Nawet 200 operacji bariatrycznych rocznie wykonują lekarze z Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Szczecinie. O tym, jakie są wskazania do takich zabiegów i na czym polega chirurgiczne leczenie pacjentów z otyłością olbrzymią rozmawiamy z doktorem Michałem Duchnikiem.
Zobacz całą rozmowę: Leczenie otyłości olbrzymiej
Aleksandra Zalewska – Stankiewicz, Ann Asystent Zdrowia: Czym zajmuje się lekarz bariatra?
Dr Michał Duchnik: Bariatra jest lekarzem, który zajmuje się chirurgicznym leczeniem otyłości, na które składa się także leczenie zachowawcze, w tym farmakoterapia. Bariatria jest dziedziną, która bardzo dynamicznie się rozwija, ponieważ skala problemu otyłości jest coraz większa. Warto wiedzieć, że z pacjentem pracuje cały zespół bariatryczny, który tworzą tacy specjaliści jak dietetyk, psycholog, endokrynolog, chirurg, a czasem również pulmonolog i kardiolog.
Konsekwencje otyłości
W którym momencie kończy się nadwaga a zaczyna otyłość?
Żeby rozpoznać otyłość, posługujemy się różnymi czynnikami. Najprostszym jest wskaźnik BMI, czyli Body Mass Index, wyliczany jako iloraz masy ciała do wzrostu pacjenta. Otyłość zaczyna się gdy BMI wynosi 30 lub więcej. Możemy również podzielić otyłość ze względu na ryzyko powikłań. Otyłość I stopnia występuje, gdy BMI wynosi między 30 a 35, II stopnia – gdy BMI waha się od 35 do 40. A gdy BMI przekroczy 40, mówimy o otyłości III stopnia.
Czy Pański zespół zajmuje się również leczeniem otyłości dziecięcej?
Nie, leczymy wyłącznie osoby dorosłe. Ale znamy wskaźniki otyłości dla tej grupy. Problemy z nadmierną masą ciała ma około 10 procent dzieci w wieku od 1 do 3 lat, 30 procent dzieci w wieku wczesnoszkolnym i aż 20 procent dzieci do 15 roku życia. Najczęściej otyłość wynika ze złych nawyków żywieniowych i zbyt małej aktywności. U dzieci tkanka tłuszczowa rozwija się do 6 – 7 roku życia. Jest to tkanka bardzo aktywna metabolicznie, która produkuje wiele hormonów. Te komórki, które powstaną w wieku dziecięcym, zostają z człowiekiem na całe życie. Dlatego tak ważne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała już u kilkulatków.
Na czym polega operacja bariatryczna
Jakie kryteria trzeba spełnić, aby zakwalifikować się do operacji bariatrycznej?
Bezwzględnym wskazaniem do leczenia operacyjnego jest otyłość patologiczna, czyli otyłość III stopnia, gdy BMI przekracza 40. Taka otyłość powoduje szereg powikłań m.in. nadciśnienie, cukrzycę drugiego stopnia czy dyslipidemię. Te powikłania prowadzą do zwiększenia częstotliwości występowania incydentów sercowo – naczyniowych, a nawet zgonów.
Otyłość – czy można schudnąć bez operacji?
Bez operacji nie da się schudnąć?
W wyniku operacji redukcja masy ciała u pacjenta wynosi od 70 do 80 procent. Postępowanie zachowawcze, w połączeniu z zastosowaniem nowoczesnej farmakoterapii, redukuje tę masę od 5 do 15 procent.
Załóżmy, że jestem pacjentką z otyłością patologiczną. W jaki sposób mogę dostać się do poradni, w której pracują chirurdzy – bariatrzy?
Większość pacjentów jest kierowana do poradni przez lekarzy rodzinnych. Współpraca z nimi bardzo dobrze się układa. Dużo osób trafia też dzięki poleceniu. Jest też grupa chorych, którzy zgłaszają się z bardzo prozaicznych powodów – mają problemy ze wstaniem z kanapy czy wejściem na pierwsze piętro.
Jak długo trwa etap przygotowawczy do operacji?
Od 3 do 6 miesięcy. Ten czas jest potrzebny, aby pacjent mógł wprowadzić do swojego życia pewne zmiany i wykonał specjalistyczne badania.
Czy na tym etapie pacjent normalnie funkcjonować?
Oczywiście, na tyle, na ile pozwala mu stan zdrowia.
Rodzaje operacji bariatrycznych
Jakie są rodzaje operacji bariatrycznych?
W tej chwili wykonuje się dwa rodzaje operacji bariatrycznych – operacje restrykcyjne, których istotą jest zmniejszenie objętości żołądka i operacje metaboliczne, polegające na ograniczeniu wchłaniania kalorii z przewodu pokarmowego. Do pierwszej grupy operacji zaliczamy rękawową resekcję żołądka, czyli najbardziej popularny zabieg bariatryczny na świecie. W drugiej grupie operacji popularny jest gastric bypass, czyli ominięcie żołądkowe.
