Swędzenie skóry, mdłości, ucisk w klatce piersiowej, biegunka, a nawet wstrząs anafilaktyczny. To objawy, jakie pojawiają się w ciągu nawet kilku minut u osób, które zjedzą produkt z grupy skorupiaków i mięczaków, a są na nie uczulone. Dowiedz się, jak potwierdzić, że dotyczy cię alergia na ryby i owoce morza. Podpowiadamy, o co zadbać, aby ograniczyć ekspozycję na alergeny i jak może pomóc Baza Żywności Ann.
Alergia na ryby i owoce morza
Chociaż ryby i owoce morza zawierają wiele substancji o działaniu odżywczym, niestety dla osób z alergią stanowią poważne zagrożenie. Należą one do tzw. wielkiej ósemki alergenów pokarmowych, czyli takich alergenów, które powodują ponad 90% alergii na produkty spożywcze na świecie.
Uczulenie na tą grupę produktów zazwyczaj ma swoje podłoże w alergii na konkretne białka zawarte właśnie w rybach, krewetkach, homarach i innych owocach morza. Najczęściej uczulające skorupiaki to: homary, kraby, raki i langusty. Natomiast wśród najbardziej alergizujących mięczaków wyróżnia się: małże, ostrygi, kalmary, ślimaki oraz ośmiornice. Wśród ryb najczęściej uczulają te pospolicie spożywane, jak dorsz, łosoś, tuńczyk i śledź.
Objawy alergii na skorupiaki i mięczaki
Objawy alergii pokarmowej na ryby oraz owoce morza są zróżnicowane. Zdarza się, że występują jednocześnie, ale możliwe jest także pojawienie się kilku z nich. Do najczęstszych symptomów alergii na skorupiaki i mięczaki należą:
- objawy skórne: wysypka, swędzenie, obrzęki, wypryski, atopowe zapalenie skóry
- objawy ze strony układu pokarmowego: nudności, wymioty, bóle brzucha, obrzęk jamy ustnej, biegunka i wzdęcia
- objawy ze strony układu oddechowego: zaostrzenie objawów astmy oskrzelowej, duszności, ucisk w klatce piersiowej, katar
- zapalenie spojówek, łzawienie oczu
- wstrząs anafilaktyczny, będący bezpośrednim zagrożeniem zdrowia i życia.
Alergia na ryby i owoce morza ─ jak zdiagnozować?
Diagnostyka w kierunku alergii powinna obejmować kilka etapów. Pierwszy z nich to zebranie wywiadu przez lekarza. Podczas rozmowy specjalista ustala, czy istnieją rodzinne predyspozycje do chorób alergicznych oraz czy w przeszłości wystąpiła u pacjenta skłonność do reakcji alergicznej, objawiająca się np. nieżyt nosa, zapalenia spojówek, pokrzywki lub biegunki.
Nieodłącznym elementem diagnostyki jest przeprowadzenie badań. Jeśli lekarz podejrzewa uczulenie, konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich testów. Są to testy skórne, testy ekspozycyjne oraz testy wziewne. Wykonuje się także testy z krwi, które są złotym standardem w diagnostyce alergii pokarmowych. Oznacza się w nich poziom immunoglobulin IgE i na tej podstawie stwierdza się uczulenie na dany składnik.
Eliminacja ryb i owoców morza nie wystarczy
Osoba z alergią na ryby i owoce morza powinna zachować szczególną ostrożność, żeby ograniczyć ekspozycję na alergeny. Okazuje się jednak, że nie wystarczy ze swojej diety wyeliminować tej grupy produktów. Podstawą jest czytanie etykiet produktów, nawet jeśli wydawałoby się, że nie zawierają one alergizującego składnika. Śladowe ilości białek pochodzenia rybnego mogą występować m.in. w sosach do sałatek, gotowych potrawach, pastach curry oraz mieszankach przypraw.
Czytaj także: Warto wiedzieć z Ann: Kalendarz pylenia i reakcje krzyżowe
Co więcej, obserwowano przypadki, w których reakcja alergiczna wystąpiła również na skutek samego zapachu ryby. Dodatkowo, u osób uczulonych na skorupiaki mogą wystąpić tzw. reakcje krzyżowe, m.in. z niektórymi owadami oraz roztoczami kurzu domowego.
Długie składy i nieczytelne informacje? Pomoże Baza Żywności!
Jak podaje Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, aktualnie obowiązujące przepisy wymuszają na producentach żywności konieczność oznaczania alergenów w produktach spożywczych. Składniki alergizujące (w tym ryby i skorupiaki) muszą być wyszczególnione w sposób wyraźnie odróżniający je od pozostałych składników np. za pomocą pogrubienia czcionki w składzie produktu.
Osoby uczulone na ryby lub owoce morza powinny skrupulatnie zapoznawać się ze składem każdego spożywanego przez siebie produktu. Długie i często nieczytelne spisy składników zniechęcają jednak do dokładnego zapoznania się z ich treścią. Z pomocą przychodzi Baza Żywności Ann!
W bezpłatnej aplikacji Ann Asystent Zdrowia zalogowani użytkownicy mogą sprawdzić skład produktów, a także ich wartości odżywcze. Dzięki temu w łatwy i szybki sposób dowiesz się, czy w produkcie nie ma niepożądanego alergenu.
Nową funkcję aplikacji znajdziesz w kategorii Odżywianie. Po otwarciu karty bazy żywności, określamy swoje preferencje, czyli alergeny, których chcemy unikać. Później wystarczy zeskanować kod produktu lub wpisać go ręcznie. Od razu otrzymamy skład produktu i informację, czy dany alergen znajduje się w żywności.
Warto dodać, że aplikacja zapisuje nasze preferencje, więc nie trzeba ich zaznaczać za każdym razem. Po wejściu w bazę żywności zobaczymy również zeskanowane przez nas produkty. Dzięki nowej funkcjonalności unikanie niepożądanego alergenu stanie się łatwiejsze!
Źródło: Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
Autorka: Sara Gawrońska, Ann Asystent Zdrowia
*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej artykułów, wideo i podcastów w Ann: