Jesień powoli się zbliża, a razem z nią okres infekcji i przeziębień, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Jest to szczególnie trudny czas dla osób starszych, które często są już schorowane i mało sprawne fizycznie. Jak dbać o zdrowie seniora, kiedy za oknem coraz niższe temperatury? Jak zwiększyć odporność? Czy dieta odgrywa ważną rolę?
Jesienią należy w szczegóły sposób dbać o zdrowie seniora!
Osoby starsze jesienią muszą szczególnie dbać o swoje zdrowie, ponieważ niekorzystne warunki atmosferyczne, a także spadek odporności u seniorów mogą szybko doprowadzić do rozwoju przeziębienia. Pomocna będzie odpowiednia dieta, aktywność fizyczna, a także suplementy diety. Ważną rolę w dobrym samopoczuciu seniora odgrywa też zdrowie psychiczne. Najczęstszą dolegliwością wśród tej grupy społecznej jest samotność. Dość często powoduje ona różne choroby somatyczne.
Trzech na dziesięciu Polaków w wieku powyżej 80 lat mówi o odczuwanej samotności, co dziesiąty stwierdza, że zawsze lub bardzo często czuje się samotnie, a na depresję cierpi aż 15–30 proc. osób w wieku powyżej 65 roku życia – wskazuje badanie „Sytuacja społeczna osób w wieku 65+” zrealizowane dla Stowarzyszenia mali bracia Ubogich przez ARC Rynek i Opinia.
Zdrowie seniora: pamiętamy o ciepłych posiłkach
Dieta ma ogromny wpływ na nasze samopoczucie i zdrowie, szczególnie dotyczy to osób starszych. Dieta powinna być dostosowana do aktualnej pory roku. W chłodne jesienne dni należy zwrócić uwagę, by rozgrzewała organizm i wzmacniała jego odporność.
– Codzienna dieta osoby w wieku podeszłym musi być urozmaicona, a posiłki regularne. W codziennym jadłospisie powinny się znaleźć warzywa i owoce. Powinny one być jedzone jak najczęściej i stanowić co najmniej połowę tego, co jest zjadane. Częściowo – 1-2 porcje warzyw i owoców, można także zastąpić sokami (200-400ml). Polecane produkty zbożowe to produkty pełnoziarniste, jeśli są dobrze tolerowane, o niższym indeksie glikemicznym. Zaleca się, by osoby w wieku podeszłym codziennie spożywały produkty mleczne, głównie fermentowane, typu jogurty, kefiry, czy maślanki i to w ilości co najmniej 3 szklanek dziennie. To dobre źródło wapnia, na który seniorzy mają wyższe zapotrzebowanie, niż młodsi dorośli. Można je częściowo zastąpić serami. Ważne, żeby produkty były naturalne, o obniżonej zawartości tłuszczu. W codziennej diecie seniora należy też uwzględniać inne, poza mlecznymi, produkty będące źródłem białka. Takie jak ryby, jaja, chude mięso i nasiona roślin strączkowych.
Warto by ryby pojawiały się w jadłospisie dwa razy w tygodniu. Przy czym przynajmniej raz tłuste ryby morskie jako dobre źródło cennych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 – podkreśla w rozmowie z Ann mgr inż. Anna Taraszewska, pracownica Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny oraz członkini Polskiego Towarzystwa Dietetyki. I dodaje – W chłodne jesienne dni należy zwrócić szczególną uwagę, by posiłki rozgrzewały organizm i wzmacniały jego odporność. W jadłospisie musi pojawić się odpowiednia ilość ciepłych posiłków, bazujących głównie na warzywach oraz na bogatych w składniki mineralne kaszach i pełnoziarnistych płatkach. Szczególnie zalecane są rozgrzewające zupy.
Nie tylko latem, ale również jesienią seniorzy muszą pamiętać o piciu odpowiedniej ilości płynów, by nie dopuścić do odwodnienia organizmu.
Zdrowie osób starszych: sen i rekreacja pomogą wzmocnić organizm seniora
Odpowiednio dawkowana aktywność fizyczna oraz solidna dawka snu wzmacniają organizm i wpływają na większą odporność na infekcje. Jeżeli senior ma problemy z zasypianiem, ważne jest, by ustalić stały rytm snu i ścisłe przestrzeganie go.
Aktywność fizyczna musi być dopasowana do stanu zdrowia seniora oraz do pogody. Najprostszą i najbardziej powszechną aktywnością jest zwyczajny spacer. Do ćwiczeń zalecanych osobom starszym należą też lekka gimnastyka, pływanie relaksacyjne.
Witaminy i suplementy: czasem samej diety nie wystarczy
Dobrym sposobem na poprawę działania układu immunologicznego jest wprowadzenie do diety zdrowych produktów.
– Ryzyko niedoborów zależy od różnych czynników. M.in. od stanu zdrowia czy sposobu odżywiania. Osoby starsze często przyjmują też różne leki, a niektóre w nich mogą zmniejszać wchłanianie lub zwiększać wydalanie składników pokarmowych. Witaminami i składnikami mineralnymi, na które warto zwrócić uwagę, jeśli chodzi o osoby w wieku podeszłym, są z pewnością witamina D, witaminy z grupy B, a zwłaszcza witamina B12 i B6. Jeśli chodzi o składniki mineralne to wapń, żelazo, cynk. Najlepiej jednak jest skonsultować się z dietetykiem, żeby ocenić indywidualnie możliwe niedobory składników odżywczych, witamin czy składników mineralnych związane z nieprawidłowościami w codziennej diecie. U osób w wieku podeszłym, podobnie jak i w ogólnej populacji, wskazana jest suplementacja witaminy D – podkreśla dietetyk.
Często zdrowa dieta nie jest wystarczająca by zabezpieczyć organizm w określone witaminy i minerały. Wówczas dużym wsparciem są suplementy. Należy podkreślić, że suplementy diety czy preparaty ziołowe mogą być stosowane tylko po konsultacji z specjalistą.
Autor: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia