O dostępności opieki ginekologicznej dla kobiet z różnymi rodzajami niepełnosprawności porozmawialiśmy w Klubie Dyskusyjnym Ann w ramach cyklu (NIE)pełnosprawni z Agatą Roczniak, modelką chorującą od urodzenia na SMA, edukatorką, a także prezeską Fundacji Diversum, oraz z Żanetą Krysiak z Fundacji Avalon, kierowniczką projektu Sekson.
Zobacz całą rozmowę: (NIE)pełnosprawne u ginekologa
Ewelina Lis, Ann Asystent Zdrowia: Czy w Polsce są obszary, tzw. „czarne punkty”, gdzie kobiety z niepełnosprawnościami mają bardzo ograniczony, a wręcz niemożliwy dostęp do opieki ginekologicznej?
Żaneta Krysiak: Oczywiście, że tak. Na pewno lepiej jest w dużych miastach, gdzie są dostosowane placówki państwowe, albo prywatne, których jest zdecydowanie więcej. Dostosowania w tych miejscach uwzględniają różne niepełnosprawności. Natomiast nadal z dużo większym wykluczeniem mierzą się kobiety, które mieszkają na wsiach i w małych miastach i często muszą pokonywać bardzo duże odległości, żeby się do tych ginekologów dostać.
Strach przed wizytą
Lęk przed wizytą ma duże znaczenie?
Żaneta Krysiak: Lęk i strach, według badań, które zrealizowaliśmy, to jest jedna z głównych przyczyn dla których kobiety z niepełnosprawnością nie decydują się na wizyty u ginekologów. Ten strach przed wizytą i przed komentarzami lekarzy jest tak duży, że do tych wizyt często w ogóle nie dochodzi. Dla mnie oprócz dostosowania architektonicznego równoważnym jest dostosowanie z zakresu potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Wiedza wpływa na to, jakie postawy mają lekarze i osoby, które pracują na recepcji, które wspierają osoby z niepełnosprawnościami w gabinetach i placówkach medycznych. Kiedy ruszyliśmy ze szkoleniami z zakresu przyjmowania pacjentów i pacjentek z niepełnosprawnościami, okazało się, że są duże braki z zakresu komunikacji i potrzeb.
Agata Roczniak: Otwartość jest kluczowa. Koleżanka z niepełnosprawnością powiedziała mi kiedyś, że ona poszła pierwszy i ostatni raz do ginekologa. Zapytałam: „dlaczego”? A ona mi opowiedziała, że usłyszała od lekarza przykre słowa: „co się będzie pani starać o dziecko, pewnie sobie pani nie poradzi”. To jest bardzo ważne, żeby nie zrazić tę osobę, która jest pierwszy raz u ginekologa. Wyobraźmy sobie, jak ona później musi ze sobą walczyć, żeby myśleć, że to był wyjątek – jeden taki lekarz, który był niedoświadczony, ale mogą być też ludzie przeszkoleni.
Przekonania
Co jest większym problemem: bariery architektoniczne czy mentalne?
Agata Roczniak: To zależy od naszej osobowości. Jeśli przyjdzie twardzielka i ma dostępny gabinet, ale jest lekarz, który „walnie” jakimś dyskryminującym tekstem, to ona powie: „drogi doktorze, skąd pan wie, co mi dolega, może mógłby pan spytać na co choruję, jakie mam potrzeby i plany, proszę mnie nie dyskryminować”. Może taka reakcja pacjentki tego lekarza trochę przyhamuje, żeby nie kierował się swoimi przekonaniami.
Żaneta Krysiak: Zgadzam się z Agatą. Znam relacje kobiet, które docierały do nieprzystosowanego gabinetu zlokalizowanego na pierwszym piętrze, ale ten ginekolog potrafił zejść i zbadać kobietę w gabinecie na parterze. Uważam, że bariery psychiczne i brak przeszkolenia to są kluczowe czynniki, które mogą sprawić, że taka wizyta będzie bardziej dostępna, że ktoś w ogóle się na nią odważy.
Agata Roczniak – inspiratorka, edukatorka, założycielka i prezeska Fundacji Diversum, modelka, kobieta, żona i mama. Członkini Rady fundacji Ewy Minge, Black Butterflies, a także Przewodnicząca Powiatowej Wrocławskiej Rady Społecznej ds. Osób Niepełnosprawnych. Laureatka wielu nagród w branży modelingowej oraz w życiu społecznym. Autorka książki dla dzieci Agata szaleje na kółkach. Od dziecka choruje na SMA – rdzeniowy zanik mięśni. Porusza się na wózku i traktuje to jako swój atut.
Żaneta Krysiak – kierowniczka Projektu Sekson, edukatorka seksualna. W projekcie zajmuje się tworzeniem treści edukacyjnych, a także redakcją artykułów i publikacji na platformie edukacyjnej www.sekson.pl. Prowadzi wywiady i rozmowy live z osobami aktywistycznymi i eksperckimi. Również angażuje w działania osób z niepełnosprawnościami, które dzielą się swoimi doświadczeniami w obszarze seksualności. Współorganizuje coroczną Konferencję Sekson, największe wydarzenie w Polsce poświęcone seksualności i rodzicielstwie osób z niepełnosprawnością ruchową.
Rozmowę poprowadziła Ewelina Lis, dziennikarka Ann Asystent Zdrowia
Zobacz całą rozmowę: (NIE)pełnosprawne u ginekologa
Więcej rozmów do przeczytania i obejrzenia za darmo w aplikacji Ann lub po zalogowaniu na stronie: