Silny ból w prawym górnym kwadrancie brzucha, gorączka, dreszcze, czy zmiany koloru skóry – to charakterystyczne objawy zaplenia pęcherzyka żółciowego. Często towarzyszą mu ataki kolki żółciowej najczęściej. To schorzenie, będące jednym z najczęstszych problemów układu pokarmowego, dotyka coraz większą liczbę osób na całym świecie. Zapalenie pęcherzyka żółciowego może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jak się objawia oraz kto znajduje się w grupie ryzyka? Czy operacja zawsze jest niezbędna? Dowiedz się w Ann!
Ze statystyk wynika, że nawet co piąty dorosły Polak może mieć kamicę żółciową i złogi w pęcherzyku żółciowym, czego konsekwencją bywa zapalenie pęcherzyka żółciowego.
Zapalenie pęcherzyka żółciowego: czym jest?
Pęcherzyk żółciowy, położony poniżej wątroby, pełni istotną rolę w przechowywaniu i kondensowaniu żółci, niezbędnej do trawienia tłuszczów. Niestety, różne czynniki mogą sprzyjać gromadzeniu się złogów żółciowych w pęcherzyku. A to z czasem może prowadzić do blokady dróg żółciowych. To schorzenie znane jest jako kamica żółciowa, a zapalenie pęcherzyka żółciowego często stanowi powikłanie nieleczonej kamicy.
Objawy zapalenia pęcherzyka żółciowego objawiają się epizodami kolki żółciowej, charakteryzującej się bólem skoncentrowanym w okolicy prawego podżebrza. Kamica częściej występuje u kobiet, a ryzyko jej wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem.
Ostre i przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego
Klinicznie rozróżnia się ostre i przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego. Ostra odmiana wynika z zablokowania odpływu żółci. Podczas gdy przewlekłe zapalenie jest rezultatem długotrwałego drażnienia ścian pęcherzyka, co prowadzi do ich zniekształcenia, pogrubienia i zwłóknienia. W obu przypadkach konieczne jest usunięcie pęcherzyka żółciowego. Jednak w ostrej formie wymaga to natychmiastowej interwencji chirurgicznej.
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego może wystąpić w wyniku zablokowania odpływu żółci, co prowadzi do niedokrwienia i zapalenia ściany pęcherzyka. Nagromadzona żółć i jej produkty przemian chemicznych powodują podrażnienie ściany, wyzwalając czynniki procesu zapalnego. Wzrost ciśnienia w świetle pęcherzyka ogranicza przepływ krwi w błonie śluzowej, potencjalnie prowadząc do martwicy tkanek.
W około 5-10% przypadków ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego nie jest związane z kamicą żółciową i występuje w kontekście innych poważnych chorób ogólnoustrojowych. Przykłady obejmują sytuacje po dużych operacjach, ciężkich urazach, oparzeniach oraz w przypadku sepsy. W tych sytuacjach ostremu zapaleniu pęcherzyka żółciowego sprzyjają czynniki takie jak odwodnienie, zastój żółci w pęcherzyku, zaburzenia przepływu krwi oraz uogólnione zakażenie bakteryjne.
Zapalenie pęcherzyka żółciowego: objawy
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego charakteryzuje się długotrwałymi atakami kolki żółciowej, trwającymi ponad 6 godzin. Tym bolesnym epizodom towarzyszą gorączka, dreszcze, a czasami również tkliwość i ból w prawym nadbrzuszu przy ucisku oraz głębokich wdechach. Pacjenci doświadczają utraty apetytu, nudności, wymiotów zawartością żółciową, a także zauważalnego przyspieszenia tętna i oddechu.
W przewlekłym zapaleniu pęcherzyka żółciowego ataki kolki żółciowej są częste, a ból jest odczuwany w prawym podżebrzu, promieniując czasem do okolicy prawej łopatki. Jest to intensywny, tępy ból o charakterze gniotącym. Dolegliwości nasilają się po spożyciu niezalecanych produktów (tłustych, ciężkostrawnych, stymulujących produkcję żółci) oraz po obfitych posiłkach. Czasami ból może się zaostrzyć również po intensywnym wysiłku fizycznym lub w sytuacjach stresowych. Dodatkowo mogą pojawić się:
- mdłości
- częste odbijanie i wzdęcia brzucha
- zaparcia
- nieprzyjemny smak w ustach
- wymioty
- objawy żółtaczki, takie jak zażółcenie skóry i twardówek oczu
Co robić w przypadku wystąpienia objawów?
Objawy wskazujące na zapalenie woreczka żółciowego są wskazaniem do konsultacji lekarskiej. Diagnostyka tego schorzenia obejmuje szczegółowy wywiad lekarski, badanie fizykalne, a także badania obrazowe takie jak ultrasonografia jamy brzusznej i badania laboratoryjne. Dodatkowo, stosuje się tzw. sondę dwunastniczą, umożliwiającą mikroskopowe i bakteriologiczne badanie żółci.
W przypadku ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego niezbędna jest hospitalizacja pacjenta. Pierwsze działania obejmują leczenie objawowe, w tym antybiotykoterapię dostosowaną do wyników badań bakteriologicznych żółci. Osoby z zdiagnozowanym ostrym zapaleniem pęcherzyka żółciowego wymagają także dożylnego nawadniania oraz przestrzegania ścisłej diety, opartej na lekkich posiłkach.
Leczenie ostrego i przewlekłego zapalenia woreczka żółciowego jest najczęściej operacyjne. Polega na usunięciu pęcherzyka żółciowego metodą tradycyjną lub laparoskopową.
Zapalenie pęcherzyka żółciowego: dieta
Dieta odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu objawów zapalenia pęcherzyka żółciowego. W przypadku tego schorzenia zaleca się pewne modyfikacje żywieniowe. Ograniczenie spożycia tłuszczów, zwłaszcza tłustych potraw, smażonych potraw i fast foodów, może przynieść ulgę. Zamiast tego, warto korzystać z metod gotowania takich jak gotowanie na parze, duszenie czy pieczenie.
W diecie przy zapaleniu woreczka żółciowego zaleca się wybieranie lekkostrawnych źródeł białka, takich jak kurczak, indyk, ryby o niskiej zawartości tłuszczu i jajka. Ograniczenie spożycia czerwonego mięsa może również być korzystne. Wprowadzenie do diety błonnika z warzyw, owoców i pełnoziarnistych produktów zbożowych może wspomagać prawidłowe trawienie.
Unikanie ostrości i tłustych przypraw jest kolejnym kluczowym elementem diety w przypadku zapalenia pęcherzyka żółciowego. Zamiast tego, warto wybierać łagodniejsze zioła i przyprawy, takie jak oregano, bazylia czy koperek. Regularne spożywanie mniejszych posiłków, unikanie długotrwałego głodzenia się oraz kontrolowanie ilości spożywanej wody są również zaleceniami mającymi na celu złagodzenie dolegliwości.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarcza się jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.