Katar, zapalenie spojówek, duszność, bóle głowy – objawy alergii na pyłki są bardzo dokuczliwe i potrafią skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie. Dotyczą one zarówno dzieci, jak i dorosłych. Sytuację dodatkowo utrudniają reakcje krzyżowe pomiędzy alergenami pyłków drzew i żywnością. Na czym dokładnie polegają reakcje krzyżowe? Jak objawia się alergia wziewna? W jakich miesiącach pylą konkretne rośliny? Przeczytaj w Ann!
Alergia wziewna – objawy
Alergia oznacza nadwrażliwość na określoną substancję, którą nazywamy alergenem. W okresie wiosennym źródłem alergenów jest środowisko zewnętrzne. Reakcje uczuleniową wywołują pyłki roślin, przede wszystkim drzewa i trawy. Pyłki są lekkie i suche, dlatego bardzo łatwo rozprzestrzeniają się z wiatrem. Z tego powodu trudno ich uniknąć. Mimo to ograniczenie przebywania w miejscach, gdzie stężenie pyłków jest największe, takich jak lasy czy parki, pomoże zmniejszyć objawy alergii.
Czytaj też: Edukacja Ann: Alergia wziewna może przypominać infekcję wirusową
Jakie są objawy uczulenia na pyłki roślin? Symptomy alergii sezonowej bardzo często przypominają przeziębienie, jednak trwają o wiele dłużej. Pojawia się nawracający katar, kichanie, zapalenie spojówek. Kolejnym objawem jest suchy i męczący kaszel, a także drapanie w gardle i duszności. Zmęczenie oraz bóle głowy również mogą być symptomami alergii. Objawem uczulenia na pyłki są także zmiany skórne oraz towarzyszący im świąd.
Kalendarz pylenia roślin w Polsce
Mimo że rośliny pylą przez cały rok, to wiosną proces ten jest najbardziej intensywny. Tym samym objawy alergii są wtedy najbardziej dokuczliwe. W jakich miesiącach poziom pylenia roślin jest największy?
Kalendarz pylenia:
- olsza – luty i marzec;
- topola – początek kwietnia;
- jesion – połowa kwietnia;
- brzoza – kwiecień;
- dąb – koniec kwietnia, początek maja;
- trawy – koniec maja, czerwiec, początek lipca;
- szczaw – koniec maja, czerwiec, początek lipca;
- bylica – koniec lipca, początek sierpnia.

Reakcje krzyżowe
Krzyżowe reakcje alergiczne pojawiają się wtedy, kiedy objawy alergii wywołują zarówno pyłki roślin, jak i niektóre składniki żywności. Mimo że alergeny pochodzą z innego źródła, to ich zbliżona budowa doprowadza do ich połączenia. Dany alergen łączy się z wcześniej wytworzonym przeciwciałem innego alergenu. Dotyczyć to może różnych grup substancji wywołujących alergie jak np. pyłków drzew i owoców oraz warzyw. U wielu osób alergen pyłku leszczyny doprowadza do nadwrażliwości na jabłka, brzoskwinie, gruszki czy orzechy laskowe. Zdarza się również reakcja krzyżowa z brzozą, kiedy pyłki brzozy wywołują alergie na seler i marchew. Kolejnym przykładem jest reakcja krzyżowa z trawą, czyli połączenie alergii na pyłki traw z takimi alergenami jak: melon, arbuz, pomidor, a nawet mąka.
Reakcje krzyżowe a alergia jamy ustnej
Opisane reakcje krzyżowe mogą doprowadzić do zespołu alergii jamy ustnej (OAS), która częściej dotyka dorosłych niż dzieci. Powodem schorzenia najczęściej są pyłki brzozy, a także olszy, leszczyny, dębu i buku. Do objawów zespołu alergii jamy ustnej należą: obrzęk w obrębie jamy ustnej, zapalenie spojówek, chrypka, duszności. Warto wiedzieć, że objawy mogą występować również pojedynczo. Zespół alergii jamy ustnej najczęściej pojawia się po zjedzeniu jabłka, marchwi czy selera.
Dobrym sposobem, który pomoże nam określić szkodliwy alergen, jest trzymanie w palcach danego owocu czy warzywa. Jeżeli w ciągu pół godziny nie wystąpi reakcja alergiczna, wtedy można wziąć mały kęs produktu i nie połykać go przez kilkanaście minut.
Należy obserwować swój organizm i w razie wystąpienia niepokojących objawów skonsultować się z alergologiem. Tak jak w przypadku alergii wziewnych, tak i w przypadku reakcji krzyżowych jedną z metod diagnostycznych jest wykonanie testów alergicznych.

Czy można zapobiec alergii?
Aby zapobiec alergii, najlepiej unikać kontaktu z alergen. W przypadku alergii sezonowej jest to trudne, ponieważ pyłki roślin łatwo się rozprzestrzeniają i są wszechobecne. Istnieją jednak sposoby, dzięki którym objawy alergii będą mniejsze. Jednym z nich jest zamykanie okien w ciągu dnia i wietrzenie pomieszczeń wtedy, kiedy poziom pyłków jest niski, czyli wcześnie rano i wieczorem. Z drugiej strony niewskazane jest suszenie na świeżym powietrzu ubrań czy pościeli. Należy unikać przebywania w pobliżu skoszonej trawy, a także kontaktu ze zwierzętami, które były na zewnątrz. Pomocne może być również noszenie okularów przeciwsłonecznych. Warto też zapoznać się z kalendarzem pylenia.
Źródło: Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Czytaj więcej w Ann: