Mononukleoza u dzieci pojawia się najczęściej przed 5 rokiem życia. Objawy mononukleozy często bywają mylone z przeziębieniem lub anginą – zwłaszcza na początku choroby. Mononukleoza zakaźna, choć powikłania występują stosunkowo rzadko, może prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. Co należy wiedzieć o tej chorobie? Jak przebiega diagnostyka i jakie są dostępne metody leczenia? Na te i inne pytania odpowiada dr n.med. Barbara Hasiec, pediatra, Kierownik Oddziału Chorób Zakaźnych Dziecięcych w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistyczny im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Lublinie.
Największą grupą ryzyka związaną z mononukleozą jest młodzież w okresie dojrzewania oraz maluszki w wieku przedszkolnym. Wspólne zabawki, lizanie przedmiotów czy dzielenie się lizakami mogą stanowić potencjalne źródło zakażenia wirusem Epsteina-Barr, który jest odpowiedzialny za mononukleozę.
Mononukleoza u dzieci: objawy mało się różnią od innych infekcji
Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia: Jakie są najczęstsze objawy mononukleozy u dzieci i jak można je odróżnić od innych infekcji?
dr n.med. Barbara Hasiec: Mononukleoza zakaźna to choroba występująca u dzieci. Jej częstość występowania nie jest dokładnie znana, szacuje się, że występuje około 1 na 1000 przypadków, a wynika to z faktu, że często przebiega bardzo łagodnie, zwłaszcza u małych dzieci, i nie różni się od innych infekcji.
Typowy przebieg mononukleozy obserwuje się u dzieci starszych, zwłaszcza u nastolatków. Charakteryzuje się utrzymującą się wysoką gorączką, która może trwać nawet kilka tygodni, zmianami zapalnymi w gardle, przypominającymi anginę, ale z charakterystycznymi różnicami. Zmiany te obejmują lity nalot na migdałkach, który może przypominać błonicę, ale nie rozprzestrzenia się na podniebienie i tylną ścianę gardła. Towarzyszy temu także pojawienie się krwotocznego wysięku na podniebieniu.
Inne objawy mononukleozy to powiększone uogólnione węzły chłonne, szczególnie u mniejszych dzieci oraz u młodzieży – powiększone regionalne węzły chłonne, takie jak węzły szyjne, podsłuchowe, zamieściowo-mostkowe, obojczykowe i kątowe. Często występują także powiększone narządy wewnętrzne, takie jak wątroba i śledziona, co może powodować bóle brzucha.
U około 5% dzieci może pojawić się wysypka. Zazwyczaj jest to gruboplamista wysypka przypominająca odrę z krwotocznym odczynem. Może także występować obrzęk błony śluzowej nosa, obrzęk nasady nosa i powiek, co utrudnia oddychanie i prowadzi do zwiększonej ilości wydzieliny z nosa. Dzieci mogą również doświadczać silnego wyczuwalnego zapachu z ust.
Mononukleoza u dzieci: diagnoza
Jak możemy zdiagnozować mononukleozę u dzieci? Jakie są dostępne testy diagnostyczne?
Typowy obraz kliniczny mononukleozy jest tak charakterystyczny, że doświadczony lekarz nie ma wątpliwości, kiedy widzi pełnię objawów tej choroby u dziecka. Istnieje kilka etapów tego typowego przebiegu. Podstawowe badania laboratoryjne, takie jak morfologia krwi, ujawniają podwyższoną leukocytozę oraz wzrost odsetka limfocytów atypowych do 40%. Przesunięcie tego wskaźnika w prawo ma znaczenie diagnostyczne. Dodatkowo, stosuje się odczyn Paula-Bunnella-Davidsona, który ma znaczenie bardziej historyczne i używany jest w szybkich testach.
Głównym testem diagnostycznym zarówno w szpitalu, jak i w ambulatorium, jest wykrywanie przeciwciał przeciwko antygenom wirusa Epstein-Barr. Szybko pojawiające się przeciwciała potwierdzają rozpoznanie. W celu potwierdzenia obecności wirusa, można również wykonać test PCR w kierunku DNA wirusa Epstein-Barr.
Podczas rozmowy specjalistka udzieliła odpowiedzi na następujące pytania:
- Czy mononukleoza u dzieci może prowadzić do powikłań? Jakie są najczęstsze powikłania i jak można je leczyć?
- Jak długo trwa okres rekonwalescencji po mononukleozie u dzieci?
- Jakie są zalecane metody leczenia mononukleozy u dzieci? Czy antybiotyki są skuteczne w leczeniu tej choroby?
- Czy dzieci, które przechorowały mononukleozę, są bardziej podatne na infekcje w przyszłości?
Rozmawiała: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej ciekawych materiałów w Ann: