Wibracje o odpowiedniej częstotliwości mogą wprowadzić nasze ciało w odmienny stan świadomości, podobnie jak podczas medytacji. Jak przeprowadza się masaż dźwiękiem i co tak naprawdę dzieje się z naszym ciałem i umysłem podczas takiego zabiegu? O dźwiękoterapii opowiada Anna Olga Ehrhardt, certyfikowany terapeuta dźwiękiem i ruchem oraz właścicielka MANA Studio Terapii Dźwiękiem i centrum wsparcia psychologicznego.
Człowiek powstał z dźwięku
Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia: Jak można zdefiniować dźwięk? Jaki ma on związek z naszym ciałem?
Anna Olga Ehrhardt: Dla mnie dźwięk – to życie. Wszystko, co w nas i naokoło nas. To cały wszechświat, to każda komórka naszego ciała i każda cząsteczka, z której zbudowany jest świat. U podstaw masażu dźwiękiem leży prastara wiedza o istocie oddziaływania dźwięku, która już ponad pięć tysięcy lat temu znalazła swoje zastosowanie w hinduskiej sztuce uzdrawiania. Zgodnie z wyobrażeniami ludzi Wschodu, człowiek powstał z dźwięku, zatem sam jest dźwiękiem. Jedynie żyjąc w harmonii ze sobą i swoim otoczeniem jest w stanie tworzyć swoje życie w sposób wolny i kreatywny.
Dźwięki oddziałują wielowymiarowo na poziomie ciała, umysłu i ducha. Wibracje mis przeniesione na ciało – poprzez drgania powietrza lub bezpośredni kontakt – wprowadzają komórki w stan homeostazy, czyli naturalnej równowagi. Likwidowane są dzięki temu wszelkie napięcia zarówno fizyczne, jak i emocjonalne. Brzmienie mis jest niezwykle bogate, ma szeroki zakres częstotliwości. Ułatwia to mózgowi zwolnienie rytmu pracy, synchronizację obu półkul i przejście od stanu beta (aktywności) do stanu alfa (między snem a czuwaniem, w którym umysł się wycisza). A nawet theta – głębokiej medytacji, aż do zaśnięcia.
Masaż dźwiękiem łagodzi ból i zwiększa koncentrację
Czym tak właściwie jest dźwiękoterapia? Co podczas takiej terapii dzieje się z naszym ciałem?
Badania jednoznacznie wskazują, że zastosowanie mis dźwiękowych jest użyteczne jako terapia wspomagająca w podobnych przypadkach, w jakich ma obecnie zastosowanie muzykoterapia.
U zdrowego człowieka masaż dźwiękiem wspiera rozwój harmonii wewnętrznej oraz wzmacnia siły i energie potrzebne do realizowania zadań w codziennym życiu, stymuluje kreatywność. Natomiast w przypadku choroby, masaż dźwiękiem, dzięki swojemu odprężającemu i łagodzącemu ból działaniu, wspiera konwencjonalne metody leczenia. Zarówno przy dolegliwościach natury fizycznej, emocjonalnej, jak i umysłowej. Zakres zastosowań obejmuje wszystkie te obszary, w których pogłębiona relaksacja może być kluczem dla pobudzenia naturalnych mechanizmów autoregulacyjnych ludzkiego organizmu. Na przykład: różne formy stresu, napięcia i bóle karku oraz pleców, bóle stawów i głowy. A także skurcze podbrzusza, niewłaściwa przemiana materii, bezsenność, problemy z koncentracją oraz tłumione emocje.
Dźwięki generowane przez misy budzą w nas doznania emocjonalne, wzmacniają organizm, pobudzają psychikę do poszukiwania rozwiązań. Ponadto stymulują zdrowe komórki, przy tym wykazują destrukcyjny wpływ na komórki patologiczne, zwłaszcza przy stopniowo rosnącej częstotliwości dźwięku. Misy stosuje się do komunikacji niewerbalnej w ciężkich schorzeniach. Takich jak: urazy, udary mózgu oraz u osób niepełnosprawnych. Specyficzny jest proces swobodnego wyboru przez organizm komponentów stymulujących ze złożonego dźwięku misy dźwiękowej, który czyni terapie behawioralną łagodną, naturalną, a przez to o minimalnym ryzyku efektów ubocznych. Inną zaletą stymulacji dźwiękowej dla organizmu jest częste ustępowanie dolegliwości nieuświadomionych, których pacjent w ogóle pierwotnie nie odczuwał.
Częstotliwość wibracji jest najważniejsza
Jakie zmysły są zaangażowane podczas terapii dźwiękiem? A także co ma największe znaczenie? Częstotliwość?
W trakcie masażu zaangażowane są zmysły słuchu, czyli odbiór słuchowy oraz dotyku – odbiór somatyczno-sensoryczny. Podczas procesu słuchania dźwięk, jako fala dźwiękowa, trafia na ucho zewnętrzne. Następnie przechodzi do ucha wewnętrznego, gdzie zostaje przekształcony na sygnał elektryczny. Nerw słuchowy przesyła sygnał nerwowy do mózgu. A potem uruchamia właściwe schematy we współuczestniczących częściach mózgu. Pomimo faktu, że nie jesteśmy w stanie powiedzieć, jak i gdzie mózg przetwarza muzykę i dźwięki, możemy stwierdzić, że słyszenie dźwięków jest połączone z bardzo złożonymi fizjologicznie procesami w mózgu.
Zakres odczuwalnej przez człowieka częstotliwości mieści się w przedziale ok. 0 – 400 Hz. Optymalna zaś odczuwalna częstotliwość dotyku dla ludzkiego zmysłu wynosi 150 – 300 Hz. Terapeutyczne misy dźwiękowe Petera Hessa wytwarzają częstotliwość, która mieści się w wyżej wymienionym przedziale odczuwalnych dla człowieka częstotliwości. Odbiór następuje poprzez skórę oraz przez wnętrze ciała. Wnętrze ciała podczas stymulacji można podzielić na odbiór przez mięśnie, ścięgna i wiązadła, a także receptory czuciowe.
Masaż dźwiękiem wywoła w nas wspomnienia sprzed lat
Jak wygląda sesja dźwiękoterapii?
Masaż dźwiękiem to metoda pomagająca osiągnąć stan głębokiego relaksu za pomocą drgań certyfikowanych mis dźwiękowych oraz gongu tybetańskiego. W czasie masażu misy umieszcza się na ubranej osobie w odpowiednich miejscach ciała, a następnie wprowadza się je w lekkie brzmienie. Wykwalifikowany terapeuta-masażysta dobiera odpowiednie misy i siłę uderzenia w zależności od pożądanego efektu relaksacyjnego. Fala dźwiękowa poprzez delikatne wibracje dociera do każdej komórki i ją masuje. Sprzyja to rozluźnieniu, harmonizacji ciała i poprawie samopoczucia. Stosuje się też ułożenie mis w pewnej odległości od ciała oraz ruch misy drgającej ponad ciałem. Podczas zabiegu pacjent przyjmuje pozycję leżącą, w wyjątkowych sytuacjach stosuje się pozycję siedzącą lub stojącą.
Podczas seansu uczestnicy, leżąc w wygodnych pozycjach, poddają się harmonizującemu działaniu fali dźwiękowej. Przepiękne spektrum dźwięku wydobywające się z tego instrumentu zachwyca, stymuluje uczucia i emocje, wprowadza w stan głębokiego relaksu. Zestawy dźwięków, złożonych w rytmy i rozbudowane kompozycje, potrafią wywołać w nas wspomnienia sprzed lat. Przypominają się uczucia, zapachy, miejsca. Jak również ludzie, wydarzenia, które towarzyszyły nam na linii czasu. Nasze ciało, dusza i umysł w odpowiedniej formie przyjmują dźwięki gongu, aby w sposób naturalny odreagować stres i napięcia. A następnie zharmonizować wszystkie elementy naszego organizmu. Każdy, kto wsłucha się w tę dźwiękową treść, może dopisać własny scenariusz poprzez wizualizacje, odczucia i doznania emocjonalne.
W trakcie podstawowego masażu dźwiękiem według metody Petera Hessa terapeuta korzysta z zestawu składającego się z trzech mis o różnym brzmieniu. Misa sercowa jest wykorzystywana do pracy głównie w górnej części ciała. Brzuszna – w rejonie brzucha i pleców. Zaś misa stawowa przeznaczona jest do terapii mięśni, kości i więzadeł.
Masaż może trwać nawet około 90 minut!
Jak długo może trwać jednorazowa sesja?
Podstawowy masaż dźwiękiem trwa 45 min. Jednakże pierwsza sesja, tak zwana wstępna, jest dłuższa. Trwa około 90 min. Składa się z wywiadu wstępnego, masażu oraz rozmowy po zakończonym zabiegu. W przypadku indywidualnego masażu dźwiękiem dopasowuję jego przebieg do konkretnych potrzeb pacjenta. Jak również uzupełniam sesję dodatkowymi elementami. Tak więc masaż można wzbogacić użyciem kolejnych rodzajów mis, gongów, dzwonków, jak i wielu innych instrumentów. Na pierwszy rzut oka metoda wydaje się bardzo prosta. Ale należy pamiętać, że do profesjonalnego i skutecznego zastosowania wymaga wiedzy, doświadczenia, a także uwagi.
Muzykoterapia a masaż dźwiękiem
Istnieje jeden rodzaj terapii dźwiękiem czy są różne metody?
Istnieje wiele rodzajów „uzdrawiania dźwiękiem”. Każdy z nich oferuje szereg korzyści, które mogą poprawić samopoczucie, zwiększyć poziom energii i wydajność. Dzięki porównaniu różnych metod jesteśmy w stanie zdecydować, jaka forma terapii dźwiękiem będzie dla nas najlepsza.
Muzykoterapia polega na wykorzystywaniu indywidualnych dźwięków i zmian ich częstotliwości. Sesja zazwyczaj polega na siedzeniu lub leżeniu podczas słuchania muzyki, lub dźwięków z głośnika, lub instrumentów. Jest też możliwość poddania się wibracji za pomocą specjalnego narzędzia, jakim jest kamerton lub na przykład misa tybetańska. W zależności od metody, może pojawić się chęć zacząć tańczyć lub odwrotnie – pozostać nieruchomym.
Ja zaś zajmuję się prowadzeniem sesji z masażu dźwiękiem oraz seansów w dźwiękach mis, gongów oraz innych instrumentów archaicznych.
Jakie korzyści płyną z terapii dźwiękowej?
Przede wszystkim masaż dźwiękiempobudza naturalne mechanizmy wspomagające regenerację, a także wycisza, odpręża i poprawia koncentrację. Ponadto terapia harmonizuje komórki ciała, zwiększa witalność i odporność organizmu, reguluje przemianę materii, jak również normuje ciśnienia, obniża rytm serca i poprawia krążenie. Także dźwiękoterapia poprawia samopoczucie, łagodzi napięcia fizyczne, psychiczne i zmniejsza stany lękowe.
Masaż dźwiękiem ma niezwykle szerokie zastosowanie
Dla kogo zaleca się masaż dźwiękiem?
Masaż dźwiękiem ma niezwykle szerokie zastosowanie. Jest wykorzystywany w odnowie biologicznej i kosmetyce, w pracy z dziećmi w przedszkolach i szkołach, w pracy z osobami niepełnosprawnymi, w domach opieki, hospicjach, sanatoriach, zakładach rehabilitacyjnych itd. Jest także wspaniałą pomocą dla osób borykających się z bezsennością oraz kobiet spodziewających się dziecka. Leczniczy masaż dźwiękiem, wykonywany przez lekarzy i terapeutów, wspiera konwencjonalne metody leczenia i pomaga w nawiązywaniu dobrej relacji pomiędzy lekarzem a pacjentem.
Wskazaniem do masażu jest m.in. uczucie spięcia mięśni, bóle karku, kręgosłupa i głowy. A nawet blizny pooperacyjne i pourazowe oraz złamania i zwichnięcia.
Mówi Pani, że dźwiękoterapia jest bardzo szeroko wykorzystywana. A czy istnieją jakieś przeciwwskazania?
Relaksacyjny masaż dźwiękiem stosuje się zarówno u osób zdrowych, jak i chorych. Nie ma też żadnych ograniczeń wiekowych. Masażu dźwiękiem nie wykonuje się u osób z wszczepionymi urządzeniami elektronicznymi, na przykład rozrusznikiem serca. Zaleca się ostrożne stosowanie u osób z problemami neurologicznymi. W okresie ciąży nie można go stosować w pierwszym trymestrze, a także w ostatnich miesiącach. Nie wolno też stosować dźwiękoterapii u osób, które mają krwotoki. W przypadku nowotworów terapia dźwiękiem może odbywać się dopiero po jego usunięciu. Stosowanie masażu dźwiękiem w trakcie leczenia lub jeszcze przed jego rozpoczęciem, może niestety spowodować rozniesienie nowotworu po organizmie.
Już nawet jednorazowa sesja przynosi zauważalne efekty
Na ile skuteczna jest jednorazowa sesja? Czy pojedynczy masaż dźwiękiem może przynieść osobie ze stanami lękowymi lub depresją zauważalne rezultaty? Od czego zależy zalecana ilość sesji?
Dzięki relaksacji procesy leczenia w naszym organizmie same się uruchamiają, wzmacnia się system odpornościowy, system nerwowy, jak również układ krwionośny i pokarmowy.
Zaufanie wyjątkowym dźwiękom, które przywracają harmonię wewnętrzną i przynoszą głębokie rozluźnienie, pomaga nam łatwiej radzić sobie ze stresem. Istotną właściwością „misy tybetańskiej” jest to, że podczas masażu całe ciało zostaje wprawione w ruch wibracją, co sprawia, że energia w ciele zaczyna intensywniej krążyć.
W badaniach naukowych odkryto, iż każdy organ ma swoją indywidualną częstotliwość, a stan chorobowy objawia się zmianą tej wzorcowej częstotliwości. Chore komórki mają więc inne częstotliwości niż zdrowe. Podobnie jak instrument muzyczny, tak nasze komórki i tkanki mogą zostać przywrócone do stanu równowagi poprzez działanie odpowiednich dźwięków. Następuje to zgodnie z zasadą rezonansu. Osoba po zabiegu masażu misami czuje się zrelaksowana, spokojniejsza i bardziej pogodna. Ból oraz napięcie mięśni ustępują. Jednorazowa sesja przynosi zauważalne efekty w postaci lepszego samopoczucia i odprężenia. Taki efekt potrafi utrzymać się nawet przez kilka dni. Jednakże im częściej uczestniczy się w takich masażach, tym lepsze rezultaty można osiągnąć.
Autor: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia
Anna Olga Ehrhardt – jest absolwentką London University Conservatoire of Dance and Music LABAN oraz Akademii Petera Hessa® w Polsce – dyplomowaną tancerką, pedagogiem, choreografem oraz certyfikowanym terapeutą dźwiękiem i ruchem. Także jest właścicielką MANA Studio Terapii Dźwiękiem i centrum wsparcia psychologicznego. W pracy terapeuty i pedagoga stawia na szacunek, uważność na drugiego człowieka i tworzenie bezpiecznej przestrzeni, która ułatwia osiągnięcie spokoju, pozwala wsłuchać się w organizm, dowiedzieć się, czego potrzebuje nasze ciało i umysł oraz otworzyć się na nowe możliwości i doświadczenia.