Infekcje przewodu pokarmowego, zwane potocznie „grypą żołądkową”, to częsta przypadłość wśród małych dzieci. Ich przyczyną są wirusy, które łatwo szerzą się w skupiskach maluchów. Z tego powodu, dzieci uczęszczające do żłobków lub przedszkoli są narażone na infekcje, które prowadzą do biegunki. W jaki sposób należy postępować z dzieckiem w czasie grypy żołądkowej? Jaka dieta powinna być stosowana? Dowiedz się z Poradnika Ann!
Grypa żołądkowa – przyczyny
Tak zwana „grypa żołądkowa” to zakażenie przewodu pokarmowego, które prowadzi do charakterystycznych objawów: biegunki, bólu brzucha, gorączki, a także wymiotów. Nazwa „grypa” jest używana potocznie, ponieważ zakażenie przewodu pokarmowego jest wywoływane przez inne wirusy. Dominują wśród nich rota- i enterowirusy. Biegunki pochodzenia bakteryjnego są wśród dzieci znacznie rzadziej spotykane.
Przyczyną zakażenia jest kontakt z inną chorą osobą. Niestety, wirusy wywołujące biegunkę bardzo łatwo się szerzą. Zetknięcie z chorym dzieckiem w żłobku lub przedszkolu to duża szansa na wystąpienie podobnej infekcji. Warto jednak pamiętać, że istnieje możliwość profilaktyki zakażeń rotawirusami. Jest nim szczepienie, które od 2021 należy do obowiązkowych i bezpłatnych szczepień dla maluchów. Szczepionka przeciw rotawirusom obniża ryzyko zakażenia, a w razie gdy do niego dojdzie – łagodzi przebieg infekcji.
Postępowanie w ostrej biegunce
Jakie kroki należy podjąć w ostrej biegunce, aby złagodzić przebieg zakażenia i przyspieszyć powrót do zdrowia? Podstawową i najważniejszą zasadą jest nawadnianie dziecka. Każdy biegunkowy stolec, jak i każdy epizod wymiotów, prowadzi do utraty wody z organizmu. Z tego powodu, bardzo ważne jest podawanie dziecku dużej objętości płynów. Starajmy się, aby dziecko wypijało jak najwięcej – nie ma górnej granicy objętości, która mogłaby „zaszkodzić”. Jeśli maluch pije niechętnie, podawajmy płyny często, ale małymi porcjami.
Jakie płyny są najlepsze dla dziecka w czasie biegunki? Możemy podawać herbatę, kompot, wodę, a także wywary jarzynowe. Najlepszym wyborem będą jednak doustne preparaty nawadniające, dostępne bez recepty w każdej aptece. Ich skład jest idealnie dobrany pod względem zawartości elektrolitów oraz glukozy, co gwarantuje najbardziej optymalne nawodnienie. Doustne środki nawadniające są dostępne w wielu smakach – warto wybrać taki, który dziecko będzie chętnie spożywało.
Żywienie dziecka w trakcie biegunki
Kolejnym pytaniem, które zadają sobie rodzice, jest: co może, a czego nie może jeść dziecko w trakcie biegunki? Wokół tego tematu narosło wiele mitów. W przeszłości często zalecano żywienie dzieci sucharami, biszkoptami, a także bezsmakowymi kleikami. Jakie są najnowsze wytyczne?
Zgodnie z aktualną wiedzą naukową, dziecko w trakcie biegunki powinno być żywione tak jak przed wystąpieniem infekcji. Nie ma dowodów na to, by stosowanie restrykcyjnej diety przyspieszało powrót do zdrowia. Wiadomo natomiast, że ograniczanie przyjmowania pokarmów pozbawia organizm energii niezbędnej do walki z infekcją. Z tego powodu, dziecko może być karmione standardowym pożywieniem. Najlepiej podawać mu produkty, które będzie zjadało z apetytem. Absolutnie niedopuszczalne jest głodzenie dziecka. Warto również podkreślić, że niemowlęta karmione pokarmem naturalnym lub mlekiem modyfikowanym, powinny otrzymywać pokarm tak jak przed wystąpieniem infekcji. Nie ma również potrzeby rozcieńczania mleka.
Grypa żołądkowa – jakie podawać leki?
Oprócz prawidłowego żywienia i nawadniania, do diety dziecka można włączyć dodatkowe preparaty, które korzystnie oddziałują na jelita. Warto jednak wiedzieć, że ich lista jest krótka i bardzo konkretna. Do bezpiecznych i polecanych środków należą probiotyki, a także Diosmektyt. Żadne inne leki nie powinny być stosowane bez konsultacji z lekarzem. W szczególności nie należy stosować węgla aktywowanego oraz leków hamujących biegunkę. Preparaty te nie mają udowodnionego działania w leczeniu biegunki, a ich stosowanie może doprowadzić do niepotrzebnych powikłań.
Grypa żołądkowa – tych objawów nie należy bagatelizować!
Infekcje przewodu pokarmowego to jedne z najczęstszych chorób w populacji dziecięcej. Warto, aby każdy rodzic wiedział, jak sobie z nimi poradzić. Za najważniejsze zadanie należy uznać nawadnianie dziecka. Jeśli nie uda się uniknąć odwodnienia, konieczna może być hospitalizacja. Z tego powodu, należy bacznie obserwować dziecko, a w razie niepokojących objawów zasięgnąć konsultacji lekarskiej.
Jakie objawy mogą świadczyć o odwodnieniu dziecka? Zmniejszenie ilości oddawanego moczu lub zmiana jego barwy na ciemnożółty, przyspieszenie częstości oddechów, wysuszenie błon śluzowych (najlepiej obserwować język, który powinien być różowy i wilgotny). U najmniejszych pacjentów, o odwodnieniu może świadczyć tzw. „suchy płacz” bez produkcji łez. Poważnie odwodnione dzieci są senne i apatyczne, a w skrajnych przypadkach słabo reagują na bodźce. Takie objawy nie mogą być bagatelizowane i wymagają zgłoszenia się bezpośrednio do szpitala.
Autorka: Krzysztofa Białożyt-Stwora, Ann Asystent Zdrowia