Co roku 12 maja obchodzimy Dzień Syndromu Chronicznego Zmęczenia i Zaburzeń Immunologicznych, czyli choroby, której etiologię wciąż nie do końca znamy. Charakterystycznym objawem zespołu przewlekłego zmęczenia jest skrajne i obezwładniające poczucie wycieńczenia. Czym dokładnie jest Syndrom Chronicznego Zmęczenia oraz jakie jeszcze daje objawy?
Święto jest obchodzone od 1993 roku. Za jego pomysłodawcę uważa się Toma Hennessy – założyciela fundacji zajmującej się obalaniem stereotypów dotyczących przewlekłych chorób immunologicznych i neurologicznych.
Dzień Syndromu Chronicznego Zmęczenia i Zaburzeń Immunologicznych
- Syndrom chronicznego zmęczenia uznawany jest za jedną z chorób cywilizacyjnych.
- Chroniczne zmęczenie ogranicza aktywność człowieka o ponad 50%.
- Ciągłe zmęczenie powinno być sygnałem dla naszego organizmu, że musimy się zatrzymać i złapać balans – mówi Małgorzata Czernichowska – Kotiuszko, lekarz neurolog z Lublina.
- Przebyte zakażenia wirusowe mogą powodować powstanie zespołu chronicznego zmęczenia.
- Do charakterystycznych symptomów zalicza się także nocne poty, kołatanie serca, stany podgorączkowe, a także stany alergiczne.
- Zespół chronicznego zmęczenia leczy się objawowo. Lekarz uzależnia leczenie od symptomów, jakie towarzyszą chorobie.
- Przeczytaj cały artykuł w bezpłatnej aplikacji Ann.
Dzień Syndromu Chronicznego Zmęczenia i Zaburzeń Immunologicznych: czym jest chroniczne zmęczenie?
Syndrom chronicznego zmęczenia (CFS) uznawany jest za jedną z chorób cywilizacyjnych. Jednostka chorobowa została zdefiniowana przez amerykańskie Centrum Kontroli Chorób w 1988 r. Cierpią na nią przede wszystkim aktywne, młode kobiety, pracujące zawodowo, a jednocześnie opiekujące się dziećmi oraz domem. Jak pokazują badania, choroba ta może nas dopaść w każdym wieku. Występuje już nawet u dzieci. Osoby, których dotyka CFS źle spią i budzą się zmęczone. Chroniczne zmęczenie potrafi ograniczyć aktywność człowieka o ponad 50%.
– Nasz układ nerwowy jest przeciążony, ponieważ musi odebrać i przetworzyć zbyt dużą ilość bodźców i na nie zareagować. Dziś jednocześnie gotujemy, oglądamy telewizję, sprawdzamy posty na Instagramie, zaglądamy na TikToka. Kiedyś skupialiśmy się głównie na jednej czynności – w pracy byliśmy zajęci pracą, a nie śledzeniem treści w internecie, odpisywaniem na maile, braniem udziału w spotkaniu na Zoomie. Dziś robimy wiele rzeczy naraz, przez co żyjemy w ciągłym napięciu. Poza tym skracamy sobie długość snu, co skutkuje zaburzeniem równowagi między pracą a odpoczynkiem. Gdy nie śpimy, brakuje nam melatoniny, co z kolei przekłada się na częstsze zachorowania na choroby autoimmunologiczne. Dlatego ciągłe zmęczenie powinno być sygnałem dla naszego organizmu, że musimy się zatrzymać i złapać balans – mówi Małgorzata Czernichowska – Kotiuszko, lekarz neurolog z Lublina.
Zespół chronicznego zmęczenia: przyczyny i objawy
Specjaliści wciąż jeszcze nie są do końca pewni, co odpowiada za powstanie zespołu chronicznego zmęczenia. Uważa się, że przebyte zakażenia wirusowe, zaburzenia metabolizmu kwasu mlekowego w mięśniach, a także niedobory składników odżywczych mogą powodować powstanie CFS. Objawy choroby są jednocześnie kryteriami diagnostycznymi służącymi do rozpoznania zaburzenia. Głównym przejawem chronicznego zmęczenia, oczywiście, jest zmęczenie. Niepokojące jest zmęczenie, które trwa ponad 6 miesięcy. Może to być zmęczenie natury zarówno fizycznej, jak i psychicznej.
Zgodnie z definicją, u osoby cierpiącej na CFS występować muszą następujące objawy:
- ciężkie przewlekłe zmęczenie trwające pół roku lub dłużej;
równocześnie, występują cztery lub więcej podanych poniżej objawów:
- istotne pogorszenie funkcjonowania pamięci krótkotrwałej lub uwagi,
- ból gardła,
- tkliwe węzły chłonne,
- bóle mięśni, a także ból wielu stawów, bez występowania obrzęku i zaczerwienienia,
- bóle głowy, innego niż dotychczas rodzaju, natężenia lub też częstości,
- sen, który nie regeneruje, jak również złe samopoczucie występujące po wysiłku, które utrzymuje się ponad 24 godziny.
Do charakterystycznych symptomów zalicza się także nocne poty, kołatanie serca, stany podgorączkowe, a także stany alergiczne.
Czy istnieje leczenie?
Objawy syndromu chronicznego zmęczenia należy potwierdzić wykonaniem badań laboratoryjnych. M.in. morfologii krwi, OB, analizy moczu. Jak również stężenia Ca i P we krwi, glukozy, kreatyny, mocznika, a także badaniem poziomu hormonów tarczycy. Lekarz powinien przeprowadzić z pacjentem szczegółowy wywiad, aby wykluczyć występowanie wszelkich innych chorób przejawiających się zmęczeniem. Np. anemię, cukrzycę, chorobę nerek, płuc oraz serca. Wykluczyć należy także zaburzenia natury psychicznej.
Zespół chronicznego zmęczenia leczy się objawowo. Lekarz uzależnia więc leczenie od symptomów, jakie towarzyszą chorobie. Obecnie najczęściej w leczeniu CFS stosuje się połączenie metod farmakologicznych z rehabilitacją i psychoterapią.
Autor: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia