezpieczne
Dietetycy alarmują, że granica między spożywaniem comfort food a jedzeniem emocjonalnym jest bardzo cienka. Nie ma nic złego w sięganiu od czasu do czasu po jedzenie, o którym wiemy, że poprawi nasz nastrój. Jednak nie powinniśmy tego praktykować nagminnie. Regulowanie nastroju jedynie za pomocą jedzenia może prowadzić do zaburzeń odżywiania i mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia.
Osoba zmagająca się z jedzeniem emocjonalnym nie radzi sobie z problemami dnia codziennego. Sposobem na odreagowanie i regulowanie emocji staje się dla niej konsumpcja. Skutkiem tego zaburzenia może być otyłość oraz choroby psychiczne, dlatego wymaga ono konsultacji ze specjalistą. Osobom jedzącym emocjonalnie zaleca się konsultację z psychodietetykiem.
Mood food – produkty dla zdrowia psychicznego i dobrego nastroju
Innym trendem żywieniowym, który również jest związany z jedzeniem poprawiającym nastrój, jest mood food. Określa się w ten sposób odżywianie wpływające pozytywnie na nastrój i emocje człowieka. Czym różni się od trendu comfort? W komfortowym jedzeniu posiłek jest uznawany indywidualnie przez konkretnego człowieka jako coś wyjątkowego i wprowadzającego w błogi stan. Natomiast mood food nie zależy od indywidualnych preferencji. Są to produkty, które zostały sprawdzone pod kątem pozytywnego wpływu na pracę mózgu i regulację nastroju.
Badania wskazują, że takimi produktami są m.in.:
- ryby morskie (zawierają białko, witaminę D, potas, kwasy omega 3 i witaminy z grupy B, a także tryptofan, czyli aminokwas związany z konwersją serotoniny nazywanej hormonem szczęścia)
- szpinak i natka pietruszki (będące źródłem potasu, witaminy C, żelaza oraz wapnia),
- owoce jagodowe (dostarczają witaminy C, potasu oraz przeciwutleniaczy).
Mindful eating – uważne jedzenie
Ile razy zdarzyło się nam jeść posiłek, przeglądając ekran telefonu lub oglądając telewizję i nawet nie zauważyć, że wszystko zniknęło z talerza? Często jemy w biegu, pośpiechu i bez należytego skupienia. Nic więc dziwnego, że na popularności zyskuje mindful eating, definiowany jako świadome lub uważne jedzenie.
Punktem wyjściowym dla tego trendu jest technika mindfulness (uważności). Według niej człowiek powinien być całkowicie świadomy czynności, którą w danej chwili wykonuje, i całkowicie się na niej skupiać.
Uważne jedzenie zakłada podejmowanie świadomych decyzji konsumenckich. Wybierając produkty na sklepowej półce w pełnym skupieniu dużo trudniej jest przegapić niewłaściwy skład na etykiecie. Dodatkowo zgodnie z mindful eating powinniśmy wsłuchiwać się w potrzeby naszego ciała i jeść tylko wtedy, gdy naprawdę doskwiera nam głód. Taka technika pozwala uniknąć jedzenia pod wpływem emocji, np. zajadania stresu.
Propagatorzy tego trendu zwracają uwagę na to, jak istotną rolę odgrywa wolne tempo jedzenia oraz uważne przeżuwanie każdego kęsa. Takie skupienie na spożywanym posiłku pozwala zauważyć, kiedy jesteśmy syci i uniknąć przejadania się oraz ma pozytywny wpływ na procesy trawienne. Mindful eating sprzyja szybszemu odczuwaniu sytości i może sprawdzić się jako pomoc w redukcji masy ciała.
Co warto czerpać z trendów comfort food, mood food i mindful eating?
Zastanowienie się nad tym, co jest naszym własnym comfort food może być odkrywcze. Być może pozwoli nam przypomnieć sobie zapomniane smaki z dzieciństwa, które chcielibyśmy odwzorować w naszej kuchni. Warto zastanowić się także, po jakie produkty sięgamy w momencie obniżonego nastroju. Czy w chwili smutku zamawiamy pizzę lub otwieramy czekoladę? Jak często próbujemy regulować jedzeniem nasz nastrój? Odpowiedzi na te pytania powinny skłonić do refleksji i poszukania pomocy, jeśli zajadanie emocji jest nam bliskie.
Niemniej jednak warto czerpać korzyści z wiedzy, którą przekazują nam specjaliści ze świata żywienia. Starajmy się prowadzić urozmaiconą, zdrową dietę, bogatą w produkty pozytywnie wpływające na pracę mózgu oraz regulację nastroju.
Korzystną techniką, którą warto wypróbować, aby jeść bardziej świadomie jest mindful eating. Większe skupienie podczas zakupów spożywczych, uważne spożywanie posiłków i powolne przeżuwanie z pewnością wpłyną pozytywnie na trawienie oraz pozwolą uniknąć uczucia przejedzenia.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarcza się jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.