Siedzący tryb pracy i życia, brak aktywności fizycznej, niewłaściwa dieta, a do tego pośpiech mogą prowadzić do otyłości oraz innych problemów zdrowotnych. W tym także do pogorszenia stanu kręgosłupa. Czy istnieje szansa na zatrzymanie postępujących dolegliwości bólowych w odcinku lędźwiowym? Jak zatroszczyć się o zdrowie kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, aby uniknąć bólu, który może być bardzo uciążliwy? Na pytania odpowiada Michał Sokół, Naczelny Fizjoterapeuta i Dyrektor Centrum Rehabilitacji Leczniczej przy szpitalu Copernicus w Gdańsku.
Około 90% społeczeństwa zmaga się z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa.
Dyskopatia w odcinku lędźwiowym to nowa choroba cywilizacyjna?
Agnieszka Kryszpin, Ann Asystent Zdrowia: Dyskopatia odcinka lędźwiowego jest diagnozowana już nawet u nastolatków. Specjaliści właściwie już chyba biją na alarm, że wkrótce większość społeczeństwa poczuje te dolegliwości bólowe, czy tak jest?
Michał Sokół: Mówiąc o dolegliwościach bólowych w odcinku lędźwiowym, możemy już to nazwać „chorobą cywilizacyjną„. Warto zwrócić uwagę na to, że odcinek lędźwiowy naszego kręgosłupa jest najbardziej narażony na różnego rodzaju zmiany i uszkodzenia związane z przeciążeniem.
Kręgi budujące ten odcinek są masywne, ponieważ na nim spoczywa największy ciężar całego ciała. Niewłaściwe nawyki, takie jak zbyt długie siedzenie, stanie czy nieodpowiednie podnoszenie ciężarów, mogą prowadzić do poważnych dolegliwości bólowych w odcinku lędźwiowym.
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca od 150 do 180 minut aktywności fizycznej tygodniowo, co nie jest dużym nakładem czasu. To ważne, abyśmy jako społeczeństwo zrozumieli, że regularny ruch jest kluczem do zdrowia, a unikanie go może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych. Dlatego warto poświęcić czas na aktywność fizyczną, aby poprawić stan naszego kręgosłupa i ogólną kondycję.
Od ciągłego siedzenia nasze plecy mogą stawać się sztywne
Zaczynamy odczuwać ból i często sięgamy po leki przeciwbólowe. Jednak warto zwrócić uwagę, że proces bólu zazwyczaj nie pojawia się nagle, ale rozwija się stopniowo.
Musimy pamiętać, że jeśli jesteśmy pracownikami, którzy większość czasu spędzają w pozycji siedzącej, na przykład pracując przy komputerze, to nasze plecy, zwłaszcza odcinek lędźwiowy, mogą stawać się sztywne. Może to prowadzić do wzmożonego napięcia mięśni w okolicach kręgosłupa lędźwiowego. To jest ten pierwszy moment, kiedy warto skonsultować się z specjalistą. Zachęcam do korzystania z usług masażysty lub fizjoterapeuty w celu złagodzenia tego napięcia.
Czasami, gdy wstajemy od komputera, odczuwamy pewną sztywność lub dyskomfort. To jest moment, kiedy powinniśmy zastanowić się, czy nasze ciało nie zablokowało się w pewien sposób. Jest to sygnał, że powinniśmy bardziej zadbać o swoje zdrowie kręgosłupa.
Dyskopatia w odcinku lędźwiowym: najpierw należy udać się do masażysty
Czy możemy od razu udać się do specjalisty, czy może lepiej wcześniej wykonać pewne badania, takie jak USG lub rezonans magnetyczny?
Jeśli doświadczamy dolegliwości, które sugerują, że coś jest nie tak z naszymi plecami lub kręgosłupem, to mogę zaproponować najpierw udać się do masażysty. Jednak ważne jest, aby wybrać masażystę, który przeprowadzi z nami dokładny wywiad. Warto, aby zadawał pytania dotyczące naszej pracy, jak długo siedzimy czy uprawiamy jakąś aktywność fizyczną, ponieważ masaż może być dostosowany do naszych indywidualnych potrzeb.
Masaż może być nie tylko przyjemny, ale także terapeutyczny, o ile jest wykonywany przez wykwalifikowanego masażystę. Pierwsza wizyta u masażysty może przynieść ulgę, a regularne sesje masażu mogą pomóc w złagodzeniu dolegliwości bólowych. Jednak, jeśli dolegliwości bólowe utrzymują się lub nasilają, masażysta może zasugerować konsultację z fizjoterapeutą lub lekarzem.
Czytaj też: Warto wiedzieć z Ann: Fitness bez skakania dla seniorów i nie tylko
Do jakich konsekwencji może prowadzić nieleczenie bólu?
Jeśli przestaniemy dbać o nasz kręgosłup, może on ulegać stopniowemu pogorszeniu, podobnie jak budowla, która nie jest konserwowana. Ważne jest, aby reagować na sygnały wysyłane przez nasze ciało, takie jak napięcie mięśni czy lekkie dolegliwości, zamiast bagatelizować je i sięgać od razu po leki przeciwbólowe.
Jeśli nie dbamy o nasz kręgosłup, możemy znaleźć się w sytuacji, gdzie dolegliwości stają się tak poważne, że utrudniają nasze codzienne funkcjonowanie. Może to prowadzić do przypadków takich jak rwa kulszowa, spowodowana dyskopatią odcinka lędźwiowego z uciskiem na rdzeń lub splot lędźwiowy. Wtedy konieczne mogą być bolesne zastrzyki, leki przeciwbólowe, a nawet kwalifikacja do operacji.
Dyskopatia w odcinku lędźwiowym: aktywność odgrywa bardzo ważną rolę
Agnieszka Kryszpin, Ann Asystent Zdrowia: Wspomniał Pan o rwie kulszowej, która często wymaga serii zastrzyków lub leczenia farmakologicznego w celu złagodzenia bólu. Kiedy ból ustępuje, istnieje tendencja do powrotu do starych nawyków.
Michał Sokół: Leki mogą złagodzić ból i stan zapalny, ale nie naprawią naszego kręgosłupa. Często wracamy do starych nawyków, siedząc przez długie godziny w pracy, i po pewnym czasie ponownie potrzebujemy leczenia farmakologicznego, a w najgorszym przypadku nawet operacji.
To, co wcześniej podkreśliłem i ciągle będę podkreślał, to znaczenie regularnych ćwiczeń, które zajmują tylko 15-20 minut dziennie. Możemy to robić podczas oglądania ulubionego filmu, słuchania muzyki lub przed telewizorem. Proste ogólnousprawniające ćwiczenia dla kręgosłupa mogą pomóc w zapobieganiu problemom zdrowotnym. Nie potrzebujemy skomplikowanych sprzętów ani siłowni, wystarczy zwykły mat i trochę miejsca.
Warto podkreślić, że te 20 minut dziennie to inwestycja w nasze zdrowie, która może uchronić nas przed długotrwałymi dolegliwościami bólowymi.
Przeczytaj też: Epilepsja-objawy, diagnoza i metody leczenia
Dyskopatia w odcinku lędźwiowym: objawy
Często pacjenci opisują, że ból może promieniować do różnych obszarów, zarówno do prawej, jak i lewej nogi. Czasami ból kończy się w udzie, innym razem może schodzić aż do łydki lub pięty.
Rozumiem, że chcemy bardziej skupić się na objawach związanych z problemami w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, takich jak dyskopatia czy przepuklina. Objawy te różnią się w zależności od usytuowania problemu. Dyskopatia, która naciska na jedną stronę, np. prawą, może powodować promieniowanie bólu do prawej nogi. Dyskopatia centralna może skutkować promieniowaniem bólu do obu kończyn dolnych. Promieniowanie bólu do łydki lub stopy wskazuje na bardziej zaawansowany stan.
Rwa portfelowa często dotyczy mężczyzn, którzy noszą portfel w tylnej kieszeni i może być mylona z innymi problemami. Problemy z oddawaniem moczu, kałem lub nietrzymaniem moczu mogą wystąpić w zaawansowanych przypadkach uszkodzeń odcinka lędźwiowego.
Warto podkreślić, że odpowiednia reakcja i szybkie działanie w przypadku tych objawów mogą znacząco wpłynąć na przebieg leczenia i zapobiec poważnym komplikacjom.
Ale przecież kompletnie nie powiążemy tego z odcinkiem lędźwiowym.
Anatomicznie jesteśmy zbudowani tak, że każdy z odcinków naszego kręgosłupa zaopatruje określoną część naszego ciała. W momencie uszkodzenia odcinka lędźwiowego musimy zrozumieć, że dotyczy to wszystkich narządów w jamie brzusznej, które są zaopatrywane przez te nerwy. Jeśli te nerwy nie przekazują odpowiednich informacji, nasze narządy również mogą doświadczać problemów.
Dyskopatia w odcinku lędźwiowym: metody leczenia
Jakie są metody leczenia poza farmakologią i zabiegami operacyjnymi, o których wspomnieliśmy?
Jeśli chodzi o metody leczenia, które wymagają udziału specjalistów, to oczywiście wizyta u lekarza specjalisty jest kluczowa. Po konsultacji z lekarzem może być konieczna wizyta u fizjoterapeuty. Fizjoterapeuta jest w stanie dostosować plan leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta. Zwykle obejmuje to fizykoterapię, kinezyterapię, terapię manualną oraz masaż.
Jeśli pacjent zostaje zakwalifikowany do operacji, konieczne jest słuchanie i współpraca z lekarzem i fizjoterapeutą w okresie rekonwalescencji. Fizjoterapeuta może pomóc w rehabilitacji po operacji, pomagając pacjentowi w powrocie do pełnej sprawności.
Warto zaznaczyć, że w przypadku operacji, zwłaszcza w okolicy odcinka lędźwiowego, należy dbać o odpowiednią opiekę nad blizną. Fizjoterapeuta może pomóc w prawidłowym pielęgnowaniu blizny, co jest istotne, aby uniknąć ograniczenia zakresu ruchu w tym obszarze.
Dyskopatia lędźwiowa: po operacji ważne jest nie wracać do siedzącego trybu życia
A jak ma wyglądać życie po operacji? Możemy wrócić do poprzedniego stylu życia?
Zawsze tłumaczę moim studentom, że jak postawimy samochód na parkingu i przestaniemy go używać, to zardzewieje. Tak samo dzieje się z ludźmi, gdy się izolujemy i nie angażujemy w aktywność fizyczną.
Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że po operacji kręgosłupa trzeba zmienić swoje życie i nawyki. Nie oznacza to, że trzeba od razu iść na siłownię i podnosić ciężary. Można zacząć od codziennych spacerów lub kupienia psa, który zmusi nas do regularnych wyjść na świeże powietrze. Karta sportowa może też być motywacją, ponieważ już za nią zapłaciliśmy i warto z niej korzystać.
Dieta także odgrywa istotną rolę. Warto ograniczyć spożycie mięsa, zwiększyć ilość owoców i warzyw oraz bardziej dbać o to, co jemy. Aktywność fizyczna i zdrowa dieta to kluczowe elementy, które pomagają w powrocie do pełnej sprawności po operacji kręgosłupa.
Rozmawiała: Agnieszka Kryszpin, Ann Asystent Zdrowia
*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej ciekawych materiałów w Ann: