Ból odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego – to najczęstsze bóle kręgosłupa. Żadnego z nich nie można lekceważyć, tym bardziej jeśli trwa kilka miesięcy. Bóle mogą być oznaką zmian zwyrodnieniowych, których nie da się już cofnąć. Kiedy powinniśmy zgłosić się na masaż? Jak wygląda wizyta u fizjoterapeuty lub wykwalifikowanego masażysty? Jakie są rodzaje masażu? Na między innymi te pytania odpowie fizjoterapeuta Michał Sokół, dyrektor Centrum Rehabilitacji Leczniczej w Copernicusie w Gdańsku.
Jeżeli chodzi o pacjentów, którzy przychodzą na masaż, to są najczęściej osoby z objawami podobnymi do rwy kulszowej, czyli zaburzeniem spowodowanym stanem zapalnym w obrębie nerwu kulszowego. Mogą to być też dolegliwości bólowe związane z dużym stresem. Objawiające się najczęściej w okolicach odcinka szyjnego i karku, których wynikiem jest zwiększone napięcie mięśniowe. Działa ono negatywnie na nasze samopoczucie.
— mgr Michał Sokół, dyrektor Centrum Rehabilitacji Leczniczej w Copernicusie w Gdańsku.
Pierwsza wizyta u fizjoterapeuty
Wiktoria Kmiecik, Ann Asystent Zdrowia: Jak wygląda pierwsza wizyta u fizjoterapeuty?
Mgr Michał Sokół, fizjoterapeuta: Pierwszą rzeczą jaką robią fizjoterapeuci jest zebranie wywiadu od pacjenta. Pytamy czy pojawił się ból, jak długo trwa, jak wygląda styl życia pacjenta, czy uprawia aktywność fizyczną, czy jak wygląda spędzanie czasu wolnego. Później mamy ten moment, gdzie pacjent nam określa, gdzie konkretnie znajduje się ból i jak długo pacjent żyje z bólem.
Kiedy zebraliśmy już wywiad z pacjentem przechodzimy do badania. Fizjoterapeuta, czy masażysta będą wykonywali badanie funkcjonalne. Zbadają tak naprawdę funkcje, które zostały zaburzone przez te dolegliwości bólowe. Chodzi o to, że specjalista zwraca uwagę na sposób radzenia sobie pacjenta z bólem poprzez obserwacje czynności takich jak np. wstawanie z krzesła lub chód. Możemy wykonać kilka testów funkcjonalnych w postaci kaskady dla porównania wyników, które też wykonują masażyści po to, żeby określić rodzaj bólu i czy wynika on z ucisku na struktury nerwów, czy to jest tylko ból mięśniowy.
Jeżeli pacjent posiada aktualną dokumentację medyczną w postaci badania obrazowego najczęściej na płytach to warto zabrać go ze sobą. Specjalista może dzięki temu sprawdzić, czy doszło na przykład do zaburzeń w obrębie tej struktury, którą pacjent wskazuje.
Ból kręgosłupa. Kiedy zgłosić się po pomoc?
Kiedy zgłosić się do fizjoterapeuty z bólem kręgosłupa?
Ból jest dla nas pewnym rodzajem takiego dzwonka alarmowego. Informuje nas, że coś dzieje się w organizmie. Osoby siedzące dużo przy biurku, będą odczuwały dolegliwości bólowe najczęściej w odcinku lędźwiowym i odcinku szyjnym kręgosłupa. Będą sięgały po leki przeciwbólowe, ponieważ jest to najszybsza interwencja. Jednak w pewnym momencie, kiedy będziemy ten ból ignorować, dochodzi już do tak dużych zmian strukturalnych, które powodując zmiany zwyrodnieniowe. Wówczas leki przeciwbólowe nie dają żadnego efektu. Organizm uodparnia się na substancję czynną w tych lekach i najprościej mówiąc przestają działać.
Pacjentów typowo biurowych dotykają bóle odcinka szyjnego, plus barki, obręcze barkowe i klatka piersiowa oraz odcinek lędźwiowy, wynika to głównie z pozycji jaką przyjmują w trakcie pracy. Występuje u nich wzmożone napięcie mięśniowe. Kiedy pojawi się ból, to jest to dobry moment na skorzystanie z masażu, który jest jedną z metod stosowanych w leczeniu bólów kręgosłupa.
Jeżeli ból trwa powyżej trzech miesięcy, to w tym momencie mówimy już o bólu przewlekłym. To też jest dla nas informacja, że musimy skorzystać z pomocy fizjoterapeuty lub wykwalifikowanego masażysty. Wizyta u fizjoterapeuty lub masażysty, może mieć również charakter profilaktyczny.
Ból kręgosłupa. Rodzaje masażu
Osoba, wykonująca masaże czyli wykwalifikowany masażysty lub fizjoterapeuta posiada odpowiednie wykształcenie i umiejętności. Po to, żeby nie zaszkodzić pacjentowi. Każdy zabieg [masaż] wykonywany jest zgodnie ze sztuką. Terapeuta musi dobrać odpowiednie techniki, ponieważ każdy pacjent jest inny. Jedni pacjenci potrzebują użycia specjalnych technik i połączenia zabiegu masażu np. z terapią manualną, inni natomiast wymagają użycia odpowiedniej siły podczas zabiegu.
Masaż klasyczny jest głównym filarem całego masażu. Od technik używanych w masażu klasycznym wywodzą się kombinacje innych technik używanych w specjalistycznych rodzajach masażu. Jeżeli chodzi o masaże lecznicze to należą do nich: masaż w postaci drenażu limfatycznego, masaż sportowy, masaż centrofugalny, masaż segmentarny oraz wiele innych stosowanych w leczeniu pacjentów z dolegliwościami bólowymi. Wszystkie te rodzaje zabiegów stosowane są w przypadku konkretnej jednostki chorobowej oraz w celu uzyskania jak najlepszego efektu terapii.
Masaż kręgosłupa
W jaki sposób wykonywany jest masaż kręgosłupa?
Każdy zabieg masażu rozpoczynamy od techniki, która nazywa się „głaskanie”. Celem tej techniki jest, przyzwyczajenie pacjenta do naszego dotyku. W kolejnym etapie stosujemy techniki, które mają za zadanie rozluźnienie lub spięcie struktur poddawanych terapii. Wszystko zależy ciągle od tego z czym pacjent do nas przyszedł i jaki cel terapii chcemy osiągnąć.
Jedną z podstawowych zasad masażu jest, że jeśli chcemy rozluźnić struktury poddawane zabiegowi to techniki przeprowadzamy wzdłuż przebiegu włókien mięśniowych. Natomiast w przypadku, gdzie celem jest zwiększenie napięcia struktur mięśniowych, techniki masażu przeprowadzane są poprzecznie do przebiegu włókien mięśniowych. Jest tak w większości przypadków, zdarzają się wyjątki, które zależą od funkcji mięśnia i jego roli w ruchu.
Następnymi technikami, które wykonywane są podczas masażu to najczęściej: rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie.
Rodzaj i technika masażu jest dobierana w zależności od tego jaki jest cel przeprowadzanego zabiegu. Dlatego na początku przeprowadzany jest wywiad podmiotowy z pacjentem, którego celem jest uzyskanie jak największej ilości informacji na temat dolegliwości z jakimi pacjent trafił do gabinetu terapeuty.
Przeciwwskazania do masażu
Czy masaże mogą być wykonane każdej osobie? Czy istnieją jakieś przeciwwskazania?
Każdy zabieg medyczny ma swoje wskazania i przeciwwskazania. Jest to rodzaj przeciwwskazań, które całkowicie wykluczają pacjenta z przeprowadzenia tego zabiegu.
Takim najważniejszym przeciwwskazaniem do masażu jest aktywna choroba onkologiczna, gdzie leczenie nadal trwa. Niezależnie od tego, gdzie ten nowotwór będzie umiejscowiony. Pamiętajmy o tym, że w naszym organizmie znajdują się komórki rakowe, a niestety masaż ma to do siebie, że przyspiesza ukrwienie części ciała poddawanej zabiegowi. Możemy doprowadzić w taki sposób do rozsiania komórek nowotworowych i do przerzutów.
Kolejnym przeciwwskazaniem do wykonywania masażu jest stan zaawansowanej osteoporozy. Ten rodzaj przeciwwskazania spowodowany jest możliwością uszkodzenia struktur układu kostnego poprzez np. użycie zbyt dużej siły podczas zabiegu.
Wskazania do masażu kręgosłupa
A jakie są wskazania do przeprowadzenia masażu?
Do wskazań zabiegu masażu należą: wzmożone napięcie mięśni, bóle mięśniowe i stawowe, porażenie struktur mięśniowych wynikające z incydentu neurologicznego oraz wiele innych. Krótko mówiąc wskazaniem do przeprowadzenia masażu będzie każda jednostka chorobowa, gdzie masaż ma swoje zastosowanie.
Musimy też pamiętać o tym, że człowiek się po prostu zużywa w pewnym momencie. Tylko prawda jest taka, że to w jaki sposób o siebie zadbamy, to będziemy zużywali się dłużej. WHO przyjęło, że potrzebujemy około 180 minut tygodniowo takiego czynnego ruchu.
Również ważnym elementem jest też dieta i aktywny styl życia. Musimy pamiętać, że zwiększona masa ciała i mała aktywność fizyczna przyczyniają się do powstawania zmian zwyrodnieniowych, a w ostateczności osłabiają naszą wydolność krążeniowo-oddechową. Tu zamyka się nasze błędne koło zdrowia. Cykl takiego stylu życia najczęściej prowadzi do wielu chorób cywilizacyjnych, a jedną z takich chorób są zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa. Technika wykonania ćwiczeń jest również bardzo ważna. Jeśli źle to robimy, to narażamy się różnego rodzaju kontuzje.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej ciekawych materiałów w Ann: