Zaledwie 27% Polek wykonuje badanie cytologiczne. Jak wskazuje Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, Polska ma jedne z najwyższych wskaźników zachorowalności i umieralności z powodu nowotworów złośliwych szyjki macicy w Europie. Główną przyczyną jest właśnie unikanie badania cytologicznego. Czy jest się czego bać? Jak przebiega cytologia? Kiedy ją wykonać i jak intepretować wynik? Dowiedz się z Ann!
Cytologia – po co się badać?
Cytologia szyjki macicy to badanie specjalistyczne, do którego materiał pobiera położna lub lekarz ginekolog. Pozwala ocenić stan zdrowia szyjki macicy i umożliwia wykrycie nowotworu. Dzięki badaniu cytologicznemu możliwe jest także sprawdzenie obecności wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).
Szyjka macicy jest najniżej położoną częścią macicy, znajdującą się w górnej części pochwy. Każdego roku badanie cytologiczne ratuje życie tysięcy kobiet w Polsce, chroniąc je przed rakiem szyjki macicy – dodaje lek. Joanna Wojciula, specjalista położnictwa i ginekologii z Centrum Medycznego SonoFem w Warszawie.
Jak przebiega cytologia? Czy jest bolesna?
Podczas wizyty pacjentka siada na fotelu ginekologicznym. Położna albo lekarz ginekolog, po założeniu wziernika do pochwy pacjentki, przy użyciu specjalnej szczoteczki pobiera małą próbkę z szyjki macicy, która zostanie sprawdzona pod kątem obecności nieprawidłowych komórek.
Taka sama próbka może być również zbadana pod kątem pewnych typów wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), które mogą wywołać zmiany w komórkach szyjki macicy. Są to tzw. typy HPV „wysokiego ryzyka”. Badanie pod kątem obecności wirusa HPV skuteczniej wykrywa stany przednowotworowe szyjki macicy. Jeśli wykryte zostaną nieprawidłowe komórki, konieczne będzie leczenie, aby w przyszłości nie przekształciły się one w raka – tłumaczy ginekolog.
Pobranie cytologii w większości przypadków jest niebolesne. Niektóre kobiety mogą odczuwać niewielki dyskomfort. Po badaniu cytologicznym może wystąpić lekkie krwawienie lub plamienie, które powinno ustąpić w ciągu kilku godzin. Nie należy odkładać badań przesiewowych szyjki macicy. To jeden z najlepszych sposobów, aby uchronić się przed rakiem szyjki macicy – uzupełnia lek. Joanna Wojciula.
Jak przygotować się do badania?
Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Nie należy stosować żadnych dopochwowych leków, środków nawilżających ani kremów w ciągu 2 dni przed badaniem, ponieważ mogą one mieć wpływ na jego wyniki – instruuje specjalistka.
W razie jakichkolwiek wątpliwości co do przygotowania się do cytologii, można poprosić o wskazówki w momencie zapisywania się na badanie.
Kiedy wykonać cytologię?
Cytologię powinny wykonywać wszystkie kobiety od 25 do 64 roku życia – przypomina ginekolog.
Badanie to powinno być przeprowadzane nie rzadziej niż co 3 lata, jeżeli poprzednie wyniki były prawidłowe, a kobieta nie ma zwiększonego ryzyka rozwoju raka szyjki macicy. Jeśli poprzedni wynik był nieprawidłowy, kolejne badanie należy wykonać wcześniej, zgodnie z zaleceniem lekarza.
Cytologię najlepiej wykonać między 10. a 20. dniem cyklu menstruacyjnego. Nie należy wykonywać cytologii w czasie krwawienia miesiączkowego.
Interpretacja wyniku cytologii
Istnieje kilka „stopni” nieprawidłowych komórek w cytologii szyjki macicy. Ich interpretacją zajmuje się lekarz ginekolog. Obecność nieprawidłowych komórek wiąże się ze skierowaniem pacjentki na dokładniejsze badanie szyjki macicy, jakim jest kolposkopia. Polega ona na oglądaniu powierzchni szyjki przy pomocy specjalnego urządzenia optycznego, zwanego kolposkopem – podpowiada lek. Joanna Wojciula, specjalista położnictwa i ginekologii z Centrum Medycznego SonoFem w Warszawie.
Kontrola stanu zdrowia z Ann
Przydatnym narzędziem wspomagającym kontrolę stanu zdrowia jest bezpłatna aplikacja Ann Asystent Zdrowia.
W KARCIE PACJENTA znajduje się m.in.:
- harmonogram wizyt u lekarza,
- narzędzia monitorujące: zawartość cukru w organizmie, ciśnienia krwi, wagę, tętno oraz temperaturę ciała.
Źródło danych statystycznych: Krajowy Rejestr Nowotworów.
Autor: Sara Gawrońska, Ann Asystent Zdrowia
Zaciekawił Cię nasz artykuł? Przeczytaj więcej w Ann: