Wrzody żołądka to problem zdrowotny, które wymaga szczególnej troski. Zawłaszcza o zdrową dietę. Odpowiednio skomponowana dieta może przyczynić się do złagodzenia objawów i wspomóc proces gojenia się wrzodów. Jakie są najważniejsze zasady diety przy wrzodach żołądka? Jakie produkty można jeść, a jakie lepiej unikać? Na pytania odpowiada dietetyk Hubert Wojarski.
Odpowiednia dieta przy wrzodach żołądka jest ważnym elementem wspomagającym leczenie farmakologiczne i łagodzącym objawy chorobowe.
Dieta przy wrzodach żołądka: główne zasady
Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia: Jakie są ogólne zasady żywienia dla osób z wrzodami żołądka oraz czy istnieją jakieś konkretne produkty, które należy unikać?
Hubert Wojarski, dietetyk: Ogólne zasady zdrowego żywienia przy chorobie wrzodowej żołądka można podsumować w kilku punktach:
- Łatwostrawne metody gotowania: należy unikać smażenia, grillowania i wędzenia na rzecz gotowania w wodzie, gotowania na parze lub pieczenia pod przykryciem. Dzięki temu jedzenie będzie łatwiej trawione.
- Unikaj skrajnych temperatur: warto ograniczyć spożywanie bardzo zimnych lub gorących potraw. Lepiej wybierać jedzenie i napoje o temperaturze zbliżonej do pokojowej, co łagodzi stany zapalne błony śluzowej żołądka.
- Rozłożone posiłki: warto spożywać 4-5 mniejszych posiłków w ciągu dnia zamiast 3 dużych. To pomaga unikać zbytniego obciążenia żołądka, poprawia trawienie i przyswajanie składników odżywczych.
- Wysokokaloryczna i odżywcza dieta: należy zadbać o to, aby dieta była bogata w składniki odżywcze. Warto wybierać produkty o wysokiej wartości odżywczej, aby zapobiegać zarówno nadwadze, jak i niedowadze.
- Ograniczenie tłuszczów: unikaj tłustego mięsa, tłustego nabiału (tłuszczów zwierzęcych). Zamiast tego warto wybierać chude mięso, jajka i oleje roślinne, takie jak olej rzepakowy, bogate w kwas linolowy, wspierający błonę śluzową żołądka.
- Ograniczanie błonnika: przy wrzodach żołądka warto ograniczyć spożycie błonnika pokarmowego. Wybieraj lżejsze produkty, takie jak chleb pszenny bez ziarenek, jasny makaron czy drobnoziarniste kasze.
- Unikanie intensywnych przypraw: warto ograniczyć spożycie ostrej papryki, pieprzu cayenne i innych intensywnych przypraw. Zamiast tego korzystaj z ziół suszonych i odrobiny soli do smaku.
- Przetwarzanie warzyw i owoców: warzywa i owoce można spożywać po obróbce, np. gotowane lub przetarte (po obraniu ze skórki). Ograniczaj spożycie cytrusów, a w przypadku zmniejszających się objawów zacznij rozszerzanie diety od wprowadzania surowych warzyw i owoców.
- Odpowiednia ilość płynów: należy dbać o to, aby pić co najmniej 1,5 litra wody dziennie. Ogranicz spożycie mocnej kawy, herbaty i alkoholu, zwłaszcza w okresach nasilonych objawów.
Te zasady są ogólne, a dostosowanie ich do indywidualnych potrzeb i reakcji organizmu jest ważne. W przypadku chorób przewodu pokarmowego zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Należy unikać zbyt obfitych posiłków
Czy istnieje preferowany sposób podziału posiłków i przekąsek w ciągu dnia?
Zasada kluczowa w przypadku diety przy chorobie wrzodowej żołądka to unikanie zbyt obfitych posiłków. Chcemy unikać sytuacji, w której spożywany posiłek skłaniałby żołądek do nadmiernego wydzielania kwasu żołądkowego. Na przykład, śniadanie, choć często uznawane za najważniejszy posiłek dnia, nie powinno być zbyt duże, zwłaszcza dla pacjentów z nasiloną symptomatologią rano.
Rozsądne śniadanie, umiarkowana przekąska w ciągu dnia, niewielki obiad i lekka kolacja z dozwolonych produktów to propozycja, która może przynieść ulgę pacjentom z wrzodami. Ważne jest dostosowanie ilości spożywanych posiłków do indywidualnych tolerancji i reakcji organizmu.
Olej rzepakowy, chudy nabiał i jajka – jak ma wyglądać dieta przy wrzodach żołądka?
Jakie produkty są szczególnie zalecane w diecie dla osób z wrzodami żołądka i dlaczego?
Olej rzepakowy, stanowi doskonałe źródło korzystnych kwasów tłuszczowych, jednak zawsze można dostosować wybór do indywidualnych preferencji smakowych. Jeśli nie przepadasz za smakiem oleju rzepakowego na surowo, to oliwa z oliwek również jest świetnym wyborem, zachowując przy tym korzystny skład kwasów tłuszczowych, wspierających błonę śluzową żołądka.
W kategorii chudego nabiału, szczególnie polecane są jogurt naturalny o niższej zawartości tłuszczu (0%, 1,5%) oraz kefiry. Te produkty zawierają korzystne kultury bakterii, wspomagające regenerację układu pokarmowego. Warto uwzględnić je w diecie, zwłaszcza przy problemach z wrzodami żołądka. Jajka gotowane, szczególnie na miękko, są łatwostrawne i mogą stanowić wartościowe źródło protein.
Masło, mimo że jest źródłem tłuszczu zwierzęcego, w umiarkowanych ilościach może również znaleźć się w diecie. Warto jednak ograniczać spożycie tłuszczów zwierzęcych, a masło może być jednym z bardziej akceptowalnych źródeł w tej kategorii.
W przypadku pieczywa, makaronów czy kasz warto wybierać wersje jasne, niskobłonnikowe. Pszenne pieczywo, jasne makarony, drobnoziarniste kasze, tortille czy gotowane ziemniaki to świetna podstawa diety, zwłaszcza gdy chodzi o łatwostrawne produkty. Jeśli chodzi o owoce, zaleca się spożywać te o przeciwzapalnych właściwościach, takie jak maliny, jagody, borówki czy truskawki.
Warzywa zielone, takie jak sałata, rucola czy szpinak, są bogate w przeciwzapalne właściwości i warto je uwzględniać w diecie. Jeśli chodzi o przyprawy, zamiast intensywnych przypraw warto eksperymentować z ziołami, takimi jak oregano, majeranek czy lubczyk. Przyprawy korzenne, takie jak cynamon, imbir czy kurkuma, mogą być wprowadzane ostrożnie, szczególnie w okresie niższego nasilenia objawów, ze względu na ich intensywność smaku.
Dieta przy wrzodach żołądka a suplementacja
Czy istnieje konieczność suplementacji dla osób z wrzodami żołądka?
Suplementacja nie jest konieczna, ale może być rozważana jako uzupełnienie diety, szczególnie gdy ta nie jest zbilansowana lub brakuje pewnych składników odżywczych. Samodzielne decydowanie o suplementacji wymaga jednak pewnej wiedzy, aby uniknąć przypadkowej nadmiarowej podaży substancji. Warto w takim przypadku skonsultować się z dietetykiem lub przeprowadzić badania, aby określić ewentualne braki.
Przy chorobie wrzodowej żołądka można rozważyć suplementację witaminą D, kwasy Omega-3, cynkiem i witaminami z grupy B. Witamina D nie ma negatywnego wpływu na przewód pokarmowy, kwasy Omega-3 są przeciwzapalne, cynk może wpływać bezpośrednio na regenerację błony śluzowej żołądka, a witaminy z grupy B są istotne ze względu na potencjalne zaburzenia wchłaniania przy chorobach przewodu pokarmowego.
Podkreślam jednak, że to indywidualne potrzeby organizmu decydują o ewentualnej suplementacji, dlatego warto podejść do tego z umiejętnością zidentyfikowania konkretnych niedoborów, zamiast stosować suplementy „w ciemno”.
O ekspercie: Hubert Wojarski – dietetyk kliniczny. Prowadzi gabinet dietetyczny online, zajmując się leczeniem chorób dietozależnych. Zainteresowania: smaczne jedzenie, po którym nie boli brzuch.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarcza się jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.