Ospa wietrzna jest chorobą zakaźną. Najbardziej charakterystycznym, ale nie jedynym, objawem schorzenia jest wysypka. Ospa najczęściej przebiega łagodnie, jednak u niektórych może wiązać się z groźnymi powikłaniami. Jakie jeszcze są objawy ospy wietrznej? Jak ją leczyć? Kto jest najbardziej narażony na powikłania choroby? Dowiedz się z Poradnika Ann!
Ospa wietrzna – objawy
Ospa wietrzna to choroba zakaźna, a ryzyko zachorowania po kontakcie z osobą zakażoną jest bardzo wysokie i przekracza 90%. Zakaźność występuje od 2 dni przed wystąpieniem zmian skórnych aż do zaschnięcia ostatnich strupów na skórze. Każdy z pęcherzyków, który pojawia się na skórze w przebiegu ospy wietrznej, ma wydzielinę surowiczą, w której znajdują się żywe wirusy. Dopóki wszystkie strupy na ciele nie przyschną, to osoba chora cały czas jest zakaźna. Dlatego wirus bardzo łatwo się szerzy – jeżeli wystąpi w szkole, w przedszkolu czy w domu, to ryzyko zachorowania jest bardzo wysokie.
Głównym objawem choroby jest wysypka. Mówi się o niej jako o obrazie gwieździstego nieba, ponieważ w przebiegu wysypki występują różne rodzaje zmian. Najpierw pojawiają się drobne plamki i grudki, później pęcherzyki z płynną wydzieliną zawierającą wirusy. Płyn jest początkowo przejrzysty, a potem staje się mętny. Po około 3 dniach pęcherzyki zamieniają się w krostki z ropną wydzieliną i po kolejnych 3-4 dniach zamieniają się w strupy.
Objawy infekcji wirusowej
Co ważne, wysypka może pojawić się również na skórze owłosionej głowy. Jest to charakterystyczna cecha ospy wietrznej, bo np. w przebiegu różyczki czy odry, zmiany w na głowie nie występują. Wysypką objęty jest także tułów, ramiona, czasem kończyny. Objawem ospy wietrznej jest również świąd. Bardzo często dzieci rozdrapują zmiany skórne, przez co ich nasilenie może być jeszcze większe.
W przebiegu choroby mogą pojawić się też klasyczne objawy infekcji wirusowej takie jak stany podgorączkowe, gorączka, bóle mięśni, katar, ból gardła, złe samopoczucie, osłabienie, uczucie rozbicia. Może wystąpić ból brzucha, nudności czy biegunka. Najbardziej charakterystycznym objawem, na podstawie którego lekarze rozpoznają ospę, jest wspomniana wysypka.
Ospa wietrzna – leczenie
U osób, które mają sprawny system odpornościowy, organizm radzi sobie z wirusem ospy wietrznej sam. Należy wypoczywać, spożywać dużą ilość płynów, stosować leki objawowe, czyli przeciwgorączkowe, a także przeciwświądowe. Natomiast u dzieci obarczonych wyższym ryzykiem powikłań ospy wietrznej, czyli np. mających upośledzoną odporność albo zmagających się z ciężkimi schorzeniami, które mogą pogarszać przebieg choroby, stosuje się leczenie przeciwwirusowe.
Warto wiedzieć, że wirus ospy wietrznej jest bardzo niebezpieczny dla kobiet w ciąży, szczególnie w 2 i w 3 trymestrze. Bo zarówno kobieta w ciąży może mieć ciężki przebieg, jak i narodziny dziecka z wrodzoną postacią ospy wietrznej mogą w bardzo ciężki sposób przebiegać i mieć poważny powikłania. Dlatego u kobiet w ciąży bardzo ważne jest leczenie przeciwwirusowe.
Ospa wietrzna – powikłania choroby
Najczęstsze powikłania choroby są związane z wysypką. Na temat zmian skórnych w ospie wietrznej funkcjonuje bardzo wiele mitów. W przeszłości zalecano, aby dzieci z ospą wietrzną się nie myły i przykrywały zmiany skórne np. pudrem. Najnowsze wytyczne tego nie zalecają. W przebiegu ospy wietrznej należy szczególnie dbać o higienę i myć się codziennie, ponieważ najczęstszym powikłaniem choroby są nadkażenia bakteryjne. Mogą mieć bardzo ciężki przebieg i skutkować zakażeniami gronkowcowymi skóry, ropniami, ropowicami, a nawet sepsą.
Innym powikłaniem, niezwiązanym ze zmianami skórnymi, może być zapalenie płuc. Mogą pojawić się różne powikłania neurologiczne takie jak zapalenie mózgu, móżdżku, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Są to rzadkie powikłanie, ale mogą dawać trwałe następstwa. Dzieci z ospą wietrzną należy obserwować pod kątem ich zachowania i zmiany stanu zdrowia. Do objawów neurologicznych należą zaburzenia świadomości, zmiana mowy, brak chęci do zabawy. U małych dzieci może pojawić się trudny do opanowania płacz lub krzyk, które świadczą o zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych. W przypadku wystąpienia tego typu objawów, należy jak najszybciej udać się do szpitala.
Ospę przechodzi się raz w życiu
Warto wiedzieć, że odporność na ospę wietrzną odporność trwa całe życie. Jeśli przechorowaliśmy ospę wietrzną, to nie ma możliwości, żebyśmy zarazili się nią jeszcze raz. Natomiast wirus pozostaje w naszym organizmie w postaci uśpionej i może się uaktywnić. Ponowna reaktywacja wirusa nosi nazwę półpaśca i jest to choroba, która często występuje w wieku dorosłym. W jej przebiegu również pojawia się wysypka, ale jest ona zlokalizowana w innych miejscach na ciele. Półpasiec szerzy się wzdłuż przebiegu nerwów w naszym ciele, bardzo często w okolicy klatki piersiowej, żeber, tułowia.
Autorka: Krzysztofa Białożyt-Stwora, Ann Asystent Zdrowia
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej poradników w Ann: