Węglowodany, czyli cukry, są jednym z najbardziej powszechnych związków chemicznych, które występują w przyrodzie. Są niezbędnym składnikiem naszej diety. Jednak warto wybierać odpowiednie węglowodany, bo nadmiar zarówno prostych, jak i złożonych nam nie służy. Ostatnio popularnością cieszy się dieta niskowęglowodanowa. Czy jest szkodliwa dla naszego organizmu? Kto nie powinien jej stosować? Dieta bez węglowodanów a zdrowie.
Jakie są rodzaje węglowodanów?
Węglowodany możemy podzielić na:
- cukry proste (glukoza, fruktoza, galaktoza),
- disacharydy, inaczej dwucukry (maltoza, sacharoza lub cukier stołowy, laktoza, czyli cukier mleczny),
- oligosacharydy (rafinozy i stachiozy, których układ trawienny nie jest w stanie rozłożyć i trafiają jako niestrawione resztki do jelita grubego),
- polisacharydy (skrobia i błonnik pokarmowy).
Które węglowodany są zdrowsze? Proste czy złożone?
Nasza dieta powinna obfitować w węglowodany złożone. Trawią się zdecydowanie dłużej. Nie powodują również wahań cukru we krwi. Czas pozyskiwania energii jest znacznie dłuższy niż w przypadku cukrów prostych. Które produkty je zawierają?
- pełnoziarniste pieczywo, makaron, ryż i kasze
- warzywa,
- ziemniaki bogate w skrobię,
- płatki pełnoziarniste,
- rośliny strączkowe.
Powinniśmy jednak unikać cukrów prostych. Dlaczego? Błyskawicznie dostarczają energii, bo bardzo szybko się trawią. Za to znacznie wzrasta poziom glukozy. Ich wysoki indeks glikemiczny oznacza, że spożywane w nadmiarze odkładają się w postaci tkanki tłuszczowej. Wyjątek stanowią owoce bogate we fruktozę. Oprócz węglowodanów prostych składają się także z witamin i mikroelementów koniecznych do naszego funkcjonowania. Częściej sięgajmy po owoce jagodowe, które są niskokaloryczne, zawierają niski indeks glikemiczny. Są też bogactwem witamin i minerałów.
Dieta bez węglowodanów a zdrowie. Produkty zakazane
Warto zaznaczyć, że nie da się spożywać pokarmów całkowicie pozbawionych cukrów. Dieta niskowęglowodanowa opiera się na wykluczeniu węglowodanów prostych, ale także złożonych. Produktami zakazanymi są:
- wszelkie produkty zbożowe, płatki, kasze i ryże,
- słodycze i desery,
- rośliny strączkowe i niektóre warzywa bogate w skrobię,
- przetwory cukiernicze,
- fast foody,
- soki,
- owoce, również suszone i kandyzowane.
Co możemy jeść na diecie niskowęglowodanowej?
Dieta niskowęglodowanowa opiera się głównie na spożywaniu dużej ilości tłuszczu, mięsa, ryb, ale także nabiału i orzechów. Można jeść warzywa, które nie zawierają skrobi. Ponadto, istotną rolę odgrywa sposób jedzenia. Powinniśmy przeżuwać powoli, bo dzięki temu do układu pokarmowego trafiają mniejsze porcje jedzenia. W ten sposób pobudza się ośrodek sytości, który znajduje się w podwzgórzu.
Dietę uznaje się za niskowęglowodanową, jeśli udział spożywanych węglowodanów wynosi maksymalnie 130 g dziennie. Skrajnym przykładem jest dieta ketogeniczna, która dopuszcza jedynie 50 g cukrów. Jeżeli zdecydujemy się na tak drastyczne kroki, pamiętajmy, że sposób odżywiania jest wtedy bardzo wymagający. Opiera się na wzroście podaży tłuszczu, który staje się podstawą diety. Białko służy jako pokarm uzupełniający.
Znaczące ograniczenie węglowodanów pozwala na wejście w stan ketozy. Dzięki temu można stracić dodatkowe kilogramy. Jednak zaprzestanie diety i powrót do starych nawyków żywieniowych może wiązać się z efektem jo-jo. Do czego jeszcze może to prowadzić?
Dieta bez węglowodanów a zdrowie
Zaletą diety jest eliminacja przetworzonej żywności i spożywanie posiłków ugotowanych w domu. Wartością dodaną jest również ograniczenie cukrów prostych i słodyczy. Przynosi to korzyści naszemu organizmowi. Obniża ciśnienie i poziom glukozy we krwi. Przyczynia się też do obniżenia poziomu trójglicerydów.
Nie zapominajmy, że dieta bez węglowodanów złożonych może przyczynić się do niedoborów witamin, a także mikroelementów. Gruboziarniste pieczywo, kasze czy płatki to źródło witamin z grupy B. Możemy więc cierpieć na ich deficyt. Ze względu na niewielką ilość błonnika może pojawić się również problem z zaparciami.
Badania pokazują również, że osoby na diecie niskowęglowodanowej są bardziej narażone na przedwczesną śmierć. – Wzrasta również ryzyko zgonu z poszczególnych przyczyn, w tym choroby wieńcowej, udaru i nowotworu. Takiego sposobu odżywienia się należy unikać. – podkreśla prof. Maciej Banach z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Autorka: Karolina Bielawska, Ann Asystent Zdrowia
Źródło: dietetycy.org.pl
Czytaj więcej w Ann Asystent Zdrowia:
- Energetyki bez cukru a zdrowie
- Dieta bez mięsa a zdrowie
- Dieta dla płodności to fakt. Problem dotyka już 1/3 Polaków [ROZMOWA]
