Celiakia – kiedy gluten szkodzi. Najważniejsze informacje o chorobie trzewnej [WEBINAR]

Autorka: Sara Gawrońska, Ann Asystent Zdrowia

Celiakia to choroba autoimmunologiczna, w której pod wpływem spożycia glutenu dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego, który kieruje odpowiedź immunologiczną przeciwko własnym tkankom. Prowadzi to do uszkodzenia błony śluzowej jelita i zaniku kosmków jelitowych, odpowiedzialnych za wchłanianie substancji odżywczych. O tym, jak wygląda życie z celiakią oraz najważniejszych kwestiach, które powinien znać każdy uczulony na gluten, mówi w Ann gastroenterolog, dr n.med. Katarzyną Kondej-Muszyńska.

Celiakia to choroba różnorodna

Sara Gawrońska: Pani Doktor, czym właściwie jest celiakia?

Dr Katarzyna Kondej-Muszyńska: Celiakia to inaczej choroba trzewna. Dotyczy ona układu immunologicznego, aktualnie określa się to jako chorobę autoimmunizacyjną. Można ona dotyczyć każdego układu w naszym organizmie. Główna manifestacja dotyczy układu pokarmowego, natomiast obraz choroby trzewnej może być różnorodny. W momencie rozpoznania objawy, z jakimi zgłasza się pacjent, mogą być bardzo różne.

Jest to choroba, która w pewnym stopniu, oprócz tej różnorodności klinicznej, charakteryzuje się tym, że powstają w niej przeciwciała przeciwko naszym własnym komórkom. Są one zwrócone przeciwko komórkom w przewodzie pokarmowym, ale mogą być wytwarzane też przeciwciała zwrócone przeciwko innym narządom w organizmie i przez to mogą do celiakii dołączyć się także inne choroby.

Predyspozycja genetyczna nie oznacza, że mamy celiakię

Dotyczy ona osób, które często mają określony haplotyp, czyli podłoże genetyczne, ale jest to tylko predyspozycja genetyczna. Dodatkowo te osoby muszą być eksponowane na gluten. W trakcie tej choroby, pomijają inne objawy, podstawowym objawy jest enteropatia, czyli zmiany, które dotyczą przewodu pokarmowego.

Może od razu opowiem o tej predyspozycji genetycznej. Celiakia nie jest chorobą genetyczną. Nie jest tak, że jeśli ma ją mama, to dziecko automatycznie ją odziedziczy. Jest to tylko predyspozycja genetyczna. Spośród 100 osób, które mają określony haplotyp -na chorobę trzewną zachorują tylko 4 osoby. Zatem na celiakię zachoruję niewielki procent osób predysponowanych genetycznie do tej choroby.

Pobierz bezpłatną aplikację Ann Asystent Zdrowia i zadbaj o swoje zdrowie już dziś!

Celiakia nie zawsze daje klasyczne objawy

Wiemy już, jaka jest charakterystyka tej choroby. Zatem może przejdziemy do objawów? Co powinno nas zaniepokoić i na podstawie jakich objawów możemy przypuszczać, że mamy celiakię?

Trudno powiedzieć. Nie ma takich jednoznacznych objawów. Objawem jest ból brzucha, który może występować w wielu innych chorobach. Mogą być nieprawidłowe wypróżnienia (zarówno luźne, jak i zaparcia). Mogą być wzdęcia brzucha. Może być niedobór, ale też nadmiar masy ciała. Nie ma takiego jednego charakterystycznego objawu, z którym pacjent się zgłasza i lekarz myśli, że może on mieć celiakię.

Na ogół celiakię dzielimy na kilka postaci. Jest to postać klasyczna, z którą spotykamy się coraz rzadziej. Tu rzeczywiście jest taka triada podstawowych objawów. To są przewlekłe tłuszczowe biegunki, niedożywienie i wzdęty brzuch. To widzimy coraz rzadziej, taki pacjent zdarza się raz na kilka lat. Najczęściej mamy do czynienia z postacią nieklasyczną. Wyróżniamy w niej postać objawową i bezobjawową. W pierwszej mogą pojawić się różne objawy — pacjent zgłasza się np. z bólami brzucha, wzdęciami, zmianami skórnymi, niskim wzrostem, zaburzeniami dojrzewania, zajściem w ciążę, bólem stawów. To nie są objawy klasyczne, które sugerują, że jest to choroba trzewna, ale wtedy trzeba o niej pomyśleć.

Natomiast mogą być postacie określane jako subkliniczne, czyli u pacjenta nie ma wielu objawów i celiakia jest wykrywana przypadkowo, np. kiedy pacjent zgłasza się z niedoborem żelaza.

Podczas spotkania rozmawialiśmy także o tym:

  • Jak wykrywa się celiakię?
  • Jakie są skutki nieleczonej celiakii?
  • Jak wygląda leczenie celiakii?
  • Jak powinna wyglądać dieta w celiakii?
  • Co jest najtrudniejsze w utrzymaniu diety?
  • Co, jeśli dieta nie przynosi rezultatów?

dr n.med. Katarzyna Kondej-Muszyńska
Na zdj. dr n.med. Katarzyna Kondej-Muszyńska / źródło: archiwum prywatne

O ekspertce:

dr n.med. Katarzyna Kondej-Muszyńska – specjalistka w dziedzinie gastroenterologii dziecięcej z ponad dwudziestoletnim doświadczeniem zdobytym w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym w Białymstoku. Konsultant wojewódzki w dziedzinie gastroenterologia dziecięca.

*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.

Znajdź więcej ciekawych rozmów w Ann:

0 Komentarzy

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *