Laserowa korekcja wzroku uważa się za jeden z najbardziej efektywnych sposobów na trwałą poprawę widzenia. Coraz więcej lekarzy i pacjentów docenia wyniki chirurgii refrakcyjnej. Stanowi ona dobre wyjście w przypadku wad wzroku. Chociaż technologia laserowej korekcji jest obecna na rynku kilkadziesiąt lat, to jednak nadal rodzi wiele pytań i kontrowersji. Na temat laserowej korekcji wzroku rozmawialiśmy z dr n. med. Serhiy Kryvoviaz, ekspert chirurgii refrakcyjnej w Podillya Vision Center na Ukrainie.
Liczba osób z wadami wzroku stale rośnie i w Polsce i na całym świecie. Według sondy przeprowadzonej we współpracy z Vision Express aż 72 proc. Polaków ma wadę wzroku. Z wadą refrakcji mamy do czynienia, gdy promienie światła wpadające do oka nie skupiają się na siatkówce, co skutkuje złym widzeniem. Wady mogą być nabyte, jak również wrodzone.
– Wrodzone wady wzroku to pojęcie bardzo szerokie. Z jednej strony rozumiemy przez to bardzo poważne anomalie rozwojowe oczu i układu wzrokowego. Z drugiej strony, są to zmiany o tle genetycznym, które w dzieciństwie lub wczesnej młodości się pojawiają i prowadzą w różnym tempie do ślepoty. Niektóre z nich można leczyć chirurgicznie. Do nabytych wad wzroku zaliczmy m.in. uszkodzenia wzroku spowodowane wypadkiem czy np. wynikające z wieku – mówi prof. dr hab. n. med. Robert Rejdak, okulista i kierownik Kliniki Okulistyki Ogólnej i Dziecięcej Katedry Okulistyki, a także prorektor Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
Laserowa korekcja wzroku boli?
Svitlana Slyvchenko, Wirtualny Klub Medyczny Ann: Istnieje kilka sposobów na korekcję wzroku: okulary, soczewki kontaktowe oraz laserowa korekcja wzroku. Ta ostatnia coraz bardziej zyskuje na popularności. Ale czy wszystkie wady da się skorygować za pomocą laserowej korekcji wzroku? Ile trwa zabieg i czy jest on bolesny?
Dr n. med. Serhiy Kryvoviaz: Zabieg laserowej korekcji wzroku jest procedurą jednodniową. Za pomocą laserowej korekcji wzroku usuwane są: nadwzroczność, krótkowzroczność, a także astygmatyzm. Cały zabieg trwa 12-15 minut na dwa oka. Chociaż krąży wiele mitów, to jednak laserowa korekcja wzroku jest bezbolesna. Ponieważ nie wiąże się ona z dużą ingerencją w strukturę oka, jak również pacjent dostaje znieczulenie w postaci specjalnych krople do oczu. Warto jednak podkreślić, że podczas zabiegu pacjent może odczuwać dyskomfort.
Istnieje wiele wytycznych, co dokładnie musi zrobić pacjent przed zabiegiem chirurgicznym. Czy istnieje lista zaleceń „jak się przygotować do zabiegu laserowej korekcji wzroku”?
Nie istnieje jakichś większych zaleceń. Jednakże, jeżeli osoba nosi soczewki kontaktowe, to musi zaprzestać ich stosować. W przypadku miękkich soczewek jest to tydzień przed zabiegiem, a twardych – dwa tygodnie. Dwa dni przed zabiegiem należy zrezygnować ze stosowania kosmetyków do twarzy, pudrów, cieni do powiek, tuszu do rzęs itd, jak również alkoholu. Nie można podawać się laserowej korekcji, jeżeli dolega nam kaszel lub katar. Może to bowiem wpłynąć na długość procesu rehabilitacji po zabiegu.
Laserowa korekcja wzroku a ciąża i karmienie piersią
Wiele osób martwi pytanie, czy kwalifikują się na zabieg laserowej korekcji. A więc jakie są przeciwwskazania? I czy istnieją one w ogóle?
Dr n. med. Serhiy Kryvoviaz: Po pierwsze wiek – pacjent nie może być młodszy niż 18 lat. Także, aby zostać zakwalifikowanym do tego zabiegu wada musi być stabilna, czyli niezmienna w ciągu ostatniego roku. Odwarstwienie siatkówki, schorzenia reumatyczne, stany zapalne oczu też są przeciwwskazaniami do laserowej korekcji wzroku. Cukrzyca i inne choroby metaboliczne najczęściej także zalicza się do przeciwwskazań. Oddzielnie warto wspomnieć o ciężarnych kobiet i kobietach karmiących piersią. W czasie ciąży i laktacji zmienia się tło hormonalne kobiety, dlatego wyniki korekty mogą być nieprzewidywalne. Korektę można zaplanować miesiąc po zakończeniu karmienia.
Strach ma wielkie oczy
Spora liczba osób nie decyduje się na zabieg korekcji wzroku, bo się boi, że nie przeniesie to długotrwałych efektów lub że po zabiegu całkowicie stracą wzrok. Czy zabiegi laserowej korekcji wzroku są bezpieczne i jak długotrwałe są efekty?
Tak, zabiegi laserowej korekcji są bezpieczne, a efekty laserowej korekcji wzroku są trwałe i trwają aż do końca życia. Jeżeli zaś istnieje ryzyko niedokorygowania wady wzroku, najczęściej możemy to zdiagnozować i informujemy o tym pacjentów jeszcze podczas pierwszej wizyty kwalifikacyjnej. Jednak warto podkreślić, że w wieku 45-50 u większości ludzi zaczyna rozwijać się prezbiopia, czyli starczowzroczność. Starcza wada wzroku to nie choroba, a efekt naturalnego starzenia się organizmu, którego, niestety, nie da się powstrzymać. A więc na tym etapie, pacjent może potrzebować okularów do czytania.
Zostaje tylko cięcie cesarskie?!
Chyba jedną z najczęściej spotykanych informacji na temat laserowej korekcji wzroku jest to, iż po korekcji nie można rodzić naturalnie. Właśnie ten powód dla wielu kobiet jest decydujący. Czy prawda, że po korekcji kobieta może urodzić tylko za pomocą cięcia cesarskiego?
Dr n. med. Serhiy Kryvoviaz: Jest to mit. Przy czym został on obalony już dawno, a nadal jednak krąży w Internecie. Korekcja laserem nie sprawia, że oko jest bardziej narażone, jedynie modelują kształt rogówki, a więc nie ma żadnych przeciwwskazań, żeby rodzić naturalnie. W mojej praktyce miałem już wiele przypadków, że kobiety po zabiegu rodziły w sposób naturalny. Jedynie przez okres pół roku po korekcji należy zaczekać z planowaniem ciąży, ponieważ wzrok jeszcze się stabilizuje.
Czy po zabiegu pacjent odczuwa ból i inne dolegliwości?
W dniu zabiegu Lasik przez pierwsze 3-4 godziny pacjent będzie odczuwać niewielki dyskomfort – łzawienie, swędzenie, światłowstręt lub delikatne uczucie ciała obcego pod powieką. Po zabiegu Lasek uczucie może utrzymywać się przez 1-2 dni. Jednak nie są to doznania tak odczuwalne, żeby klasyfikować ich jako ból.
Laserowa korekcja wzroku – co po zabiegu?
Mówi się, że wykonać laserową korekcję wzroku to jak przejść połowę drogi. Kolejnym zaś krokiem jest rehabilitacja i proces gojenia. A więc czego unikać po zabiegu laserowej korekcji wad wzroku, aby ten etap minął dobrze?
W pierwszym dniu po zabiegu nie wolno dotykać oczu rękami. W przypadku łzawienia należy umyć ręce i wytrzeć łzę tylko z policzka czystą chusteczką lub serwetką, przy tym delikatnie odpychając dolną powiekę. Również nie zaleca się używanie kosmetyków przez 2 tygodni po korekcji. W pierwszych dniach po zabiegu należy unikać oglądania telewizji, długiego czytania, używania komputera i urządzeń mobilnych, a także korzystania z kąpieli w basenie, morzu czy jeziorze – jeszcze przez 6 tygodni po zabiegu. Przez miesiąc po laserowej korekcji wzroku pacjent musi się powstrzymać od wszelkich czynności związanych ze zwiększonym ryzykiem – gimnastyka, podnoszenie ciężarów, jazda na łyżwach, jazda na rowerze itd.
Pierwsze dni po zabiegu to czas, w którym organizm i oczy potrzebują odpoczynku i czasu na regenerację, a także stałej kontroli. Jak często odbywają się wizyty po zabiegu korekcji wzroku?
Po korekcji laserowej ważne jest monitorowanie procesu gojenia. Pierwsza kontrola lekarska odbywa się od razu po korekcji – jeszcze w dniu zabiegu. Dlatego prosimy pacjenta założyć okulary przeciwsłoneczne i posiedzieć około godziny na sali pooperacyjnej z zamkniętymi oczami. Kolejna wizyta wymagana jest następnego dnia po zabiegu. Następnie kontrole odbywają się za 1, 3 i 6 miesięcy.
Zalecenia po zabiegu
Po laserowej korekcji wzroku pacjent powinien stosować się do zaleceń lekarza. Korzystnie to wpłynie na przebieg rekonwalescencji, jak również na uzyskanie efektu po zabiegu. Czy od razu po laserowej korekcji pacjent osiąga pełną jakość widzenia? Czy jednak na efekty zabiegu musimy zaczekać?
Dr n. med. Serhiy Kryvoviaz: Efekty zabiegu będą zauważalne szybko. Najczęściej są one zauważalny tuż po korekcji. Jednocześnie warto podkreślić, iż najczęściej widzenie następnego dnia wynosi około 70-90%, u niektórych pacjentów czasami od razu 100%. Następnie w ciągu 2-3 tygodni ostrość całkowicie się stabilizuje. Należy również pamiętać, że ostateczne efekty zabiegu następują w ciągu 6 miesięcy. Oznacza to, że w tym czasie nasz wzrok może się nieznacznie polepszać się czy też pogarszać. To normalny proces. Tak nasz mózg przyzwyczaja się do nowego wzroku.
Jeszcze jedną bardzo niepokojącą kwestią dla pacjentów jest to, czy wada może się cofnąć do tego, co było przed korektą. Jakie są prognozy specjalistów?
Jak już wspominałem, efekty laserowej korekcji wzroku są stałe. Stan na pewno nie wróci do poziomu wyjściowego. Jeśli zaś wada wzroku u pacjenta była bardzo duża, to po kilkunastu latach może wystąpić regresja na poziomie do jednej dioptrii. Ale jest to bardzo rzadkie.
Czytaj więcej w Wirtualnym Klubie Medycznym Ann:
- Soczewki a alergie, klimatyzacja i woda. Jak je dobrać oraz czy szkodzą w ciąży?
- Profilaktyka a choroby genetyczne oczu. „Jeśli o tym zapomnimy, szybciej stracimy wzrok”
- Ginekolog odpowiada na pytania, których wstydzisz się zadać [ROZMOWA]
Autor: Svitlana Slyvchenko, Wirtualny Klub Medyczny Ann