Propolis – potocznie nazywany kitem pszczelim- ma szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej. Może być pomocny w łagodzeniu objawów przeziębienia, grypy i infekcji górnych dróg oddechowych. Jest też z powodzeniem wykorzystywany w stomatologii. Dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym, przeciwwirusowym i antygrzybicznym propolis jest szeroko stosowany w medycynie. Czy zawsze jednak jest korzystny? Dowiedz się w Ann!
Propolis inaczej kit pszczeli. Co to jest?
Propolis, zwany również kitem pszczelim, to materiał zbierany przez pszczoły miodne. Proces produkcji polega na pozyskiwaniu wydzieliny z pączków liści drzew, krzewów i innych roślin, którą następnie pszczoły mieszają z woskiem pszczelim i śliną. Słowo „propolis” ma greckie korzenie. Pochodzi od „pro” oznaczającego „przed” i „polis” oznaczającego „miasto”. Często tłumaczone jest jako „przedmurze miasta”.
Pszczoły wykorzystują propolis do zmniejszania otworu wylotowego, co chroni ula przed intruzami, a także stanowi zabezpieczenie przed wiatrem i zimnem. Dodatkowo, pszczoły używają go do uszczelniania pęknięć w konstrukcji ula. Dzięki aktywności biologicznej propolisu, substancja ta skutecznie chroni roje przed rozwojem infekcji. Pszczoły pokrywają nim ciała martwych szkodników, które przedostały się do ula, a ze względu na ich duże rozmiary nie są w stanie ich usunąć. Warstwa propolisu pełni także funkcję ochronną, zapobiegając rozkładowi ciał i gromadzeniu się bakterii.
Barwa propolisu jest różnorodna: od czerwono-pomarańczowej, poprzez zieloną, aż do prawie czarnej. Propolis jest podatny na zmiany temperatury. W temperaturze około 15℃ przyjmuje postać twardą i kruchą. W 36℃ staje się plastyczny, a w temperaturze 70℃ ma postać płynną. Propolis jest nierozpuszczalny w wodzie. Natomiast łatwo można go rozpuścić w rozpuszczalnikach organicznych, takich jak alkohol czy eter.
Jaki jest skład propolisu?
Skład propolisu jest zmienny i zależy głównie od rodzaju rośliny, z której pochodzi żywica, rasy pszczół, pory roku, lokalizacji ula oraz stopnia zanieczyszczenia środowiska. Dodatkowo, skład chemiczny propolisu ulega modyfikacji podczas procesu przetwarzania surowca przez pszczoły.
Wśród głównych składników propolisu można wymienić:
- żywice roślinne (50-80%);
- woski (8-30%);
- polifenole (14-16%);
- pyłek kwiatowy (5%).
Kit pszczeli zawiera także garbniki, domieszki mechaniczne, polisacharydy, substancje lotne (w tym olejki eteryczne), witaminy i minerały.
Szacuje się, że nawet około 300 substancji obecnych w propolisie wykazuje aktywność biologiczną. To sprawia, że propolis znajduje szerokie zastosowanie jako składnik w preparatach farmakologicznych oraz w medycynie naturalnej, wspomagając prawidłowe funkcjonowanie organizmu i służąc do leczenia różnych schorzeń i dolegliwości.
Propolis: właściwości
Propolis wykazuje korzystne działanie dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym, przeciwwirusowym i antygrzybicznym. Stosowanie wyciągu z propolisu stymuluje i wzmacnia układ immunologiczny, co sprzyja skutecznemu zwalczaniu infekcji bakteryjnych i wirusowych. Dlatego może być pomocny w leczeniu przeziębienia, grypy i zakażeń górnych dróg oddechowych obejmujących jamę ustną, gardło i krtań.
Dodatkowo, udowodniono korzystny wpływ propolisu na serce i układ krwionośny poprzez uszczelnianie naczyń krwionośnych. Propolis działa także przeciwutleniająco, niwelując skutki nadmiernego stresu i zwalczając szkodliwe wolne rodniki. Jego zdolność przyspieszania regeneracji skóry sprawia, że jest skuteczny w leczeniu trudno gojących się ran, opryszczki, owrzodzeń, odmrożeń, oparzeń i liszajów. Ponadto może być stosowany w leczeniu ran i blizn pooperacyjnych.
Czytaj także: Jak zadbać o suche dłonie zimą? Sprawdź!
W dziedzinie stomatologii propolis znajduje zastosowanie w leczeniu stanów zapalnych dziąseł, paradontozy, chorób miazgi zębowej i kanałów korzeniowych oraz nadwrażliwości zębów.
Czy propolis może zaszkodzić?
Propolis, podobnie jak inne produkty pochodzenia pszczelego, zazwyczaj jest dobrze tolerowany przez pacjentów, zarówno w przypadku preparatów stosowanych doustnie, jak i tych aplikowanych miejscowo. Niemniej jednak, u niektórych osób może wystąpić reakcja alergiczna po kontakcie z alergenami zawartymi w propolisie. Istnieją również grupy pacjentów, dla których stosowanie propolisu jest przeciwwskazane.
Alergia a propolis i inne produkty pszczele
Kit pszczeli może wywołać reakcje alergiczne, zwłaszcza u osób, które są uczulone na inne produkty pochodzące od pszczół. U pacjentów z taką skłonnością, stosowanie propolisu w postaci preparatów miejscowych może skutkować zaczerwienieniem skóry, pojawieniem się wyprysków i odczuciem swędzenia.
Przy spożyciu kitu pszczelego w postaci tabletek lub kropli propolisowych przez osoby z alergią na zawarte w nim alergeny, mogą wystąpić objawy takie jak nudności, biegunka, bóle brzucha i stan zapalny jamy ustnej. Alergia pokarmowa może również manifestować się objawami skórnymi, takimi jak zaczerwienienie i swędzenie skóry.
Przed rozpoczęciem stosowania propolisu zaleca się przeprowadzenie próby alergicznej poprzez nałożenie niewielkiej ilości substancji na skórę w miejscu na zgięciu ręki, a następnie monitorowanie reakcji organizmu. Osoby uczulone na pyłki roślinne, zwłaszcza te cierpiące na katar sienny, powinny być szczególnie ostrożne w przypadku używania tego produktu. W sytuacji wątpliwości zaleca się konsultację z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania propolisu.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej ciekawych materiałów w Ann: