Kamica żółciowa to schorzenie o podstępnym charakterze. Początkowo, objawy choroby pojawiają się epizodycznie. Jeśli jednak leczenie nie zostanie wdrożone odpowiednio szybko, kamica żółciowa może doprowadzić do groźnych powikłań. Jakie objawy powoduje kamica żółciowa? Kogo najczęściej dotyka? Na czym polega profilaktyka i leczenie kamicy żółciowej? Dowiedz się z Poradnika Ann!
Posłuchaj wersji audioChoroby cywilizacyjne – przyczyny
Choroby cywilizacyjne są również nazywane chorobami XXI wieku. Wśród naszych przodków, większość tych schorzeń nie występowała. Choroby cywilizacyjne powstały w ciągu kilku ostatnich stuleci, a ich bezpośrednią przyczyną jest postęp cywilizacyjny i zmiana stylu życia człowieka. Coraz mniejsza aktywność fizyczna, siedzący tryb życia, zmiana modelu odżywiania oraz przewlekły stres to czynniki, które są odpowiedzialne za powstawanie chorób cywilizacyjnych. Wśród przyczyn wymienia się również zanieczyszczenie środowiska oraz wszechobecny hałas.
Kamica żółciowa – skąd się bierze?
Kamica żółciowa to przykład schorzenia, do którego prowadzi kombinacja wielu przyczyn – od czynników genetycznych, poprzez nieprawidłową dietę i niską aktywność fizyczną, po przewlekłe choroby przewodu pokarmowego. Potocznie, grupę pacjentów najbardziej narażonych na kamicę żółciową określa się w medycynie jako 3xP: „płeć Piękna, Pulchna, Po 40-tce”. Statystycznie, kamicę żółciową rzeczywiście najczęściej rozpoznaje się u kobiet z nadwagą po czterdziestym roku życia. Choroba może jednak wystąpić w młodszym wieku, również u płci męskiej.
Przyczyną powstawania kamieni w drogach żółciowych są zaburzenia składu żółci. Nieprawidłowy skład i nadmierne zagęszczenie żółci prowadzą do wytrącania się kamieni, które powodują dolegliwości. Czynnikiem sprzyjającym kamicy żółciowej jest wysokie stężenie cholesterolu w żółci. Do kamicy żółciowej mogą prowadzić inne choroby metaboliczne, takie jak otyłość, cukrzyca oraz stłuszczenie wątroby. Częstsze występowanie choroby u kobiet wynika z istotnej roli hormonów płciowych. Przyczyną kamicy żółciowej mogą również być niektóre leki, a także przebyte zabiegi operacyjne w obrębie przewodu pokarmowego.
Kamica żółciowa – objawy
Najczęściej zgłaszanym objawem kamicy żółciowej jest tzw. „kolka żółciowa”, czyli charakterystyczny ból pod prawym łukiem żebrowym. Dolegliwości zazwyczaj pojawiają się po spożyciu tłustego posiłku. Napad kolki żółciowej może trwać nawet kilka godzin. Po spożyciu pokarmu, żółć jest uwalniania do jelita cienkiego w celu trawienia tłuszczów. Kamienie w drogach żółciowych mogą blokować przepływ żółci, co wywołuje dolegliwości bólowe. Napadom kolki żółciowej towarzyszy złe samopoczucie, a niekiedy także nudności i wymioty.
Kamica żółciowa – powikłania
Pojawienie się objawów kamicy żółciowej powinno skłonić nas do wizyty u lekarza. Niestety, bagatelizowanie dolegliwości może doprowadzić do poważnych powikłań. W przypadku, gdy odpływ żółci jest długotrwale zablokowany, może rozwinąć się zapalenie pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych. Taki stan objawia się silnym bólem w okolicy podżebrowej, a także towarzyszącą gorączką i dreszczami. Powikłaniem nieleczonej kamicy żółciowej może być również ostre zapalenie trzustki. Wszystkie te stany mogą prowadzić do groźnych dla życia powikłań, w tym sepsy. Z tego powodu, objawów kamicy żółciowej nigdy nie należy ignorować.
Kamica żółciowa – jak zapobiegać?
Kamica żółciowa powstaje na skutek wielu czynników, z których części nie jesteśmy w stanie wyeliminować. Nie mamy wpływu na swoją płeć, geny czy poziom hormonów. Warto jednak podkreślić, że niektóre elementy naszego stylu życia mogą mieć ogromne znaczenie w profilaktyce kamicy żółciowej. Przede wszystkim, dla uniknięcia kamicy żółciowej konieczne jest utrzymywanie właściwej masy ciała. Nawet niewielka nadwaga zwiększa ryzyko zaburzeń metabolicznych, które sprzyjają kamicy żółciowej. W profilaktyce kamicy żółciowej warto stosować dietę o odpowiednio dobranej kaloryczności. Aby uniknąć zbyt wysokiego poziomu cholesterolu, należy zwrócić szczególną uwagę na rodzaj spożywanych tłuszczów. Zdecydowanie lepszym wyborem od tłuszczów nasyconych (obecnych m.in. w tłustym mięsie, nabiale oraz gotowych produktach fast-food) są tłuszcze nienasycone pochodzenia roślinnego. Istotnym elementem profilaktyki kamicy żółciowej jest także regularna aktywność fizyczna.
Kamica żółciowa – leczenie
Leczenie kamicy żółciowej zależy od nasilenia objawów oraz stanu ogólnego pacjenta. W przypadku ataków kolki żółciowej, najczęściej stosuje się leki doraźne o działaniu rozkurczowym oraz przeciwbólowym. W przypadku współistniejących nudności i wymiotów, może dojść do odwodnienia. Niektórzy pacjenci wymagają wtedy krótkotrwałej hospitalizacji w celu podania kroplówek dożylnych.
Najskuteczniejszym i optymalnym dla większości pacjentów sposobem leczenia kamicy żółciowej jest zabieg chirurgiczny. Operacja polega na usunięciu pęcherzyka żółciowego, wraz z obecnymi w nim kamieniami. W dzisiejszych czasach, zabieg najczęściej wykonuje się sposobem laparoskopowym, z wykorzystaniem specjalnej kamery. Jedynie u niektórych pacjentów może być konieczne klasyczne otwarcie jamy brzusznej w okolicy podżebrowej.
Wielu pacjentów zastanawia się, czy da się uniknąć operacji w kamicy żółciowej. Co prawda istnieją leki, które ułatwiają rozpuszczanie kamieni żółciowych, jednak w większości przypadków takiej terapii po pewnym czasie dochodzi do nawrotu choroby. Leczenie zachowawcze stosuje się najczęściej u osób, które z jakiegoś powodu (np. współistniejących chorób przewlekłych) nie mogą zostać zoperowane.
Usunięcie pęcherzyka żółciowego umożliwia pożegnanie dolegliwości z kamicą żółciową. Po zabiegu konieczne jest stosowanie diety niskotłuszczowej, ponieważ organizm może nie radzić sobie z trawieniem tłuszczów.
Kamica żółciowa – kontroluj swój stan zdrowia z aplikacją Ann
Walka z kamicą żółciową wymaga interdyscyplinarnego podejścia. Oprócz badań diagnostycznych, konieczne są zmiany stylu życia. Warto również dokładnie przyjrzeć się swojemu zdrowiu, aby ustalić możliwe przyczyny dolegliwości.
Przydatnym narzędziem wspomagającym kontrolę stanu zdrowia oraz analizę pomiarów będzie bezpłatna aplikacja Ann Asystent Zdrowia. W panelu ZDROWIE zarejestrowani użytkownicy aplikacji Ann Asystent Zdrowia bezpłatnie otrzymują pakiet narzędzi, ułatwiających kontrolę stanu zdrowia.
W KARCIE PACJENTA znajduje się m.in.:
- kalendarz przyjmowania leków oraz harmonogram wizyt u lekarza
- narzędzie monitorujące: zawartość cukru w organizmie, ciśnienia krwi, wagę, tętno oraz temperaturę ciała.
Użytkownicy aplikacji mają również możliwość ustawienia automatycznej analizy ww. pomiarów; Dzięki takim rozwiązaniom zdecydowanie szybciej zauważymy poprawę lub odchylenia od normy. W razie potrzeby Ann Asystent Zdrowia doradzi konsultację medyczną.
W panelu ZDROWIE znajduje się również karta LEKI, a w niej każdy zalogowany użytkownik może:
- wyszukać więcej informacji na temat interesujących go leków
- dodać zażywane przez siebie farmaceutyki
- zeskanować kod kreskowy leku i dowiedzieć się więcej na temat preparatu przepisanego przez lekarza.
W ramach aplikacji, każdy pacjent może również sprawdzić interakcje leków, które zażywa. Tworząc swoją listę dowiemy się, które leki przyjmowane jednocześnie, mogą dawać skutki uboczne.
autorka: Krzysztofa Białożyt-Stwora, Ann Asystent Zdrowia