Rak piersi to najczęściej wykrywany nowotwór złośliwy u kobiet. Jest on jedną z głównych przyczyn zgonów związanych z chorobami nowotworowymi. USG piersi, czyli badanie ultrasonograficzne piersi, stanowi jedną z kluczowych metod profilaktyki wczesnego wykrywania raka piersi. W przeciwieństwie do mammografii, to badanie jest całkowicie bezbolesne, co czyni je bardziej komfortowym dla pacjentek. Komu warto poddać się USG piersi i jak często powinno się wykonywać to badanie?
W Polsce corocznie diagnozuje się raka piersi u około 19 tysięcy kobiet. Te przerażające statystyki oznaczają, że każdego dnia ponad 50 Polek dowiaduje się o tej strasznej chorobie. Niestety 15 z nich każdego dnia traci życie z powodu tego nowotworu.
USG piersi: co to za badanie?
Badanie USG piersi, czyli ultrasonografia piersi, jest nieinwazyjną metodą diagnostyczną, która polega na wykorzystaniu fal dźwiękowych o wysokiej częstotliwości do obrazowania wewnętrznych struktur tkanki piersiowej. To bezpieczne, bezbolesne i niekorzystające z promieniowania jonizującego badanie. Ma ono kluczowe znaczenie w profilaktyce i wczesnym wykrywaniu chorób piersi, w tym zwłaszcza raka piersi.
Za pomocą USG piersi możliwe jest odróżnienie zmian litych od torbielowatych, dokładna ocena twardości, wielkości, kształtu i struktury stwierdzonych nieprawidłowości oraz badanie przewodów mlecznych i węzłów chłonnych w obszarze pachowym.
Badanie USG piersi przeprowadza się w gabinecie ginekologicznym lub radiologicznym. Całkowity czas trwania badania wynosi zazwyczaj około 15 minut. Przed rozpoczęciem badania, lekarz przeprowadza wywiad z pacjentką. Wywiad ten pomaga lekarzowi w uzyskaniu ważnych informacji, które mogą mieć wpływ na interpretację wyników badania, a także określenie indywidualnych potrzeb diagnostycznych i profilaktycznych.
Wskazania do badania. Jak często wykonywać USG piersi?
Zalecenia dotyczące wykonywania USG piersi różnią się w zależności od wieku pacjentki i czynników ryzyka. Lekarze zalecają wykonywanie pierwszego badania USG piersi po ukończeniu 20. roku życia i do trzydziestki powtarzać je co 2 lata. Natomiast dla kobiet powyżej 30 roku życia, zaleca się regularne wykonywanie badania USG piersi co roku. Jeśli w rodzinie występowały przypadki nowotworów piersi, szczególnie wśród najbliższych krewnych, zaleca się częstsze badania USG – co 6 miesięcy. Warto też zaznaczyć, że badanie to jest szczególnie ważne w przypadku kobiet, u których stwierdzono mutację w genach BRCA1 lub BRCA2, które predysponują do rozwoju raka piersi.
Należy pamiętać, że jeśli wystąpią jakiekolwiek niepokojące objawy związane z piersiami, takie jak ból, guzek czy zmiana w kształcie, konieczne jest niezwłoczne skonsultowanie się z lekarzem. Wczesne wykrycie potencjalnych zmian może mieć kluczowe znaczenie dla skutecznego leczenia i poprawy rokowań.
Przeczytaj też: Warto wiedzieć z Ann: Fizjoterapia uroginekologiczna – niezbędna pomoc przed, w trakcie i po ciąży
Jak się przygotować do badania?
Badanie gruczołu sutkowego nie wymaga specjalnego przygotowania. Jednak tuż przed badaniem nie zaleca się używania dezodorantu ani nakładania na skórę badanego obszaru żadnych kosmetyków, takich jak balsamy czy puder, które mogą zakłócać uzyskanie wyraźnego obrazu ultrasonograficznego. Przed wizytą u lekarza warto zabrać ze sobą wcześniejsze wyniki badań ultrasonograficznych, mammografii lub biopsji piersi, jeśli takowe były wykonane. To pozwoli lekarzowi lepiej zrozumieć historię pacjentki i skoncentrować się na ewentualnych wcześniej wykrytych zmianach oraz ich ewolucji.
W dniu badania warto założyć wygodne ubranie, które umożliwi łatwe odsłonięcie górnej połowy ciała. W trakcie badania pacjentka rozbiera się od pasa w górę, kładzie się na wznak na leżance i umieszcza dłonie pod głową. Lekarz może też wykonać palpacyjne badanie biustu. Następnie lekarz nakłada na głowicę ultrasonografu lub skórę badanego specjalny żel. Ułatwia on przesuwanie głowicy oraz poprawia jakość obrazu, dzięki lepszemu przenikaniu ultradźwięków.
USG piersi w ciąży oraz w trakcie laktacji
Badanie USG piersi w ciąży i podczas laktacji jest możliwe i ma swoje znaczenie w monitorowaniu zdrowia piersi. Jednak ze względu na zmiany hormonalne i fizjologiczne zachodzące w tych okresach, istnieją pewne ważne aspekty do uwzględnienia.
Polskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej, Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników oraz Polskie Towarzystwo Onkologiczne zalecają, aby u kobiet ciężarnych w wieku powyżej 35 lat badanie USG piersi wykonywać w I trymestrze ciąży, u kobiet młodszych – w I lub II trymestrze ciąży. W przypadku zaś pojawienia się zmian – niezależnie od okresu ciąży.
Podczas laktacji, badanie USG piersi jest możliwe, ale zaleca się wykonywanie go po zakończeniu karmienia lub między karmieniami, gdy piersi są mniej wypełnione mlekiem. Próba badania po karmieniu może zmniejszyć dyskomfort i zapewnić bardziej precyzyjne wyniki.
Ważne jest, aby przed przeprowadzeniem badania USG piersi w ciąży lub podczas laktacji skonsultować się z lekarzem. To pozwoli na podjęcie decyzji w kontekście indywidualnych okoliczności i potencjalnych zagrożeń.
Autorka: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia
*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść dostarcza się jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.