Faszerowane jajka, żurek, biała kiełbasa, schab, mazurek, pascha – zdrowe czy nie? Tradycyjne wielkanocne potrawy są bardzo różnorodne i ich wartość odżywcza także jest różna. Zatem, co warto jeść podczas świąt, a czego unikać? Czy warto przygotować zdrowsze alternatywy dla tradycyjnych wersji potraw? Co przygotować, kiedy będziemy gościć na obiedzie alergika? Odpowiedzi znajdziesz w Ann!
Odchudzanie a święta – jak je pogodzić?
Dla wielu osób, szczególnie tych borykających się z nadwagą lub otyłością, okres świąteczny i związane z nim zwyczaje żywieniowe mogą być wyzwaniem. Jak trzymać się zasad diety i uniknąć przybierania na wadze w trakcie świąt, kiedy dookoła kuszą nas apetyczne potrawy?
W rozmowie z Ann dietetyczka kliniczna, mgr Zuzanna Szypowska-Koperda zauważa:
– Nie tylko okres samych świąt, ale cały czas okołoświąteczny jest bardzo newralgiczny pod względem trzymania się racjonalnej diety. W tym czasie nie tylko więcej gotujemy i próbujemy, ale też więcej kupujemy.
Dlatego kluczem do zachowania szczupłej sylwetki mimo świątecznego biesiadowania jest znalezienie tzw. złotego środka. Dietetyczka podkreśla, że nawet jeśli się odchudzamy, wcale nie musimy rezygnować ze świątecznych dań. Warto jednak zachować zdrowy rozsądek i umiar. Również planując przedświąteczne zakupy, postarajmy się dopasować ilość produktów w koszyku do rzeczywistych potrzeb.
Tradycyjne wielkanocne potrawy – czy są zdrowe?
Wiele osób zastanawia się nie tylko nad kalorycznością świątecznych potraw, ale też ich wartością odżywczą. Czy tradycyjne wielkanocne dania wpłyną korzystnie na zdrowie, czy wręcz przeciwnie – mogą zaszkodzić?
Wśród tradycyjnych produktów na wielkanocnym stole znajdują się m.in. posiłki z majonezem i wędliny, które zawierają dużo tłuszczu oraz ciasta, do których zazwyczaj dodaje się wiele cukru. Z tego względu, osoby chorujące na cukrzycę czy choroby wątroby, powinny zachować ostrożność przy nakładaniu kolejnych porcji potraw na talerz. Żeby mieć pewność, na co można sobie pozwolić w przypadku różnych chorób, najlepiej skonsultować się ze specjalistą – lekarzem prowadzącym lub dietetykiem.
Dania, które dla zdrowych osób będą najzdrowszym wyborem podczas świąt to przede wszystkim te, których bazą są warzywa. Warto dodawać je do każdego posiłku spożywanego podczas biesiadowania. Do śniadania wykorzystajmy rzeżuchę, sałatę, czy rzodkiewkę. Do dań głównych dodajmy surówkę lub sałatkę jarzynową.
Jeśli nie mamy ku temu przeciwwskazań zdrowotnych i chcemy zjeść białą kiełbasę, wędzone mięsa lub pasztety, starajmy się świadomie kontrolować wielkość nakładanej porcji. W miarę możliwości wybierajmy mięsa gotowane, duszone lub pieczone, a nie smażone. Sięgając po wielkanocne ciasta, spróbujmy ukroić mniejsze kawałki i słuchać naszego uczucia głodu i sytości.
Dobrym rozwiązaniem, jeśli chcemy, żeby potrawy były zdrowsze, będzie wprowadzenie małych modyfikacji w przepisach. Połowę, czy 1/3 majonezu można zastąpić jogurtem naturalnym i w ten sposób zmniejszyć nie tylko kaloryczność dania, ale też zawartość tłuszczu. Przygotowując ciasto, również możemy spróbować zmniejszyć ilość dodawanego do niego cukru lub zastąpić go częściowo np. ksylitolem. Żeby znacząco obniżyć zawartość cukru w cieście, czasami wystarczy zrezygnować z dodatku lukru lub czekoladowej polewy.
Co przygotować na Wielkanoc? Zdrowe przepisy na święta
Jeśli chcemy przygotować zdrowsze wersje posiłków, ponieważ zależy nam na utrzymaniu zasad diety również w święta, warto wcześniej wypróbować przepisy na nowoczesne warianty tradycyjnych potraw.
Zamiast tradycyjnych jajek z majonezem, warto rozważyć przygotowanie jajek faszerowanych. Składnikami nadzienia mogą stać się warzywa (np. awokado, pieczarki), ryby (np. łosoś, makrela) oraz sery (np. twaróg, ser kozi). Takie urozmaicenie nie tylko sprawi, że danie będzie zawierało więcej witamin i składników mineralnych, ale też pozwoli urozmaicić dietę w czasie świąt i miło zaskoczyć gości.
Szukając przepisu na wielkanocny pasztet, możemy rozważyć przygotowanie wersji bezmięsnej, którą docenią szczególnie wegetarianie. Pasztet ze strączków (np. ciecierzycy lub fasoli) będzie zawierał dużo białka, witamin, składników mineralnych oraz błonnika. Jednak w przeciwieństwie do tradycyjnej wersji, zdecydowanie mniej w nim tłuszczu nasyconego. Koniecznie sprawdź naszą propozycję i poznaj przepis na wielkanocny pasztet z fasoli i kaszy jaglanej już w najbliższy czwartek!
Przepisy na Wielkanoc dla alergików
Kiedy na świątecznym obiedzie gościmy osoby z alergiami lub nietolerancjami pokarmowymi, postarajmy się zadbać o ich komfort i przygotujmy wybraną potrawę lub kilka z nich w wersji bez uczulającego składnika.
Przepisy na Wielkanoc bez glutenu
Gluten znajduje się w zbożach i produktach, które zawierają je w swoim składzie, czyli np. mące pszennej, żytniej, orkiszowej i jęczmiennej, kaszy mannie i bulgur, czy też w tradycyjnym makaronie i pieczywie. Często jest składnikiem innych, przetworzonych produktów spożywczych, np. słodyczy. Gluten niestety znajduje się również w zakwasie na żurek.
Jednak na wielkanocnym stole znajdziemy z łatwością potrawy, które dzięki niewielkim modyfikacjom staną się bezglutenowe. Tego składnika nie zawierają np. jajka z majonezem i sałatka warzywna. Naturalnie bezglutenowe są warzywa, mięsa, ryby, nasiona roślin strączkowych, kasza jaglana i gryczana.
Jeśli mamy w planach przygotowanie mięsa z dodatkiem sosu zagęszczanego mąką pszenną, możemy podać go oddzielnie. Natomiast kiedy zależy nam, żeby większość potraw na naszym wielkanocnym stole była bezglutenowa, użyjmy produktów, na których opakowaniu znajduje się symbol przekreślonego kłosa.
Przepisy na Wielkanoc bez laktozy
Laktoza jest cukrem występującym w mleku i jego przetworach. Chcąc zadbać o gości z nietolerancją tego składnika, wybierzmy podczas przedświątecznych zakupów produkty oznaczone jako niezawierające laktozy. Z kolei, jeśli będziemy gościć kogoś, kto nie je nabiału lub ma uczulenie na białka mleka, bezpiecznym rozwiązaniem będzie sięgnięcie po wegańskie alternatywy dla tradycyjnego nabiału, np. napój migdałowy lub ryżowy i wegańskie sery.
Przepisy na Wielkanoc bez jajek
Chociaż Wielkanoc kojarzy nam się z jajkami i wydają się one być nieodłącznym elementem tego święta, niestety także są często alergizujące. Gdy nasz gość zgłasza wcześniej taki problem, zadbajmy o to, aby przygotować potrawy, które nie zawierają jajek. Do ciasta możemy, zamiast nich dodać zaparzone siemię lniane lub banana, które również zwiążą konsystencję wypieku. Jeśli do sałatki dodajemy jajka, przygotujmy ją w dwóch wersjach i do jednej zamiast jaj, dodajmy np. ser feta lub ciecierzycę.
Przepisy na Wielkanoc bez mięsa
Sporym wyzwaniem okazuje się także przygotowanie wielkanocnej uczty bez mięsa. Jednak z roku na rok przybywa osób będących wegetarianami lub weganami. Doprecyzujmy wcześniej, jakich konkretnie produktów unika nasz gość. Wegetarianie bowiem unikają mięsa, w tym ryb. Z kolei weganie nie spożywają żadnych produktów odzwierzęcych, czyli wykluczają ze swojego menu także jaja czy mleko.
Zamiennikiem mięsa w świątecznych potrawach mogą być nasiona roślin strączkowych i ich przetwory, np. soczewica, ciecierzyca, fasola, tofu i seitan. Z ich wykorzystaniem możemy przygotować sałatki, pasztety czy dania główne.
Autorka: Sara Gawrońska, Ann Asystent Zdrowia
*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej artykułów na temat zdrowia w Ann: