Aktywność fizyczna to nie tylko lekarstwo na wiele dolegliwości, ale również potwierdzona metoda profilaktyki chorób. Regularny wysiłek fizyczny zmniejsza ryzyko schorzeń układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy, otyłości oraz miażdżycy. Aktywność fizyczna jest także sposobem na uniknięcie chorób układu ruchu. Nasze mięśnie, kości i stawy uwielbiają być aktywne! Dowiedz się, jakim schorzeniom układu mięśniowo-szkieletowego możesz zapobiec dzięki regularnej aktywności fizycznej.
Aktywność fizyczna a osteoporoza
Osteoporoza to schorzenie układu kostnego, w wyniku którego gęstość kości ulega obniżeniu. Gdy ilość substancji mineralnych w szkielecie spada, kości stają się bardziej podatne na urazy i złamania. W nasilonej osteoporozie, nawet niewielka siła może prowadzić do pękania kości. Do złamań w przebiegu osteoporozy dochodzi najczęściej w okolicy miednicy, kręgosłupa oraz nadgarstków. Ryzyko osteoporozy wzrasta z wiekiem. Na szybkość obniżania gęstości kości wpływają czynniki genetyczne, ale również dieta oraz styl życia.
Regularna aktywność fizyczna to najskuteczniejszy sposób na zwiększenie wytrzymałości kości, a co z tym idzie – zmniejszenie ryzyka osteoporozy. Warto wiedzieć, że kość jest żywą tkanką, która ulega ciągłej przebudowie. Regularne ćwiczenia poprawiają ukrwienie kości oraz zwiększają ich odporność mechaniczną. Aby wzmocnić kości, konieczne jest co najmniej 30 minut wysiłku dziennie przez 5 dni w tygodniu. Na obniżenie ryzyka osteoporozy w największym stopniu wpływa trening wykonywany z obciążeniem oraz oporowy. Do jego wykonania przydają się ciężarki, gumy oporowe, a także maszyny do treningu siłowego, z których możemy skorzystać w każdej siłowni.
Aktywność fizyczna a choroba zwyrodnieniowa stawów
Zwyrodnienie stawów to kolejne schorzenie układu ruchu, którego ryzyko wzrasta wraz z wiekiem. Choroba zwyrodnieniowa polega na „zużywaniu” powierzchni stawowych. Jej skutkiem jest niekorzystna przebudowa chrząstki stawowej, która zmniejsza zakres ruchu w stawie. Z czasem staw traci swoją mobilność i zaczyna wywoływać dolegliwości bólowe. Choroba zwyrodnieniowa może dotknąć w zasadzie każdego stawu w ciele człowieka, jednak najczęściej zajmuje biodro, kolano oraz drobne stawy rąk.
Aktywność fizyczna to sprawdzony sposób zarówno profilaktyki, jak i leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów. Stawy, które są regularnie aktywizowane, są lepiej odżywione i bardziej mobilne. Ogromną rolę w unikaniu nadwyrężenia stawów ma wzmocnienie dużych grup mięśniowych. Z tego powodu, w profilaktyce choroby zwyrodnieniowej stawów, stosuje się zróżnicowane ćwiczenia fizyczne. Zarówno trening aerobowy (spacery, rower), jak i ćwiczenia wzmacniające, poprawiają sprawność stawów. Warto również podkreślić, że na rozpoczęcie aktywności nigdy nie jest za późno. Bóle stawów nie są przeciwwskazaniem do ruchu! W przypadku dolegliwości warto jednak wybierać wysiłek dostosowany do indywidualnych możliwości.
Aktywność fizyczna a bóle kręgosłupa
Siedzący tryb życia w połączeniu z niską aktywnością fizyczną to prosta droga do bólów w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Dolegliwości bólowe kręgosłupa to prawdziwa plaga w dzisiejszych czasach. Większość z nich nie ma uchwytnej przyczyny, takiej jak nagły uraz czy stan zapalny. Powszechnie spotykane „bóle krzyża” najczęściej wynikają z nadmiernego napięcia mięśni przykręgosłupowych, niskiej aktywności fizycznej oraz starzenia się tkanek w obrębie kręgosłupa. Najlepszym sposobem na zapobieganie tym dolegliwościom jest odpowiednio dobrany trening fizyczny. Jeśli ból pleców nie jest wywołany groźną przyczyną (np. złamaniem kręgosłupa), nie powinien prowadzić do unieruchomienia pacjenta. Dla zdrowia kręgosłupa najlepsza jest kombinacja ćwiczeń wzmacniających oraz rozluźniających tkanki. Spośród aktywności fizycznych, które zapobiegają bólom pleców, warto wymienić jogę, pilates, pływanie, a także nordic walking.
Aktywność fizyczna a reumatoidalne zapalenie stawów
RZS, czyli reumatoidalne zapalenie stawów, to schorzenie mogące prowadzić do trwałej niesprawności. Zmiany w układzie ruchu, które powstają w wyniku RZS, to między innymi sztywność, bóle i obrzęki stawów, a w zaawansowanych postaciach choroby – przykurcze i deformacje stawów. W przeszłości pacjentom chorującym na RZS zalecano ograniczenie aktywności fizycznej. Współcześnie wiadomo jednak, że odpowiednio dobrany wysiłek jest kluczowym narzędziem w zapobieganiu trwałej utracie sprawności. Aktywność fizyczna może zmieniać przebieg choroby i hamować jej postęp. Ćwiczenia fizyczne w RZS powinny być dobierane przez doświadczonego fizjoterapeutę w porozumieniu z lekarzem. Największą korzyść dla pacjentów z RZS przynoszą łagodne, rekreacyjne formy aktywności fizycznej, takie jak joga, pilates, stretching, spacery oraz pływanie.
autorka: Krzysztofa Białożyt-Stwora, Ann Asystent Zdrowia
*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Zainteresował Cię nasz tekst? Czytaj więcej w bezpłatnej aplikacji Ann Asystent Zdrowia: