Lamblioza. Choroba może przebiegać bezobjawowo

Autorka: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia

Lamblioza najczęściej dotyka dzieci, ale może również występować u dorosłych. Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez spożycie zakażonej żywności lub picie skażonej wody. Objawy zakażenia mogą mieć różne nasilenie, a w około 15% przypadków choroba przebiega bezobjawowo. Jak więc rozpoznać lambliozę i czy można jej zapobiec?

Czym jest lamblioza?

Lamblioza, znana również jako giardioza, to schorzenie wywołane przez jednokomórkowy pierwotniak Giardia lamblia. Ten pasożyt występuje w dwóch formach: trofozoitu i cysty, z tym że to cysty są formą inwazyjną. Mogą one przetrwać w kale nawet kilka tygodni, a w wodzie, np. w basenie, nawet przez kilka miesięcy. Co istotne, cysty nie ulegają zniszczeniu pod wpływem 3% roztworu chloraminy, używanego do uzdatniania wody.

Lamblioza: jak można się zarazić?

Człowiek jest jedynym żywicielem lamblii. Zarażenie następuje poprzez spożycie cyst, które następnie przekształcają się w trofozoity. Te pasożyty osiedlają się w jelicie cienkim, dwunastnicy, drogach żółciowych i przewodach trzustkowych. Trofozoity okresowo przekształcają się w cysty, które są wydalane z kałem. Lamblie uszkadzają rąbek szczoteczkowy enterocytów, co prowadzi do upośledzenia aktywności laktazy i umożliwia przenikanie antygenów pokarmowych oraz toksyn do krwiobiegu.

Pobierz bezpłatną aplikację Ann Asystent Zdrowia i zadbaj o swoje zdrowie już dziś!

Lamblioza może przyjmować formę przewlekłą lub przebiegać bezobjawowo. Okres inkubacji wynosi zazwyczaj około tygodnia, ale może się wahać od jednego dnia do dwóch tygodni.

U kogo może dojść do zakażenia lambliozą?

Zakażenie lambliami występuje zdecydowanie częściej u małych dzieci. Pasożyty te mogą być także przenoszone przez osoby podróżujące do różnych stref klimatycznych.

Lamblioza: objawy choroby 

Pierwsze objawy lambliozy zwykle pojawiają się około 9 do 15 dni po zakażeniu i mogą różnić się nasileniem. Do najczęstszych symptomów należą:

  • Wzdęcia;
  • Bóle brzucha, szczególnie po posiłkach;
  • Utrata apetytu;
  • Wodnista, nieprzyjemnie pachnąca biegunka;
  • Skurcze jelit;
  • Nudności;
  • Wymioty;
  • Niska gorączka.

W zależności od ciężkości infekcji i jej lokalizacji w układzie pokarmowym, lamblioza może również zwiększać ryzyko zapalenia pęcherzyka żółciowego oraz dróg żółciowych, co należy szczególnie uwzględnić w przypadku osób z dodatkowymi czynnikami ryzyka tych schorzeń.

Objawy u dorosłych zazwyczaj nie stanowią poważnego zagrożenia dla ogólnego zdrowia, ale intensywne biegunki u dzieci mogą prowadzić do groźnych powikłań, takich jak odwodnienie czy zaburzenia elektrolitowe. Dlatego wystąpienie tych objawów u dziecka powinno być niezwłocznie skonsultowane z lekarzem.

Lamblioza może przebiegać zarówno w formie ostrej, jak i przewlekłej. Postać ostra trwa zazwyczaj od 2 do 4 tygodni i ma charakter samoograniczający, objawiając się większością wymienionych symptomów. W przypadku braku odpowiedniego leczenia, może przejść w postać przewlekłą.

Przewlekła lamblioza wiąże się z długotrwałymi, mniej nasilonymi objawami, z okresowo nawracającą tłuszczową biegunką. Z biegiem czasu może dojść do utraty masy ciała oraz innych problemów związanych z zaburzeniami wchłaniania w jelicie cienkim. U dzieci przewlekła lamblioza może prowadzić do zahamowania wzrostu i objawów niedożywienia.

pasożyty u dzieci
Lamblioza może przebiegać zarówno w formie ostrej, jak i przewlekłej; fot. Shutterstock.com

Lamblioza: kiedy i jakie badania wykonać?

Aby zdiagnozować lambliozę, można zastosować kilka różnych metod. Podstawowym badaniem jest parazytologiczne badanie kału, w którym szuka się cyst Giardia lamblia. Ponieważ cysty są wydalane cyklicznie, badanie kału należy powtórzyć, aby zwiększyć szanse na ich wykrycie.

Innym przydatnym testem jest wykrywanie antygenu Giardii w kale, produkowanego przez trofozoity. Lekarz może także zalecić badanie krwi z rozmazem, zwracając szczególną uwagę na eozynofile, które są rodzajem białych krwinek. Przy giardiozie ich poziom może wynosić od 4 do 8 proc.

Ostatnią metodą diagnostyczną jest pobranie treści z dwunastnicy i jej badanie w celu wykrycia żywych pierwotniaków. Podczas diagnozowania należy również rozważyć kryptosporoidozę, która może objawiać się w sposób podobny do giardiozy.

Ostateczną decyzję o ścieżce diagnostycznej podejmuje lekarz na podstawie wywiadu medycznego oraz wyników badań pacjenta.



Leczenie lambliozy

Leczenie lambliozy obejmuje zarówno postępowanie objawowe, które ma na celu złagodzenie symptomów i zmniejszenie intensywności dolegliwości, jak i leczenie przyczynowe, polegające na stosowaniu odpowiednich leków przeciwpasożytniczych i chemioterapeutyków. Plan leczenia powinien być dostosowany indywidualnie przez lekarza, ponieważ wybór konkretnych leków oraz ogólne postępowanie zależy od różnych czynników, takich jak ogólny stan zdrowia pacjenta i stosowane przez niego regularnie leki.

Lamblioza: profilaktyka. Jak zapobiegać zakażeniu lamblią?

Profilaktyka lambliozy powinna obejmować kilka kluczowych działań. Przede wszystkim, należy dokładnie myć warzywa i owoce w czystej wodzie, unikać spożywania pokarmów o nieznanym pochodzeniu oraz picia wody ze strumieni, rzek czy jezior. Ważne jest także przestrzeganie standardów sanitarno-higienicznych w żłobkach, domach pomocy społecznej i innych placówkach tego typu.

W przypadku osób chorych z biegunką spowodowaną zakażeniem lamblią, należy je izolować, aby zapobiec rozprzestrzenieniu infekcji. Dodatkowo, osoby z lambliozą powinny unikać korzystania z kąpielisk przez co najmniej dwa tygodnie po ustąpieniu objawów choroby.

Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.

Więcej ciekawych materiałów w Ann:

0 Komentarzy

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *