Wysoki cholesterol to skutek nieprawidłowej diety i stacjonarnego trybu życia. Niestety, podwyższony poziom cholesterolu zwiększa ryzyko chorób serca. Zmiana sposobu odżywiania to konieczny krok u osób z podwyższonym cholesterolem. Dieta na wysoki cholesterol – na czym polega? Które produkty są wskazane, a których lepiej unikać? Wszystko na temat diety na wysoki cholesterol znajdziesz w Poradniku Ann!
- Cholesterol może odkładać się w ścianach naczyń krwionośnych, powodując miażdżycę.
- U niektórych osób, za wysoki cholesterol odpowiada nie tylko zła dieta.
- W diecie na wysoki cholesterol musi znaleźć się miejsce dla zdrowych tłuszczów.
- Efektywność naszych działań będzie większa, jeśli dołączymy do nich regularną aktywność fizyczną.
Cholesterol – dobry czy zły?
Cholesterol to rodzaj tłuszczu pochodzenia zwierzęcego, który jest obecny w naszym pożywieniu. W organizmie cholesterol może krążyć we krwi oraz odkładać się w tkankach. Cząsteczki cholesterolu są transportowane w połączeniu z białkami, tworząc tzw. lipoproteiny. Dwa najbardziej znane rodzaje takich połączeń to cholesterol LDL i HDL, zwane potocznie „dobrym” i „złym” cholesterolem. Na czym polega różnica między nimi?
„Dobry” cholesterol HDL to postać cholesterolu, która jest transportowana do wątroby. Takie cząsteczki zbierają cholesterol z całego organizmu, a następnie przekazują go wątrobie, która przekształca go w inne związki. Jest to proces korzystny, zapobiegający odkładaniu cholesterolu w tkankach. Z kolei „zły” cholesterol LDL to cząsteczki rozprowadzane po całym organizmie. Ten typ cholesterolu odpowiada za rozwój miażdżycy i jej powikłań. Podsumowując, dla naszego zdrowia najkorzystniejszy jest wysoki poziom „dobrego” cholesterolu HDL i niski poziom „złego” cholesterolu LDL.
Wysoki cholesterol – czym grozi?
Podwyższony poziom złego cholesterolu we krwi nazywamy hipercholesterolemią. Taki stan zwiększa ryzyko wielu chorób. Cholesterol może odkładać się w ścianach naczyń krwionośnych, powodując miażdżycę. Miażdżyca prowadzi do wielu powikłań, z których najpoważniejszymi są zawały serca oraz udary mózgu. Ponadto, podwyższony poziom cholesterolu sprzyja tworzeniu kamieni żółciowych. Hipercholesterolemia może również prowadzić do powstawania tętniaków aorty. Warto zatem pamiętać, że prawidłowy poziom cholesterolu we krwi gwarantuje zmniejszenie ryzyka bardzo poważnych konsekwencji zdrowotnych!
Skąd się bierze wysoki cholesterol?
W większości przypadków, podwyższony poziom cholesterolu we krwi wynika z nieprawidłowej diety. Głównymi źródłami cholesterolu w diecie są pokarmy pochodzenia zwierzęcego: czerwone mięso i jego przetwory, jaja oraz tłusty nabiał. Znaczne ilości cholesterolu występują również w gotowych słodyczach oraz żywności typu fast-food. Częste spożywanie takich produktów oraz niedobór zdrowych tłuszczów w diecie prowadzi do zaburzeń gospodarki tłuszczowej. Wysokiemu cholesterolowi sprzyja również siedzący tryb życia oraz niska aktywność fizyczna.
U niektórych osób, za wysoki cholesterol odpowiada nie tylko zła dieta. W przypadku osób, które prawidłowo się odżywiają, a wartości cholesterolu są mimo to podwyższone, istotną rolę mogą odgrywać czynniki genetyczne. Geny odpowiadające za regulację poziomu cholesterolu są przekazywane dziedzicznie. Ich nieprawidłowa funkcja może prowadzić do tzw. hipercholesterolemii rodzinnej. Warto również wiedzieć, że podwyższony cholesterol może wynikać z chorób przewlekłych (m.in. choroby nerek i tarczycy).
Dieta na wysoki cholesterol – zasady
Wdrożenie diety na wysoki cholesterol wymaga odpowiedniej edukacji. Warto dowiedzieć się, jakie są główne źródła cholesterolu w pożywieniu oraz poszukać zastępników produktów, które zawierają go najwięcej. Przede wszystkim, konieczne jest ograniczenie w diecie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, takich jak smalec, czerwone mięso, wędliny oraz tłusty nabiał (jaja, sery żółte). Nie oznacza to jednak, że powinniśmy unikać spożywania wszystkich tłuszczów! Korzystny wpływ na poziom cholesterolu (podwyższenie „dobrego” HDL, obniżenie „złego” LDL) mają tłuszcze roślinne. Warto zatem regularnie spożywać oleje roślinne (w szczególności oliwę z oliwek), orzechy oraz awokado.
Kolejne produkty, które muszą trafić na zakazaną listę, to wysokoprzetworzone przekąski oraz gotowe słodycze. Chipsy, paluszki, ciastka czy batony to niestety gotowy przepis na wysoki cholesterol. Warto poszukać zdrowszych odpowiedników takich rekreacyjnych produktów (jak chociażby desery na bazie sezonowych owoców).
Wdrożenie diety na wysoki cholesterol wymaga odpowiedniej edukacji. Warto jeść różnorodnie, dostarczając swojemu organizmowi wszystkich niezbędnych składników. Starajmy się do każdego posiłku dołączać warzywa lub owoce. Podstawę diety powinny stanowić produkty pełnoziarniste, strączki, chudy nabiał, mięso lub ryby, a także zdrowe tłuszcze wymienione powyżej.
Dieta na wysoki cholesterol – o tym warto pamiętać
Dieta jest bardzo skutecznym, ale nie jedynym sposobem na walkę z wysokim cholesterolem. Efektywność naszych działań będzie większa, jeśli dołączymy do nich regularną aktywność fizyczną. Już 30 minut umiarkowanego wysiłku dziennie może przynieść spektakularne efekty. Warto również wiedzieć, że w przypadku bardzo wysokiego poziomu cholesterolu sama dieta i wysiłek mogą nie wystarczyć. W niektórych przypadkach, równocześnie z ich stosowaniem, konieczne będzie włączenie odpowiednich leków.
