W Górnośląskim Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach rośnie zainteresowanie zabiegami chirurgicznego zmniejszenia żołądka. To odpowiedź na rosnące zainteresowanie takimi zabiegami, jak i rosnący problem otyłości wśród młodzieży.
Problem otyłości i nadwagi dotyczy 10 proc. dzieci i młodzieży na świecie
W krajach rozwiniętych otyłość przyczynia się do coraz większej liczby zgonów, a także do spadku oczekiwanej przeciętnej długości życia. Prowadzi do cukrzycy, miażdżycy i nadciśnienia tętniczego. Jak również chorób serca, zwyrodnienia stawów czy niedoczynności tarczycy. Według Światowej Organizacji Zdrowia problem otyłości i nadwagi dotyczy 10 proc. dzieci i młodzieży na świecie. Szacuje się, że do 2025 r. będzie 177 milionów 5-17 latków z nadwagą oraz 91 milionów z otyłością. Z kolei Narodowy Centrum Edukacji Żywieniowej informuje, że problem nadwagi i otyłości dotyczy w Polsce około 10 proc. małych dzieci (1-3 lata). A ponadto 30 proc. dzieci w wieku wczesnoszkolnym i niemal 22 proc. młodzieży do 15 roku życia.
Problem otyłości: Operacja zmniejszenia żołądka jest skuteczną metodą leczenia
Lekarze z Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach informują, że jedną z najskuteczniejszych metod leczenia otyłości olbrzymiej jest operacja zmniejszenia żołądka. Katowicka placówka jest zaledwie jednym z dwóch polskich szpitali, w których takie zabiegi wykonywane są u pacjentów poniżej 18. roku życia. Pierwszą operację w Katowicach przeprowadzono w 2016 roku. Od tego czasu operacje bariatryczne przeszło tutaj 25 pacjentów. W kolejce do zabiegu jest następnych kilkunastu.
Katowicki szpital obejmuje takie osoby kompleksowym holistycznym wsparciem. Nad kwalifikacją i przygotowaniem pacjenta do zabiegu, a także opieką po operacji, czuwa w GCZD interdyscyplinarny zespół specjalistów, w skład którego wchodzą endokrynolodzy, chirurdzy, dietetycy, psycholodzy oraz rehabilitanci.
– Każdy z ekspertów w procesie kwalifikacji pacjenta do zabiegu ma konkretną, bardzo istotną rolę. Najczęściej to właśnie endokrynolog lub pediatra specjalizujący się w endokrynologii jako pierwszy konsultuje pacjenta w poradni. W naszym szpitalu mamy specjalnie do tego celu przygotowaną Poradnię Leczenia Otyłości. Diagnozujemy przyczyny otyłości – badamy, czy wynika ona z błędów żywieniowych, czy może spowodowana jest predyspozycją, zaburzeniami genetycznymi czy endokrynologicznymi. Jednocześnie kontrolujemy naszych podopiecznych pod kątem występowania powikłań otyłości, konieczności wykonania dodatkowych badań laboratoryjnych czy konsultacji.
Stosujemy zasady medycyny spersonalizowanej, czyli do każdego pacjenta podchodzimy indywidualnie, ustalamy indywidualny schemat diagnostyczno-leczniczy. Czasami decydujemy o konieczności kilkudniowej hospitalizacji, szczególnie w przypadku współistnienia dodatkowych problemów zdrowotnych, które mogą być konsekwencją, ale też i przyczyną narastania otyłości. Brak sukcesu w postępowaniu zachowawczym i farmakologicznym u osób z otyłością olbrzymią czy też otyłością współistniejąca z powikłaniami metabolicznymi, choć nie tylko, może wskazywać na konieczność rozważenia operacji rękawowej resekcji żołądka – podkreśla prof. Aneta Gawlik, kierująca Oddziałem Endokrynologii i Pediatrii GCZD oraz Poradnią Leczenia Otyłości Dzieci i Młodzieży GCZD.
Kwalifikacji pacjenta do zabiegu bariatrycznego obejmuje również konsultację dietetyczną i psychologiczną. Dietetyk bada nawyki żywieniowe pacjenta i daje mu wskazówki, jakie zmiany powinien wprowadzić w codziennym jadłospisie. Z kolei szpitalny psycholog ocenia poziom motywacji pacjenta.
Pomocną metodą dla niektórych pacjentów jest tylko zabieg chirurgiczny
Metodą zwalczania otyłości – zwłaszcza otyłości olbrzymiej – u najmłodszych są zabiegi bariatryczne.
– Jeśli wskaźnik BMI pacjenta przekracza 40 (kg/m²), najlepszą metodą leczenia jest zabieg chirurgiczny – zaznacza, prof. Tomasz Koszutski, szef Oddziału Chirurgii i Urologii GCZD, jednocześnie podkreślając, że nie tylko na nim można polegać, gdyż oczywiście musi on być połączony ze zmianą mentalną i modyfikacją stylu życia.
Po zakwalifikowaniu do zabiegu, ale jeszcze przed operacją, pacjent zostaje zobowiązany do „zrzucenia” kilku kilogramów. Dzięki temu od początku jest zaangażowany w leczenie, a medycy nabierają pewności, że dziecko i rodzina rozumieją postępowanie medyczne i będą stosować się do zaleceń również po zabiegu. Nie wszyscy pacjenci są w stanie sprostać tym wymogowi. Nierespektowanie zaleceń dietetycznych już na tym etapie wyklucza szanse operacji bariatrycznej. Na przeszkodzie może też stanąć niezadawalająca współpraca z rodziną i niepewne rokowania co do przyszłej opieki i wsparcia dziecka.
To od dziecka zależy czy utrzyma masę po operacji
Jak podkreśla prof. Tomasz Koszutski, wszystkie dzieci, które przeszły operację bariatryczną w GCZD, chudną.
– Utrata wagi wynosi od 20 do 80 kg, jednak to od dziecka zależy czy utrzyma masę po operacji. Wszystkie dzieci mówią o lepszym samopoczuciu, poprawie jakości życia i lepszych kontaktach z rówieśnikami. W przypadku jednej z pacjentek nastąpił jednak powrót do wagi wyjściowej. Ale nie poddajemy się – zintensyfikowaliśmy u niej opiekę psychologiczną, dziewczyna przygotowywana jest do drugiej operacji, która odbędzie się po ustabilizowaniu stanu emocjonalnego u pacjentki – wyjaśnia prof. Tomasz Koszutski.
– Po zabiegu zmniejszania żołądka wymagana jest ścisła współpraca z pacjentem i jego rodziną. Wsparcie to dotyczy nie tylko przygotowania, ale także pomocy w wytrwaniu w zmianie stylu życia po operacji. Transformacja ta wiąże się przede wszystkim ze zmianami przyjmowania pokarmów. Każde dziecko i rodzic musi sobie zdawać sprawę z konieczności przejścia kilku podstawowych etapów żywieniowych przez okres 6-8 tygodni po operacji – dodaje prof. Aneta Gawlik.
Operacje bariatryczne w GCZD wykonywane są w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pierwszym krokiem do zakwalifikowania do zabiegów jest konsultacja w Poradni Leczenia Otyłości Dzieci i Młodzieży GCZD. Skierowanie do tej poradni wystawia lekarz rodzinny albo pediatra.
Źródło: Materiały prasowe GCZD w Katowicach