Stopy dźwigają ciężar całego ciała i pozwalają nam się przemieszczać. Niestety wraz z wiekiem ulegają one osłabieniu. Skóra na stopach staje się delikatna i bardziej podatna na urazy. W jaki sposób zadbać o stopy, aby na dłużej zachować ich sprawność? Jakie są najczęstsze schorzenia stóp u seniorów? O tym rozmawialiśmy z Moniką Sosialuk, podologiem z Centrum Vitalni.
Pergaminowa skóra seniora
Stopy seniora wymagają szczególnej pielęgnacji. Ma to związek ze zmianami w obrębie skóry, które pojawiają się u osób starszych.
– Z wiekiem zanika nam podściółka tłuszczowa, która chroni nam głowy kości przed bezpośrednimi urazami w tym miejscu. Starsi ludzie mają bardzo często skórę cienką, pergaminową. Zanika nam także warstwa rogowa naskórka, przez co skóra jest bardziej podatna na urazy – mówi w rozmowie z Ann specjalistka.
– Bardzo często osoby starsze mają haluksy, różne deformacje: palce młotkowate, młoteczkowate, szponiaste. Na głowach kości powstają odciski od spodu, modzele, zgrubienia, skóra między palcami robi się bardzo cienka. Z wiekiem rogowacieją paznokcie, pogrubiają się, skręcają, zawijają się w rureczki, wałki, a także wrastają w skórę.
Stopy seniora – najczęstsze problemy
Pogorszenie kondycji stóp ma wpływ na rozwój wielu dolegliwości skóry. Z jakimi problemami najczęściej zmagają się seniorzy?
– Osoby starsze przychodzą z odciskami między palcami, a także na stawach, tam gdzie łączą się kosteczki. U osób starszych nie ma czegoś takiego jak gruba czy pękająca pięta, bo ta skóra jest tak pergaminowa, że nasza pomoc polega na obcinaniu paznokci i usunięciu odcisków. Bardzo niewiele jest zrogowacień, tylko na głowach kości, gdzie nie ma podściółki tłuszczowej. W tym miejscu występują modzele – wyjaśnia podolog Monika Sosialuk.
– Seniorzy zgłaszają się też z grzybicą międzypalcową. Często spowodowana jest ona haluksem, przez który palce są bardzo ściśnięte ze sobą i nie ma tam dostępu tlenu. Kolejnym problemem jest grzybica paznokci, a także grzybica koślawości palucha pierwszego, palce szponiaste, palce młotkowate i młoteczkowate, kostki krawca czy płaskostopie poprzeczne – opowiada specjalistka.
Obcinanie paznokci u seniorów
Okazuje się, że jednym z najczęstszych problemów osób starszych jest obcinanie paznokci. Zaniedbanie tej czynności może doprowadzić do wielu dolegliwości, między innymi do wrastania paznokcia w skórę.
– Często osoby starsze nie sięgają do stóp ze względu na schorzenia kręgosłupa, kolan, bioder, więc muszą korzystać z pomocy osób trzecich. Jeśli rodzina sobie nie radzi, to często przychodzi do podologa. Skóra seniora jest delikatna, paznokcie są grube, dlatego obcinanie paznokci bywa bolesne i nieprzyjemne. Trzeba wiedzieć, jak złapać tego paznokcia, aby nie doszło do skaleczenia.
– U osób starszych często występuje też cukrzyca typu 2 i inne choroby wpływające na krzepliwość krwi. Takie osoby wymagają specjalnej opieki i cierpliwości, ponieważ każda ranka może spowodować u nich rozlew krwi – mówi podolog w rozmowie z Ann.
Stopy seniora – higiena i pielęgnacja
Podstawową zasadą higieny stóp jest dokładne mycie i wycieranie, szczególnie przestrzeni między palcami. Należy także pamiętać o codziennym zmienianiu skarpetek.
– Powinno się używać mydła, które nie zaburza pH lub nawilżające. Kąpiel nóg nie może trwać zbyt długo. Skóra jest bardziej podatna na uszkodzenia, kiedy jest zanadto rozmiękczona. Dbajmy o to, aby była przede wszystkim umyta i wysuszona – radzi specjalistka.
Warto także zadbać o odpowiednie kremy, które mogą pozytywnie wpłynąć na skórę seniora. Ze względu na to, że z wiekiem skóra staje się cienka i delikatna, osoby starsze powinny wybierać przede wszystkim kremy nawilżające. Działanie nawilżające ma między innymi mocznik czy witamina A.
– Najlepsza pielęgnacja jest taka, którą indywidualnie dobierze specjalista po wcześniejszych oględzinach stopy i wywiadzie – podkreśla Monika Sosialuk.
Stopy seniora – jakie obuwie wybrać?
Kolejnym elementem dbania o stopy jest dobór odpowiedniego obuwia i wkładek. Na co należy zwrócić uwagę?
– Obuwie powinno być amortyzujące, nieuciskające paznokci, a także powinno mieć grubą podeszwę, szerokie noski. Buty muszą być przewiewne, z naturalnych materiałów. Teraz, w okresie jesienno-zimowym, najlepiej wybierać buty skórzane. Obuwie powinno być dopasowane rozmiarowo, aby nie trzeba było podkurczać palców. Odpadają balerinki i japonki. Możemy też wymienić wkładkę w butach, czyli wyciągnąć fabryczną i włożyć korekcyjną dobraną przez ortopedę, podologa czy gotową odpowiadającą na problemy pacjenta – mówi w rozmowie z Ann podolog Monika Sosialuk.
Ważnym elementem zapobiegania problemom stóp jest aktywność fizyczna, ponieważ często ból stóp wynika z braku ruchu. Zaleca się spokojne spacery w odpowiednim obuwiu, najlepiej z kijkami do nordic walking, które odciążają stawy. Warto również używać rollerów czy wałków z wypustkami, które pobudzają receptory na stopie.
Autorka: Aleksandra Mazur, Ann Asystent Zdrowia
Czytaj więcej w Ann: