Badanie Holter wykorzystuje się przede wszystkim w kardiologii. Jest ono nieinwazyjne, więc nie szkodzi pacjentowi, a daje wiele informacji na temat zdrowia serca. Wyróżnia się dwa rodzaje badań holterowskich: Holter ciśnieniowy oraz Holter EKG. Na czym polegają? Jak wygląda pomiar i jakie informacje zawiera jego wynik? Dowiedz się z Poradnika Ann.
Czym jest badanie holterowskie?
Nazwa tego badania pochodzi od nazwiska naukowca – lekarza, który je wynalazł. Badanie Holter nie jest nieznane czy nietypowe. W jego skład wchodzi tak naprawdę monitorowanie dwóch bardzo podstawowych parametrów życiowych, czyli albo zapisu EKG, albo pomiaru ciśnienia tętniczego. I stąd mamy dwa rodzaje badania holterowskiego, czyli właśnie Holter EKG albo Holter ciśnieniowy.
Czym takie badanie się różni od zwykłego EKG lub pomiaru ciśnienia tętniczego? Badanie holterowskie to tzw. monitorowanie ciągłe, czyli parametry nie są sprawdzane jeden raz czy dwa razy, ale monitoruje się je przez określoną ilość czasu i zwykle to obejmuje minimum 24 godziny, czyli całą dobę. W niektórych wskazaniach można wydłużyć pomiar nawet do dwóch czy trzech dób, jednak nie jest to często praktykowane. Te 24–godzinne pomiary są aktualnie standardem.
Zatem, zamiast zrobić jedno badanie EKG, czy zamiast jednokrotnie zmierzyć ciśnienie tętnicze, zakłada się aparaturę, która umożliwia wykonywanie tego pomiaru w sposób ciągły przez całą dobę.
Holter umożliwia dłuższe monitorowanie
Jakie to ma zalety? Często zdarza się, że jednokrotny pomiar czy jednokrotne badanie, nie daje nam pełnego obrazu zdrowia pacjenta. Szczególnie w przypadku właśnie dolegliwości kardiologicznych, które często mają przejściowy charakter. Na przykład, pacjentowi zdarzy się omdlenie, arytmia, albo zdarzy się niedokrwienie mięśnia sercowego.
Różne problemy z sercem niestety mogą bardzo szybko minąć i zanim pacjent trafi do lekarza, już zdąży poczuć się dobrze. Ma wtedy wykonany zapis EKG, który jest zupełnie prawidłowy. Wtedy często lekarz nie wie, czy pacjentowi się może wydawało, czy faktycznie ma jakiś problem kardiologiczny. Wtedy Holter jest obiektywnym narzędziem, które umożliwia po prostu dłuższe monitorowanie stanu zdrowia wykrycie zaburzenia.
Holter ciśnieniowy
Istnieją dwa typy badania holterowskiego, które mierzą inne parametry. Pierwszym z nich jest Holter ciśnieniowy. Jest on przydatny u osób z niejasnym obrazem nadciśnienia tętniczego.
Zazwyczaj nadciśnienie tętnicze to jest choroba, którą dość łatwo możemy zdiagnozować, bo wystarczą nam dwa pomiary wysokiego ciśnienia tętniczego. Wynik 140/90 przyjmuje się jako przekraczający normę dla ogólnej populacji. U starszych osób ona jest trochę wyższa, ale generalnie dwukrotny pomiar powyżej normy w gabinecie lekarskim, pozwala nam rozpoznać nadciśnienie tętnicze i włączyć odpowiednie leczenie. Natomiast u niektórych pacjentów może być tak, że na przykład w gabinecie lekarskim te pomiary są bardzo wysokie, a pacjent prowadzi sobie dziennik pomiaru ciśnienia w domu i twierdzi, że w domu ciśnienie zawsze mieści się w normie. W takich sytuacjach, kiedy nadciśnienie jest trudne do zdiagnozowania czy do prowadzenia, może być wskazane wykonanie badania Holter ciśnieniowego.
Jest to badanie, które przez 24 godziny mierzy ciśnienie tętnicze. W tym przypadku to nie jest pomiar ciągły. Czyli zapis ciśnienia nie powstaje cały czas, tylko pacjent nosi na sobie mankiet (ciśnieniomierz) i ten pomiar jest ustawiony automatycznie na co 15 albo co 30 minut.
Wynik tego badania to wydruk z godzinami i zapisanymi wartościami ciśnienia pacjenta. Lekarz po analizie pomiaru, może już na 100% stwierdzić, czy jest rzeczywiście tak, że pacjent u lekarza się bardzo stresuje i faktycznie w gabinecie te wartości są zbyt wysokie, a w domu wszystko jest w porządku i pacjent nie wymaga tak naprawdę leczenia, czy jednak ma on nadciśnienie.
Holter EKG
Natomiast Holter EKG bardzo duża część pacjentów kardiologicznych przynajmniej raz w życiu będzie miała założony. Wynika to z tego, że wiele chorób kardiologicznych ma charakter przemijający. Z tego względu, tak trudne jest, żeby „uchwycić” objawy i złapać je na papierze, żeby mieć jasny dowód na to, że faktycznie u pacjenta występuje problem z sercem. Szczególnie dotyczy to zaburzeń rytmu serca. Arytmia może mieć charakter napadowy, czyli przez dosłownie kilka, kilkanaście sekund serce zaczyna walić jak szalone, a potem się uspokaja i pracuje już dobrze. Więc takie badanie holterowskie często jest podstawą rozpoznania choroby i rozpoczęcia leczenia.
Czytaj także: Choroby serca: przyczyny, objawy i profilaktyka. Czy można ich uniknąć?
Jakie są zalety takiego badania? Rejestruje ono pracę serca pacjenta w codziennym, zwykłym, normalnym funkcjonowaniu. To jest niezmiernie ważne, żeby właśnie osoba z takim założonym Holterem nie podejmowała się aktywności, których zazwyczaj nie wykonuje i nie planowała nadzwyczajnego wysiłku. Powinna też unikać picia kawy oraz stosowania używek.
Warto też, żeby badany pacjent miał przy sobie dzienniczek i zapisywał w nim jakieś istotne odchylenia, które zauważy. Czyli, jeżeli zacznie mu dokuczać w czasie badania np. ból w klatce piersiowej, będzie miał zawroty głowy, czy poczuje nierówne bicie serca, to dobrze, żeby to zapisał, po to, żeby można było spróbować skorelować te objawy w czasie z zapisem EKG.
W przypadku Holtera EKG pomiar nie jest wykonywany co 15 czy co 30 minut. Badanie przebiega w sposób ciągły, więc ten zapis, który powstaje jest bardzo długi. Zawiera on 24-godzinny ciągły zapis pracy serca, dlatego jego interpretacja także wymaga czasu. Zwykle na opis czeka się klika dni.
Ze strony pacjenta badanie wygląda tak, że przychodzi do poradni, ma założony Holter i następnego dnia wraca na jego zdjęcie. Jedyne, na co trzeba uważać w trakcie badania, to żeby ich nie zmoczyć, dlatego w trakcie noszenia elektrod nie można się kąpać.
U niektórych pacjentów okazuje się, że jednorazowe badanie jest niewystarczające. Badanie powtarza się np. po to, żeby ocenić, czy wprowadzone leczenie jest skuteczne.
Autorka: Krzysztofa Białożyt-Stwora, Ann Asystent Zdrowia
*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej artykułów na temat zdrowia w Ann: