Może wystąpić już w dzieciństwie z powodu ssania kciuka. U dorosłych może pojawić się w wyniku na przykład chorób przyzębia. Potocznie: przerwa między jedynkami, a fachowo: diastema. Przyczyny tego defektu mogą być różne. Kiedy diastema wymaga leczenia? Czy szparę między zębami można usunąć w warunkach domowych? Ann podpowiada!
Czym jest diastema?
Diastema (szpara między zębami) to odstęp, czyli pewna przestrzeń między zębami siecznymi górnymi, zwłaszcza między jedynkami, większa niż 0,5 mm. W zależności od pochodzenia, diastemy dzielimy na trzy główne kategorie:
- Diastema fizjologiczna: pojawiają się u dzieci w pewnym przedziale wiekowym i zazwyczaj zamykają się samoistnie. Stanowią naturalny etap rozwoju zgryzu, a ich obecność u dzieci jest zjawiskiem przejściowym.
- Diastema prawdziwa: ich wystąpienie nie jest związane z procesami fizjologicznymi i nie podlega konkretnemu wiekowi pacjenta. Przyczyny mogą być różnorodne, a obecność diastem może wynikać z czynników genetycznych, anatomicznych lub innych, niezwiązanych z naturalnym rozwojem zgryzu.
- Diastema rzekoma: nie mają związku z procesami fizjologicznymi, lecz są wynikiem innych czynników, takich jak trauma, choroby przyzębia, czy też nieprawidłowości w strukturze zębów. W tym przypadku, diagnostyka jest kluczowa, aby zidentyfikować źródło problemu.
W praktyce diastemy mogą być jedynie kwestią estetyczną lub mogą wskazywać na istnienie innych problemów. Dlatego każdy przypadek wymaga indywidualnej diagnostyki. W większości przypadków możliwe jest łatwe określenie przyczyny diastemy, ale istnieje też niewielki odsetek przypadków, gdzie etiologia pozostaje nieustalona. Czasami diastema może pojawić się w trakcie leczenia ortodontycznego jako efekt zaplanowany i przejściowy, zwykle znikający samoistnie wraz z postępem leczenia.
Przerwa między zębami: jakie jeszcze mogą być przyczyny?
Szpara między jedynkami może wynikać z nadmiernego rozwoju wędzidełka wargi górnej. Niekiedy problem tkwi w jego nieprawidłowym przyczepie.
Diastema wtórna może pojawić się w wyniku chorób przyzębia i stanów zapalnych dziąseł, które prowadzą do utraty zębów i ich przemieszczania. Przerwa między siekaczami może także wynikać z nieprawidłowego odruchu połykania, gdzie język naciska dodatkowo na jedynki. U dzieci może również pojawić się diastema w wyniku ssania kciuka lub warg.
Czy diastema to jedynie defekt estetyczny?
Wszystko zależy od wielkości diastemy. Niewielka przerwa (do 2 mm) często traktowana jest jako defekt estetyczny. Natomiast większa diastema, przekraczająca 2 mm, może być uznana za wadę zgryzu.
Czy diastema wymaga leczenia?
W przypadku mniejszych diastem mówimy głównie o defekcie kosmetycznym, który zazwyczaj nie wymaga specjalistycznego leczenia. Tutaj głównym celem procedur estetycznych, takich jak zakładanie licówek czy bonding, jest poprawa wyglądu uśmiechu.
Natomiast większe diastemy mogą prowadzić do trudności w codziennym funkcjonowaniu i spowodować rozwinięcie wady wymowy u dzieci, zwanej seplenieniem świszczącym. To zjawisko wiąże się z problemami w wymowie zgłosek dentalizowanych, takich jak: s, ś, z, ż, ć. Ponadto, większa przerwa między zębami może sprzyjać rozwojowi poważnych chorób przyzębia. Z tego powodu, istotne jest wprowadzenie odpowiedniego leczenia.
Czytaj także: Wybielanie zębów. Czy są domowe sposoby na białe zęby?
Jak wygląda leczenie diastemy?
Leczenie diastemy zależy od jej konkretnych przyczyn. W przypadku nieprawidłowego przyczepu wędzidełka wargi, przeprowadza się zabiegi korygujące. Mezjodens, czyli dodatkowy ząb, może wymagać usunięcia chirurgicznego. Szczególnie jeśli powoduje niszczenie korzeni sąsiednich zębów lub prowadzi do powstania torbieli. Torbiele, z kolei, mogą wymagać chirurgicznego usunięcia ze względu na potencjalne powikłania związane z ich wzrostem.
W przypadku braku siekacza bocznego, najlepszym rozwiązaniem może być wszczepienie implantu zęba. Leczenie ortodontyczne jest najskuteczniejszą metodą zamykania diastemy. Czas trwania leczenia, jak również częstotliwość wizyt kontrolnych zależą od wielkości diastemy oraz wieku pacjenta.
Ważne jest jednak podkreślenie, że nie istnieją skuteczne domowe metody leczenia diastemy. W przypadku pojawienia się szczeliny między zębami, zawsze zaleca się skonsultowanie się z lekarzem dentystą w celu odpowiedniej diagnostyki i planowania leczenia
Diastema: więcej niż defekt?
Szpara między jedynkami, nazywana diastemą, jest przez wiele osób postrzegana jako atrakcyjny element urody. W świecie show-biznesu, diastema staje się często jedną z kluczowych cech charakterystycznych dla gwiazd. Wyraźna szpara przyciąga uwagę widzów, nadając postaci oryginalny i rozpoznawalny wizerunek.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.