Trzech różnych specjalistów: psycholog, psychiatra i psychoterapeuta. Wszystkich łączy jedno – troska o zdrowie psychiczne człowieka. Każdy z nich podchodzi jednak do zagadnienia z zupełniej innej strony. Warto o tym wiedzieć, myśląc o skorzystaniu z pomocy psychologicznej. Kiedy udać się do psychiatry, a kiedy do psychologa? Czy psycholog zajmuje się tym samym co psychoterapeuta? I jaka jest w tym wszystkim rola coacha? Dowiedz się z Poradnika Ann!
Psychiatra – diagnoza i farmakoterapia
Należy zaznaczyć, że psychiatra jest lekarzem, czyli zajmuje się zdrowiem psychicznym od strony medycznej. Tylko on może zlecić farmakoterapię lub skierować do szpitala psychiatrycznego. Psychiatra zajmuje się także stawianiem diagnozy – na podstawie wywiadu, oceny stanu psychicznego i fizycznego, a czasami także badań laboratoryjnych.
Specjalista leczy również pacjentów w poważnych stanach i wymagających szczególnej opieki, czyli takich, którzy mogą stanowić zagrożenie dla siebie lub dla innych. Z pomocy psychiatry powinny także skorzystać osoby zmagające się z nasiloną depresja, manią czy schizofrenią.
Warto podkreślić, że do psychiatry nie przychodzimy na terapię lub po poradę psychologiczną. Specjalista może natomiast zasugerować nam odpowiedni rodzaj psychoterapii.
Psycholog od bieżących problemów
Psycholog jest osobą, do której warto udać się po wsparcie psychologiczne czy poradę dotyczącej bieżących spraw. Specjalista pomoże nam w trudnych sytuacjach życiowych lub podczas kryzysów. Mogą być to problemy dnia codziennego, konflikty, trudności w pracy. Co ważne, psycholog nie przeprowadza terapii, ale może nas na terapię skierować. Jeśli zmagamy się z problemem i nie wiemy, do którego specjalisty najpierw się udać, wtedy warto wybrać psychologa.
Specjalista zajmuje się również diagnostyką osobowości, oceną procesów poznawczych czy dyspozycji psychicznych. Posiada także kompetencje do przeprowadzania różnego rodzaju testów psychologicznych, które potem są przez niego odpowiednio opracowywane. Może wystawić też opinię o stanie zdrowia psychicznego czy np. orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania w przypadku dzieci i młodzieży.
Psychoterapeuta a psycholog
Aby zostać psychoterapeutą można, ale nie trzeba być psychologiem. Należy jednak ukończyć kilkuletnią szkołę i posiadać certyfikat psychoterapeuty lub być w trakcie ubiegania się o niego. Warto przed pójściem do psychoterapeuty sprawdzić, czy specjalista posiada wspomniany dokument, a także w jakim nurcie terapeutycznym się specjalizuje. Psychoterapeuta powinien też systematycznie uczestniczyć w superwizji, która polega na pracy z bardziej doświadczonym specjalistą. Podczas spotkań omawiane są np. dane przypadki czy sesje terapeutyczne.
Rodzajów psychoterapii jest wiele i są one bardzo zróżnicowane, często powiązane z daną jednostką chorobową czy zaburzeniem. Jednym z najczęściej stosowanych nurtów jest nurt poznawczo-behawioralny.
Jeżeli chodzi o klasyczną terapię poznawczo-behawioralną, to stosuje się najczęściej w leczeniu depresyjnych i innych zaburzeń nastrojów. Ten rodzaj terapii zalecany jest również w przypadku zaburzeń lękowych, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, PTSD, czyli zespołu stresu pourazowego, zaburzeń odżywiania, a także uzależnień
— mgr Sabina Kurpierz, psycholog i psychoterapeuta.
Innymi rodzajami terapii są:
- terapia psychodynamiczna
- terapia systemowa
- terapia humanistyczna
- terapia integracyjna, czyli łącząca kilka nurtów
- terapia Gestalt
- terapia krótkoterminowa (TSR), zwana też terapią skoncentrowaną na rozwiązaniach.
Coach dla osób zdrowych
Coaching cieszy w ostatnich latach coraz większą popularnością. Opiera się on na relacji partnerskiej. Coach jest osobą, która pokaże nam nowe perspektywy i pomoże w realizacji naszych celów, planów, a nawet marzeń. Mogą one dotyczyć zarówno sfery zawodowej, jak i życia osobistego. Coach motywuje do zmiany, wspiera w procesie dochodzenia do celu, pomaga pokonać różne przeszkody, które mogą zdarzyć się po drodze.
Warto zaznaczyć, że aby zostać coachem, nie trzeba mieć studiów psychologicznych ani ukończonej szkoły psychoterapii. Należy pamiętać, że coach zajmuje się osobami zdrowymi, które potrzebują wsparcia w rozwoju osobistym czy pomocy w odnalezieniu i wykorzystaniu swoich zasobów. Dlatego jeśli mamy problem, który znacząco utrudnia nam codzienne funkcjonowanie i ma on związek z przeszłością, to wybierzmy się do psychologa czy psychoterapeuty.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej ciekawych materiałów w Ann: