Nie tylko kobiety mają problemy z brakiem ochoty na seks. Zaburzenie pożądania u mężczyzn to poważna kwestia, która wymaga zrozumienia i odpowiedniego podejścia. O tym, jak często występują zaburzenia pożądania i podniecenia u mężczyzn, co robić w razie wystąpienia objawów oraz jakie są sposoby leczenia opowiada psycholożka i seksuolożka Katarzyna Czajkowska-Łukasiewicz z Centrum Terapii Dialog.
Zaburzenia pożądania u mężczyzn: jest to poważny problem
Libido, czyli pożądanie seksualne, określa naturalną chęć i pragnienie podejmowania aktywności seksualnej, w tym pojawiania się myśli i fantazji o treści seksualnej. Kiedy chęć kontaktów seksualnych ulega zmniejszeniu lub zaburzeniu w stosunku do stanu typowego dla danej osoby, mówimy o zaburzeniach pożądania. Może to prowadzić do problemów z funkcjonowaniem seksualnym i wpływać na jakość życia mężczyzn, dlatego jest to ważny problem zdrowia seksualnego, który wymaga zrozumienia i odpowiedniego leczenia.
Szacuje się, że około 10-15% mężczyzn ma problemy z osiągnięciem orgazmu lub odczuwaniem przyjemności z orgazmu. Natomiast ok. 15 % mężczyzn w grupie wiekowej 18–59 lat ma zaburzenia pożądania.
Brak ochoty na seks może być spowodowany różnymi czynnikami
Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia: Brak ochoty na seks − czy to normalne?
Katarzyna Czajkowska-Łukasiewicz: Brak ochoty na seks zarówno u kobiet jak i u mężczyzn może być spowodowany różnymi czynnikami. Wiele z nich mieści się w obszarze normy – tak samo jak nie zawsze jesteśmy głodni, tak samo nie zawsze będziemy mieć ochotę na seks, a wydaje się, że często takie wymaganie sobie stawiamy. Na poziom libido może wpływać zmęczenie, bieżąca sytuacja zawodowa, stres. Jak również zmiany w życiu czy pojawienie się dziecka. Jest to całkowicie normalne. Może być też tak, że ten brak ochoty na seks jest jakimś sygnałem – o jakości relacji czy stanie zdrowia psychicznego lub fizycznego. Jak to zwykle bywa, trudno o uniwersalne odpowiedzi, a każda sytuacja zmniejszenia ochoty na seks wymaga indywidualnego namysłu i zbadania, jak długo ten stan się utrzymuje, w jakich okolicznościach się pojawił, czy powoduje dyskomfort dla danej osoby.
Jak często występują zaburzenia pożądania i podniecenia u mężczyzn?
Zasadniczo trudno to określić ze względu na złożoność problemu – zarówno kwestię tabu funkcjonującą wokół tematu wśród samych pacjentów, jak i to, że zaburzenia pożądania i podniecenia często współwystępują z innymi problemami zdrowotnymi natury psychologicznej czy fizycznej. Najczęściej mowa o tym, że ok. 15% dorosłych mężczyzn do 60 roku życia może doświadczać tego rodzaju trudności.
Zaburzenie pożądania u mężczyzn: przyczyną może być depresja
Czym w ogóle jest zaburzenie pożądania i jakie są jego przyczyny?
Zaburzenia pożądania u mężczyzn polegają na utracie lub znacznym osłabieniu potrzeb seksualnych, czyli mówimy o samym początku reakcji seksualnej. Jest to inaczej niż w przypadku zaburzeń podniecenia, gdzie chodzi o brak reakcji genitalnej, takich jak zaburzenia erekcji. Przyczyny zaburzeń pożądania mogą być związane z problemami somatycznymi, takimi jak niski poziom testosteronu lub problemy hormonalne, złym stanem zdrowia, a także depresją lub stosowaniem określonych leków, które wpływają na odczuwanie pożądania. Mogą również wynikać z przyczyn psychologicznych, takich jak lęk, awersyjne wspomnienia czy trudności w relacjach z partnerem. Ponadto zaburzenie pożądania może mieć podłoże społeczno-kulturowe – brak edukacji seksualnej czy restrykcyjne wychowanie.
Ze względu na różnorodne przyczyny zaburzeń pożądania, niezbędne jest dokładne zbadanie pacjenta, uwzględniające zarówno jego stan fizyczny, jak i psychiczny. Diagnoza ta powinna być stawiana przez wykwalifikowanego specjalistę, a nie przez pacjenta samodzielnie. Warto pamiętać, że zaburzenia pożądania to poważny problem zdrowia seksualnego, który wymaga odpowiedniego leczenia i wsparcia.
Zaburzenia pożądania: u mężczyzn występuje trzy typy tego zaburzenia
Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia: U mężczyzn występują zwykle trzy typy tego zaburzenia. Jakie? Jak się objawia zaburzenie pożądania?
Katarzyna Czajkowska-Łukasiewicz: U mężczyzn można zauważyć trzy typy zaburzeń pożądania, które różnią się między sobą objawami. Pierwszym z nich jest zanik lub znaczne zmniejszenie myśli i wyobrażeń o charakterze seksualnym, co oznacza spadek spontanicznego pożądania. Drugą formą jest brak reakcji na bodźce o charakterze seksualnym, które dotychczas budziły pożądanie u danej osoby, co oznacza osłabienie pożądania reaktywnego. Trzecim objawem zaburzenia pożądania u mężczyzn jest niemożność utrzymania zainteresowania w trakcie aktywności seksualnej.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
W przypadku wystąpienia objawów zaburzeń pożądania nie należy wpadać w panikę ani nie zakładać od razu, że jest się chorym lub zaburzonym. Jak wspomniałam wcześniej, brak ochoty na seks może być naturalny w wielu sytuacjach życiowych i nie ma nic dziwnego w tym, że po kłótni z partnerem czy tuż przed ważnym deadlinem w pracy nie wykazujemy zainteresowania seksem, a nasze myśli krążą wyłącznie wokół tych trudności. Jeśli jednak brak pożądania trwa dłużej i powoduje dyskomfort, warto udać się do seksuologa – lekarza lub psychologa, który postawi diagnozę i zaproponuje odpowiednie leczenie. Często w przypadku zaburzeń pożądania u mężczyzn konieczne są badania somatyczne w celu wykluczenia chorób lub problemów hormonalnych, które mogą wpływać na pożądanie seksualne. W razie potrzeby, seksuolog może zaproponować terapię seksuologiczną lub psychoterapię, która pomoże zidentyfikować i rozwiązać czynniki psychologiczne, które mogą przyczyniać się do zaburzeń pożądania.
Zaburzenia pożądania u mężczyzn: podstawowym narzędziem jest szczegółowy wywiad
Jakie metody diagnostyki są stosowane w celu zdiagnozowania zaburzenia pożądania u mężczyzn? Jakie są sposoby leczenia? Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
Podstawowym narzędziem diagnostycznym w przypadku zaburzeń pożądania jest szczegółowy wywiad, obejmujący wcześniejsze doświadczenia seksualne, relacje partnerskie, a także przekazy dotyczące seksualności w rodzinie. Istotne jest również zbadanie zdrowia psychicznego i fizycznego pacjenta oraz rozwoju psycho-seksualnego, aby odróżnić czynniki trwałe od sytuacyjnych wpływających na pożądanie. W przypadku podejrzenia współwystępowania innych chorób, takich jak choroby hormonalne czy układu krążenia, konieczne są dodatkowe badania kontrolne. Jeśli somatycznie nie ma innych trudności, to można podjąć terapię seksuologiczną.
Terapia seksuologiczna opiera się na rozpoznaniu czynników hamujących oraz wzbudzających pożądanie, a następnie niwelowaniu tych pierwszych i tworzeniu przestrzeni dla tych drugich. Istotnym elementem terapii jest również zmienianie schematów i przekonań, które mogą utrudniać przeżywanie pożądania. W zależności od nurtu terapii, mogą być stosowane różne techniki terapeutyczne.
Zaburzenia pożądania u mężczyzn: jak można zapobiec?
Czy możemy jakoś zapobiec zaburzeniom pożądania i podniecenia?
To bardzo trudne pytanie, ponieważ zaburzenia pożądania jak już powiedziałam są bardzo kompleksową trudnością, która może mieć różne przyczyny i przebieg. Generalnie jednak istotne jest poszerzanie świadomości własnego ciała, badanie w bezpiecznej atmosferze, co jest dla nas podniecające, a co nie, jak reagujemy na różne bodźce i robienie miejsca w życiu na myślenie i doświadczanie własnej seksualności. Takie zachowania mogą nam pomóc zachować kontakt z tym obszarem swojego funkcjonowania i zdrowia. Warto również pamiętać o regularnych badaniach lekarskich, by wykluczyć ewentualne problemy somatyczne, które mogą wpływać na nasze pożądanie.
Zaburzenia pożądania mogą wpłynąć na samoocenę mężczyzny
Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia: Jakie mogą być skutki zaburzenia pożądania u mężczyzn dla ich relacji i zdrowia psychicznego?
Katarzyna Czajkowska-Łukasiewicz: Trudności z pożądaniem w jednej osobie pary mogą prowadzić do utrudnień w funkcjonowaniu relacji, ponieważ obszar seksualności stanowi ważną część życia w związku. W takiej sytuacji ważne jest, aby traktować zaburzenia pożądania jako problem pary, a nie jednej osoby. Nie ma ustalonej normy, ile seksu powinno być w związku, dlatego ważne jest, aby obie osoby czuły się zaspokojone. Jeśli pojawią się jakiekolwiek trudności w tym obszarze, często są one sygnałem dotyczącym relacji między partnerami i nie powinny być analizowane jedynie jako indywidualne problemy. Niezajmowanie się problemem może prowadzić do utrwalania się negatywnego wzorca relacyjnego, w którym jedna osoba naciska na seks, a druga go unika, co prowadzi do konfliktów lub nawet do zerwania związku.
Zaburzenia pożądania mogą wpłynąć na samoocenę mężczyzny, zwłaszcza jeśli wcześniej identyfikował się z wizerunkiem silnego i zawsze gotowego na seks mężczyzny. Mogą prowadzić do stanów depresyjnych i unikania kontaktów seksualnych. Dlatego ważne jest, aby nie ignorować problemu i podjąć kroki w celu rozwiązania go w ramach terapii partnerskiej lub indywidualnej. Terapeuta seksuologiczny może pomóc w zrozumieniu przyczyn problemu, rozpoznaniu czynników hamujących i wzbudzających pożądanie oraz w opracowaniu strategii działania.
O ekspertce: Katarzyna Czajkowska-Łukasiewicz – psycholożka, seksuolożka oraz psychoterapeutka psychodynamiczna z Centrum Terapii Dialog. Jest absolwentką Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego i całościowego kursu psychoterapeutycznego w Instytucie Analizy Grupowej „Rasztów”. Obecnie w trakcie Kursu Psychoterapii Zaburzeń Seksualnych. Prowadzi terapię indywidualną i grupową w nurcie psychodynamicznym.
Autor: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia
*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.