Nicienie mogą powodować poważne choroby, a nawet doprowadzić do śmierci! Pasożyty te najczęściej osiedlają się w jelitach, ale mogą również pasożytować w tkankach. Czy nicienie zawsze są groźne dla ludzi? Jakie choroby mogą powodować? Dowiedz się w Ann!
Czym są nicienie i jak wyglądają?
Nicienie, znane również jako robaki obłe, to rodzaj pasożytów, które żyją wewnątrz organizmów innych zwierząt, w tym ludzi.
Nicienie charakteryzują się obłym kształtem ciała, które może być podłużne lub zaokrąglone. Ich rozmiary wahają się od 0,3 mm do imponujących 8 metrów. Oskórek może przybierać gładką lub poprzecznie prążkowaną strukturę. Nicienie są organizmami rozdzielnopłciowymi.
Cykl życiowy nicieni obejmuje następujące etapy:
- jajo;
- cztery stadia larwalne;
- postać dojrzała.
Jaja nicieni są najczęściej przenoszone przez powietrze lub kontakt z zakażonymi powierzchniami. Po dostaniu się do organizmu ludzkiego, rozwijają się w larwy, a następnie w dorosłe osobniki, które osiedlają się w jelitach. Niektóre rodzaje nicienia mogą pasożytować w tkankach. Ponieważ nicienie posiadają zdolność przemieszczania się w obrębie jelit, mogą być trudne do wykrycia.
Warto zaznaczyć, że nicienie to obszerna grupa pasożytów, w której znajdują się różne szkodliwe organizmy, takie jak glista ludzka, owsik czy włosień kręty. To zróżnicowanie sprawia, że stanowią one istotną kategorię patogenów, zdolnych do wywoływania różnych schorzeń u swoich gospodarzy.
Czy nicienie są groźne dla ludzi?
Nicienie są często postrzegane jako groźne dla ludzi. Niektóre z nich mogą powodować poważne choroby, w tym również takie, które mogą doprowadzić do śmierci.
Jednak warto wiedzieć, że nie wszystkie nicienie są szkodliwe. Istnieją również nicienie, które nie są pasożytami ludzkimi ani zwierzęcymi. Co więcej, niektóre gatunki są korzystne i wykorzystywane w rolnictwie do biologicznej lub integrowanej ochrony roślin. Mogą pełnić ważne funkcje w ekosystemie glebowym, uczestnicząc w procesach rozkładu organicznej materii i utrzymania zdrowego środowiska glebowego.
Glista ludzka i owsik, czyli nicienie pasożytujące u ludzi
W zależności od środowiska, w którym pasożytują, można wyróżnić dwa rodzaje nicieni: jelitowe i tkankowe.
Nicienie w jelitach
Nicienie pasożytujące w jelitach to takie, które zazwyczaj osiedlają się w przewodzie pokarmowym człowieka. Należą do nich m.in.:
- Glista ludzka: jest to duży nicień, który zasiedla jelito cienkie i może powodować różne dolegliwości, takie jak bóle brzucha.
- Owsik ludzki: ten niewielki pasożyt zamieszkuje okolicę odbytu, co często skutkuje świądem.
- Węgorek jelitowy: pasożytuje w okrężnicy, powodując objawy takie jak biegunka i bóle brzucha.
Nicienie w tkankach
Nicienie pasożytujące w tkankach to te, które atakują różne części ciała, poza przewodem pokarmowym. Przykłady to:
- Robak medyński: Pasożytuje w tkankach podskórnych, co może prowadzić do poważnych infekcji i tworzenia się wrzodów.
- Włosień kręty: ten nicień atakuje mięśnie, co może prowadzić do choroby znaną jako trichinelloza.
Czytaj także: Dieta przy wrzodach żołądka – co jeść, a czego unikać?
Nicień: drogi zakażenia
W zależności od gatunku nicieni, sposoby zakażenia różnią się:
- Glista ludzka: zakażenie następuje przez spożycie jaj pasożyta, które są obecne w skażonej wodzie pitnej lub na niedokładnie umytym jedzeniu, na przykład warzywach.
- Owsik ludzki: infekcja występuje po spożyciu inwazyjnych larw pasożyta, w wyniku przeniesienia larw na palcach do ust z zanieczyszczonych zabawek lub z okolicy odbytu.
- Węgorek jelitowy: zakażenie zachodzi, gdy chodzimy boso po zanieczyszczonym podłożu.
- Robak medyński: infekcja występuje poprzez spożycie zanieczyszczonej wody, która zawiera oczliki pasożyta.
- Włosień kręty: zakażenie ma miejsce po spożyciu surowego lub niedogotowanego mięsa (np. wieprzowiny lub dziczyzny), w którym znajdują się inwazyjne larwy pasożyta.
Nicienie są bardziej powszechne u dzieci niż u dorosłych, ponieważ najmłodsi często nie przestrzegają dostatecznie zasad higieny. Ważne jest, aby zachować ostrożność i dbać o higienę, unikając zanieczyszczonej wody i dokładnie myć jedzenie. W ten sposób można zmniejszyć ryzyko zakażenia nicieniami.
Choroby przewodu pokarmowego i inne problemy zdrowotne
Omawiane wcześniej gatunki nicieni, takie jak glista ludzka, owsik ludzki i włosień kręty, są odpowiedzialne za rozwój chorób pasożytniczych u ludzi.
Glistnica, spowodowana przez inwazyjne larwy glisty ludzkiej. Charakteryzuje się objawami takimi jak kaszel, podwyższona temperatura ciała i zmiany skórne (np. pokrzywka, świąd skóry). Jak również bóle brzucha, nudności oraz w zaawansowanych przypadkach nawet niedrożność mechaniczna jelit.
Owsica, związana z owsikiem ludzkim, często przebiega bezobjawowo. W przypadku wystąpienia objawów, mogą to być świąd okolicy odbytu, niepokój, płaczliwość u dzieci. A także utrata apetytu, spadek masy ciała oraz nadkażenia bakteryjne skóry w okolicy odbytu na skutek drapania.
Zakażenie włośniem krętym może mieć różnorodne objawy, od przebiegu bezobjawowego do bardzo ciężkiego. Mogą wystąpić symptomy typowe dla zespołu biegunkowego, zespołu włośnicowego, objawy zaburzeń elektrolitowych i metabolicznych. Może również dojść do powikłań, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, niedowłady, psychozy, problemy ze wzrokiem, zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego oraz zgon pacjenta.
Nicienie: diagnostyka i leczenie
Diagnostyka i leczenie zakażeń nicieniami obejmują różne metody, zależnie od rodzaju pasożyta.
Glistnica i owsica
Diagnoza glistnicy opiera się na badaniu kału, wymiocin lub testach serologicznych. Leczenie obejmuje zastosowanie leków przeciwpasożytniczych, podawanych w jednej dawce.
Diagnoza owsicy polega na badaniu kału w kierunku jaj owsika, zwykle przy użyciu wymazu z odbytu. W leczeniu stosuje się leki przeciwpasożytnicze, podawane doustnie w jednej dawce. Leczenie może wymagać kilkukrotnego powtórzenia.
Włośnica, drakunkuloza i trichineloza
Diagnostyka włośnicy obejmuje badanie kału lub treści pokarmowej pobranej bezpośrednio z dwunastnicy, a także testy serologiczne. Do leczenia również stosuje się leki przeciwpasożytnicze.
Diagnozę drakunkulozy często stawia się na podstawie objawów klinicznych. Leczenie może wymagać chirurgicznego usunięcia samicy nicienia z tkanki podskórnej.
Rozpoznanie trichinelozy opiera się na obecności larw w bioptatach mięśni oraz testach serologicznych. W leczeniu wykorzystuje się leki przeciwpasożytnicze.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.