Moda żywieniowa i trendy dietetyczne – czy warto za nimi podążać?

Autorka: Sara Gawrońska, Ann Asystent Zdrowia

Ciągle zmieniająca się moda w zakresie wyglądu i ubioru nie jest już zaskoczeniem. Jednak okazuje się, że trendy dotyczą nie tylko tej dziedziny. Coraz częściej ulegamy modom także dotyczących sposobu odżywiania. Czytamy na temat jedzenia, tego co polecają inni oraz jakie diety warto stosować. Jakie trendy żywieniowe obecnie są na topie? Czym różni się moda od trendu w dziedzinie dietetyki? Sprawdź i dowiedz się, czy warto się nimi zainspirować.

Trend żywieniowy a moda żywieniowa

Trend żywieniowy to tendencja do spożywania określonego składnika, danego rodzaju potraw lub stylu ich przygotowania. Trendy rozwijają się powoli, mają stały wzrost i stopniowo zanikają. Zazwyczaj są łatwe do przyjęcia przez konsumentów, ale też restauracje czy sklepy.

Moda żywieniowa pojawia się szybko, charakteryzuje się szybko wzrost, ale też szybko znika. Zazwyczaj dotyczy konkretnego produktu lub potrawy.

Pobierz bezpłatną aplikację Ann Asystent Zdrowia i zadbaj o swoje zdrowie już dziś!

Dlaczego podążamy za trendami?

Na nawyki żywieniowe wpływa wiele czynników. Wybieramy nasz sposób odżywiania m.in. ze względu na:

  • zdrowie
  • sytuację finansową
  • czynniki społeczne
  • zwyczaje rodzinne
  • kwestie religijne czy ekologiczne

Szczególną rolę w kształtowaniu naszych zwyczajów żywieniowych odgrywają środki masowego przekazu, czyli Internet, telewizja, radio i prasa. Za ich pośrednictwem docierają do nas informacje na temat odżywiania i panujących w nim trendów.

Wiele osób decyduje się podążyć za trendami ze względu na stan zdrowia lub samopoczucie. Decydujemy się na popularne diety eliminacyjne, np. bez laktozy lub bez glutenu, kiedy po zjedzeniu produktów obfitujących w te składniki odczuwamy niepokojące objawy. Słysząc w radiu o skuteczności diety śródziemnomorskiej, chcemy zgłębić temat, żeby walczyć z nadciśnieniem. Czytamy w sieci, że dieta z niskim indeksem glikemicznym pomoże uporać się z cukrzycą. Chcąc poprawić swój stan zdrowia często inspirujemy się trendami.

Inaczej jest z modą żywieniową. Ponieważ przeważnie trwa ona krótko i dotyczy konkretnego produktu, zazwyczaj chęć podążenia za modą wynika z chęci naśladowania. Kupujemy produkt reklamowany przez influencera lub sygnowany jego nazwiskiem. Koniecznie chcemy spróbować czegoś, co wszyscy pokazują w swoich mediach społecznościowych i niejako dopasować się do społeczeństwa.

Trend żywieniowy, moda żywieniowa, odżywianie, żywienie
Na kształtowanie mody i trendu żywieniowego mają wpływ media społecznościowe/ fot. Viktor Kochetkov/ Shutterstock

Najpopularniejsze aktualne trendy żywieniowe

Obecnie na świecie możemy zauważyć mnóstwo trendów żywieniowych. Najbardziej popularne z nich, które utrzymują się na topie od lat to:

  • diety wykluczające lub ograniczające mięso lub wszystkie składniki pochodzenia zwierzęcego (wegetarianizm, weganizm, fleksitarianizm)
  • diety eliminacyjne (bez laktozy lub glutenu)
  • diety niskowęglowodanowe (keto, low carb)
  • sposób odżywiania wpływający na zdrowie psychiczne (np. mindful eating)
  • eliminacja marnotrawstwa jedzenia (less waste, zero waste, freeganizm).

Diety bez lub z ograniczeniem produktów pochodzenia zwierzęcego

Wegetarianizm to styl odżywiania, który eliminuje z diety mięso oraz jego przetwory.

Weganizm wyklucza także produkty pochodzenia zwierzęcego, np. jaja, mleko i produkty mleczne. Zatem dieta oparta jest na produktach roślinnych. Jej podstawą są warzywa (w tym rośliny strączkowe), owoce, produkty zbożowe, orzechy oraz oleje roślinne.

Fleksitarianizm to rozwiązanie dla osób, które chcą ograniczyć w diecie mięso, ale wegetarianizm i weganizm są dla nich zbyt restrykcyjne. Ten model zakłada jedzenie mięsa jedynie okazjonalnie, np. podczas spotkań rodzinnych.

Diety ograniczające produkty zwierzęce powinny być odpowiednio zbilansowane, aby uniknąć w nich niedoborów białka, składników mineralnych oraz witamin, głównie z grupy B.

Dieta bezglutenowa lub bezlaktozowa

Od kilku lat jednym z dominujących trendów jest dieta bez laktozy. Zakłada ona eliminację cukru mlecznego, jakim jest laktoza. Jest ona zalecana osobom z nietolerancją, których organizm wytwarza zbyt mało enzymu odpowiedzialnego za trawienie laktozy. Jednak jest ona coraz częściej stosowana także przez osoby zdrowe, które chcą podążać za trendami. Niestety, eliminacja laktozy z diety u osoby zdrowej może doprowadzić do rozleniwienia układu enzymatycznego i wywołać problemy trawienne.

Równie popularna od lat jest dieta bezglutenowa. Zalecana jest ona w przypadku celiakii, alergii lub nietolerancji na gluten. Jej głównym założeniem jest eliminacja zbóż zawierających gluten, czyli pszenicy, żyta, jęczmienia oraz owsa. Zastępuje się je produktami bezglutenowymi, np. komosą ryżową. Dieta bezglutenowa prowadzona na własną rękę może prowadzić do niedoborów żywieniowych, dlatego przed jej wdrożeniem warto skonsultować się ze specjalistą.



Diety niskowęglowodanowe

To diety, w których znacznie ogranicza się spożywanie węglowodanów. Do tej grupy należą głównie produkty zbożowe, tj. kasze, ryż, mąka oraz przygotowane z ich udziałem potrawy. Dieta niskowęglowodanowa charakteryzuje się zwiększonym udziałem tłuszczu oraz białek w diecie. Nie zaleca się stosowania diet tego typu długoterminowo, ponieważ mogą one prowadzić m.in. do podniesienia poziomu cholesterolu oraz zwiększenia ciśnienia krwi.

Dieta dla psychiki

Coraz więcej osób stara się jeść zgodnie z zasadami mindfulness. Nieustannie promowany ruch mindful eating (uważnego jedzenia) zakłada podejmowanie świadomych decyzji dotyczących jedzenia, powolne spożywanie posiłków, doświadczanie ich wszystkimi zmysłami i pełne skupienie na konsumpcji. Uważnemu jedzeniu sprzyja unikanie oglądania telewizji czy przeglądania Internetu w trakcie jedzenia. Zwolennicy ruchu podkreślają, że mindful eating pozwala jeść bardziej świadomie i szybciej doświadczyć uczucia sytości.

Dieta bez marnowania żywności

W ostatnim czasie na niemal całym świecie na popularności zyskują praktyki proekologiczne dotyczące odżywiania. Dwoma dominującymi trendami są less waste oraz zero waste. Ich główne cele to zmniejszenie ilości generowanych odpadów. Osoba żyjąca zgodnie z ruchem zero waste powinna: podejmować odpowiedzialne decyzje żywieniowe, ograniczać kupowanie produktów, które generują odpady, używać ponownie tego, co tylko daje taką szansę, segregować odpady oraz kompostować.

Z kolei freeganizm opiera się na oszczędzaniu, racjonalnych zakupach i minimalizacji zużycia produktów. Jest to trend kontrowersyjny, który dopuszcza poszukiwanie żywności w pojemnikach na śmieci oraz proszenie o przekazanie żywności przez sprzedawców i restauratorów.

Ludzie żyjący zgodnie z zero waste wybierają sklepy ze zdrową żywnością i ekologiczne opakowania / fot. Iryna Inshyna/ Shutterstock

Czy każdy może jeść zgodnie z trendami?

Choć wiele trendów mobilizuje nas do zdrowszych wyborów żywieniowych, nie wszystkimi warto się inspirować.

Najistotniejsze jest zdroworozsądkowe podejście do podążania za trendami. Jeśli chcemy zmienić nasz styl odżywiania, stosujmy się do zasad każdego z trendów racjonalnie. Skonsultujmy się z dietetykiem oraz lekarzem, aby potwierdzić, że w naszym przypadku nie ma żadnych przeciwwskazań np. do zastosowania diety wegańskiej lub eliminującej gluten. Szczególną uwagę do wprowadzenia innowacji w stylu życia powinny przywiązać osoby z chorobami przewlekłymi, dzieci i młodzież oraz kobiety w ciąży.

Stosowanie diet będących w trendach bez odpowiedniego przygotowania i wiedzy niestety może mieć poważne konsekwencje. Niewłaściwe prowadzenie diety może doprowadzić m.in. do niedożywienia, niedoborów składników pokarmowych, witamin i składników mineralnych, co przekłada się na pogorszenie stanu zdrowia. Trendy żywieniowe mogą być elementem zdrowej diety, jednak starajmy się patrzeć na to, czy w perspektywie długofalowej, mogą one korzystnie wpłynąć na nasze zdrowie.

Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarcza się jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.

Więcej ciekawych materiałów w Ann:

0 Komentarzy

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *