Cesarskie cięcie czy poród drogami natury? Wybór sposobu przyjścia dziecka na świat zależy od wielu czynników. Zarówno stan zdrowia mamy, jak i płodu, mogą wpływać na optymalną drogę porodu. Sytuacja jeszcze bardziej komplikuje się w przypadku kobiet, które w przeszłości miały już wykonywany zabieg cesarskiego cięcia. Czy po cesarce można urodzić naturalnie? Czy możliwe są wielokrotne cięcia cesarskie? Dowiedz się z Poradnika Ann!
Cesarskie cięcie – korzyści i zagrożenia
Cesarskie cięcie to operacja, pozwalająca na wydobycie płodu z macicy. W wielu przypadkach, zabieg ten jest jedyną bezpieczną metodą zakończenia ciąży. Dzięki powszechnej dostępności cięć cesarskich na całym świecie, znacząco zmniejszyła się okołoporodowa umieralność niemowląt. Trzeba jednak pamiętać, że cesarka to poważna operacja, która wymaga przecięcia powłok brzusznych oraz mięśnia macicy. Zagojenie tkanek i powrót do pełni sił po cesarskim cięciu trwa znacznie dłużej niż po porodzie siłami natury.
Choć cięcie cesarskie może zwiększać bezpieczeństwo porodu, warto pamiętać, że operacja powinna być wykonywana tylko w razie istnienia wyraźnych wskazań. W obecnych czasach, aż 40% ciąż w naszym kraju kończy się cięciem cesarskim. Odsetek ten jest jednym z najwyższych na świecie! Tymczasem, według wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia, cięcie cesarskie powinno kończyć nie więcej niż 10-15% ciąż. Należy bowiem podkreślić, że cesarka może nieść za sobą ryzyko większych powikłań niż poród siłami natury. Przykładem jest krwotok okołoporodowy, do którego w trakcie cięć cesarskich dochodzi aż 10 razy częściej niż w przypadku porodów naturalnych. Poród drogą pochwową jest również korzystniejszy dla przyszłego zdrowia dziecka.
Ciąża po cięciu cesarskim
Wiele mam po przejściu cesarskiego cięcia zastanawia się, jaki moment będzie odpowiedni na następną ciążę. Obecnie uważa się, że należy odczekać co najmniej półtorej roku przed planowaniem kolejnego potomstwa. Najbezpieczniej jednak będzie zajść w ciążę po 2 latach od cesarskiego cięcia. Skąd wynikają te zasady?
Trzeba pamiętać, że cięcie cesarskie to duża ingerencja w budowę macicy. Anatomia tego narządu zmienia się bezpowrotnie. Po przejściu cięcia cesarskiego w macicy pozostaje blizna, która stanowi „najsłabszy punkt” w kolejnych ciążach. Grubość blizny po cięciu cesarskim jest dokładnie obserwowana w kontrolnych badaniach USG w trakcie ciąży. Zbyt cienka blizna może być przyczyną komplikacji w trakcie ciąży i porodu, z których najpoważniejszą jest pęknięcie macicy. Z tego powodu, warto odczekać odpowiednią ilość czasu po cesarskim cięciu, aby blizna mogła się prawidłowo ukształtować.
Przebycie cięcia cesarskiego wiąże się także ze zwiększonym ryzykiem nieprawidłowości łożyska w kolejnych ciążach. Kolejne cięcia cesarskie sprawiają, że macica zostaje trwale przebudowana. W takiej sytuacji rośnie ryzyko m.in. łożyska przodującego, które jest jednym z najbardziej niebezpiecznych powikłań położniczych. Warto również pamiętać, że jak każda przebyta operacja, cięcie cesarskie pozostawia w jamie brzusznej ślady – zrosty pooperacyjne.
Poród po cięciu cesarskim – czy można rodzić naturalnie?
Skoro kolejne cięcia cesarskie wiążą się z rosnącym ryzykiem powikłań, naturalnym wydaje się pytanie: czy po cesarce można urodzić naturalnie? Odpowiedź brzmi (jak w wielu medycznych kwestiach): to zależy. Planowanie porodu po przebytym cięciu cesarskim wymaga indywidualnej analizy stanu zdrowia mamy i płodu. Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo i nie ma bezwzględnych wskazań do cięcia cesarskiego, możliwe jest podjęcie próby porodu drogami natury. Taki poród musi jednak odbywać się w ośrodku z odpowiednim zapleczem, aby w razie czego móc szybko zmienić drogę porodu na cięcie cesarskie. Największą szansę na poród pochwowy mają pacjentki, u których ciąża przebiegała bez komplikacji, a blizna po poprzednim cięciu cesarskim nie stwarza istotnego ryzyka pęknięcia macicy. Szansę na powodzenie porodu drogami natury najlepiej indywidualnie przeanalizować z prowadzącym lekarzem ginekologiem.
Kiedy kolejna cesarka to jedyne wyjście
Wiemy już, że przebycie cięcia cesarskiego w przeszłości nie musi skazywać pacjentki na kolejne cesarki. Należy jednak podkreślić, że w niektórych sytuacjach położniczych poród drogami natury jest zwyczajnie niemożliwy. Próby porodu pochwowego zwykle nie podejmuje się w przypadku położenia miednicowego (tzw. „pośladkowego”) płodu oraz w ciąży wielopłodowej. Duże znaczenie odgrywa również sposób nacięcia macicy w trakcie poprzednich operacji. Poród drogami natury może okazać się zbyt niebezpieczny w przypadku cienkiej blizny po poprzednim cięciu, a także w razie dużej prognozowanej masy płodu. Cięciem cesarskim kończą się również ciąże po nieskutecznej próbie porodu drogami natury (np. zatrzymanie postępu porodu).
Autorka: Krzysztofa Białożyt-Stwora, Ann Asystent Zdrowia