Ból brzucha, wzdęcia oraz biegunki lub zaparcia to główne objawy uchyłków jelita grubego. Bagatelizowanie symptomów lub nieodpowiednie leczenie może prowadzić do poważnych powikłań. Jednym z nich jest niedrożność przewodu pokarmowego i przedziurawienie jelita. Żeby ich uniknąć, konieczne jest stosowanie odpowiedniej diety. Co jeść przy uchyłkach? Czego unikać? Jak powinna wyglądać dieta przy uchyłkach, dowiesz się w Ann!
Uchyłki to „kieszonki” powstałe w jelicie, w których może zatrzymywać się treść pokarmowa. Tworzą się w wyniku zagłębienia błony śluzowej jelita w warstwę mięśniową, co prowadzi do uwypuklenia błony śluzowej na zewnątrz jelita.
Dieta ma wpływ na rozwój choroby
Jaka jest przyczyna powstawania uchyłków? Przede wszystkim niewłaściwy styl odżywiania. Konkretnie, chodzi tutaj o zbyt niskie spożycie błonnika pokarmowego. Znajduje się on m.in. w warzywach, owocach, pełnoziarnistych produktach zbożowych i kaszach. Zatem dbanie o obecność błonnika w diecie jest elementem profilaktyki uchyłków. Innymi, rzadszymi przyczynami uchyłkowatości są choroby osłabiające tkankę budującą ściany jelit.
Dieta przy uchyłkach zależy od objawów
Dieta w uchyłkowatości jelita grubego jest uzależniona od objawów:
- W przypadku, gdy nie występują żadne dolegliwości bólowe stosuje się dietę z dużą ilością błonnika, który pobudza pracę jelit.
- W przypadku, gdy pojawiają się stany zapalne uchyłków, występują bóle
brzucha, a w stolcu pojawia się krew, należy stosować dietę łatwostrawną z ograniczeniem
błonnika.
Co jeść przy braku objawów?
Zasady diety w postaci bezobjawowej będą podobne do tych, które powinniśmy stosować w ramach profilaktyki uchyłków. Podstawą jest wysokie spożycie błonnika i wypijanie odpowiedniej ilości wody. Rodzaj spożywanych produktów powinien zostać dopasowany indywidualnie do preferencji pacjenta, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest konsultacja z dietetykiem, który opracuje zalecenia żywieniowe.
Podstawą diety przy postaci bezobjawowej jest stopniowe zwiększanie udziału błonnika w diecie do 40-60 g na dobę. Jeśli do tej pory jedliśmy głównie białe pieczywo i unikaliśmy warzyw, warto wprowadzać błonnik do diety stopniowo.
Gwałtowne zwiększenie jego zawartości w diecie mogłoby wywołać wzdęcia i biegunki. Dlatego początkowo najlepiej wprowadzać gotowane i surowe warzywa, następnie pieczywo razowe, kasze, płatki owsiane i otręby oraz suszone owoce, np. śliwki i figi. Zwiększając poziom błonnika trzeba zadbać również o wypijanie dużej ilości płynów. Zaleca się, aby były to przynajmniej 2 litry płynów dziennie, głównie wody.
Przykładowe posiłki, które mogą znaleźć się w jadłospisie to:
- Kotlet z indyka z kaszą gryczaną i świeżymi warzywami
- Owsianka na mleku z jabłkiem, cynamonem i otrębami.
Dieta przy uchyłkach z objawami
Inaczej wyglądają zalecenia, kiedy uchyłki dają o sobie znać. Pacjent odczuwa ból brzucha, wzdęcia i inne objawy wskazujące na zapalenie uchyłków. Ich wystąpienie powinno zostać skonsultowane z lekarzem prowadzącym, który wprowadzi odpowiednie leczenie.
W przeciwieństwie do postaci bezobjawowej, tutaj wskazane jest ograniczenie błonnika w diecie. Dodatkowo wprowadza się zasady diety lekkostrawnej. Ma ona na celu oszczędzanie przewodu pokarmowego i złagodzenie dolegliwości.
Dieta lekkostrawna ogranicza produkty smażone, pieczone z dodatkiem tłuszczu, grillowane, ostre, tłuste i wędzone. Wymaga eliminacji m.in. cebuli, czosnku, produktów przetworzonych i bogatych w błonnik. Techniki kulinarne, które stosuje się w diecie łatwostrawnej to gotowanie (także na parze) i pieczenie w folii. Dodatkowo wskazane jest usuwanie z warzyw i owoców skórek oraz pestek.
Produkty wskazane w diecie lekkostrawnej to m.in.:
- jasne pieczywo, biszkopty, drobne kasze (manna, kuskus), ryż, drobne makarony
- jogurty naturalne, kefiry, twarogi
- jaja gotowane na miękko, jajecznica na parze, omlety
- chude mięsa i ryby (drób, mięso z królika, dorsz, mintaj)
- gotowane warzywa i dojrzałe owoce bez skórki i pestek (najlepiej przetarte).
Przykładowe posiłki, które mogą znaleźć się w menu to:
Zupa krem z marchewki z jogurtem naturalnym i pszennym pieczywem i gotowany gulasz z kurczaka z warzywami i białym ryżem.
Autorka: Sara Gawrońska, Ann Asystent Zdrowia
Zainteresował Cię nasz artykuł? Sprawdź więcej w Ann: