5,7 kilograma rocznie. Tyle czekoladowych słodyczy zjadł w ubiegłym roku statystyczny Polak według raportu „Światowy i polski rynek czekolady” Euromonitora. Wybieramy ją często jako przekąskę do kawy, dajemy komuś w prezencie i używamy do wypieków. Czy jedzenie czekolady wychodzi nam na zdrowie? Czy czekolada może być wartościowym składnikiem w odżywianiu? Dowiedz się razem z Ann! Sprawdź, co na temat czekolady mówi dietetyk kliniczny, Katarzyna Koćwin.
Rodzaje czekolad
Na rynku dostępnych mamy kilka rodzajów czekolady:
- gorzka – powinna zawierać co najmniej 70% miazgi kakaowej. Im więcej jej w składzie, tym czekolada jest bardziej wartościowa i zwykle droższa. Dostępne są nawet warianty zawierające 99% miazgi;
- deserowa – zawiera od 30% do 70% kakao. Jest słodsza od czekolady gorzkiej, ale nadal dosyć wytrawna w smaku;
- mleczna – miazga kakaowa stanowi w niej maksymalnie 50% składu. Dodatkowo zawiera mleko i więcej cukru niż wersja deserowa;
- biała – w odróżnieniu od pozostałych typów, biała czekolada w ogóle nie zawiera miazgi kakaowej. Składa się głównie z tłuszczu kakaowego, cukru i mleka lub śmietany;
- czekolady z dodatkami i nadziewane – uzupełnione o bakalie, kremy lub inne składniki.
Czy czekolada jest zdrowa?
Czekolada czekoladzie nie równa. Inne właściwości będzie miała ta, w której miazga kakaowa stanowi 80% składu, a zupełnie odmienne czekolada biała.
Najcenniejszym składnikiem czekolady jest kakao. Dlatego, jeżeli zależy nam na wartości odżywczej, najlepszym wyborem będzie produkt o jak najwyższej jego zawartości. Miazga kakaowa jest źródłem:
- przeciwutleniaczy, czyli składników, które mają zdolność neutralizacji wolnych rodników, będących jednym z czynników wpływających na rozwój wielu chorób
- składników mineralnych – głównie magnezu, potasu, fosforu, cynku
- witamin, głównie z grupy B
- błonnika, który wpływa m.in. na trawienie
- tryptofanu, który jest niezbędny do produkcji serotoniny, czyli hormonu odpowiedzialnego m.in. za dobry nastrój.
Polifenole zmniejszają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, osteoporozy, usprawniają gospodarkę węglowodanową i mają korzystny wpływ na działanie układu nerwowego. Pomagają też utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi. Odgrywają istotną rolę także w opóźnianiu procesów starzenia.
Polifenole znajdują się także w czekoladzie. Jednak ich ilość w porcji jest na tyle mała, że jej spożywanie nie będzie miało przypisywanego polifenolom prozdrowotnego wpływu. O wiele bogatszym źródłem tych związków są warzywa i owoce.
Miazga kakaowa jest też źródłem teobrominy oraz kofeiny – substancji wykazujących działanie pobudzające oraz zmniejszające uczucie zmęczenia. Dlatego sięgnięcie po małą kostkę czekolady może być pomocne np. w trakcie nauki czy zwiększonego wysiłku. Warto jednak pamiętać aby czekolada po którą sięgamy, miała jak największą zawartość kakao.
Jaką czekoladę wybrać?
Ze względu na wszystkie korzystne efekty z jedzenia kakao, najlepszym wyborem będzie ta czekolada, która zawiera go jak najwięcej. Dlatego pod względem wartości odżywczej, najlepiej wypada czekolada gorzka. Im większy w niej udział kakao, tym więcej jest w niej minerałów czy polifenoli. Z tego względu, stojąc przed sklepową półką, zacznij od sprawdzenia zawartości miazgi kakaowej w produkcie.
Czekolada jako dodatek nawet na diecie odchudzającej, może korzystnie wpłynąć na komfort psychiczny. Wzbogacenie menu o małe porcje produktów, które wydają się być zakazane na diecie, może pomóc dłużej wytrwać w zdrowym odżywianiu.
Oprócz samych wartości odżywczych bardzo duże znaczenie mają także preferencje smakowe. To „dawka czyni truciznę”. Bardzo często w natłoku „zdrowego stylu życia” zapominamy, o tym że zdrowie psychiczne jest również ogromnie ważne. Zero-jedynkowe podejście i eliminowanie ulubionych czekolad (nawet jeśli mają mniej wartości odżywczych) może tylko pogorszyć sytuację i doprowadzić do innych problemów, np. zaburzeń odżywiania – wyjaśnia w rozmowie z Ann dietetyczka kliniczna, Katarzyna Koćwin.
Dla osób, którym zależy, aby ich dieta była jak najzdrowsza lub które borykają się z problemami zdrowotnymi, pojawiają się na rynku nowe wersje słodyczy, pozbawione cukru.
Warto też zwrócić uwagę na inne rodzaje czekolad, np. na te słodzone stewią. Będą one o wiele lepszym wyborem dla osób, które mają cukrzycę lub insulinooporność – podpowiada dietetyczka.
Czy gorzką czekoladę można jeść codziennie?
Nie da się ukryć, że jedzenie gorzkiej czekolady niesie ze sobą wiele korzyści. Jednak, tak jak w przypadku pozostałych słodyczy, również tutaj należy zachować umiar. Najlepszym rozwiązaniem jest sięganie po maksymalnie kilka kostek czekolady w ciągu dnia. Nawet gorzka czekolada, mimo mniejszej zawartości cukru, nadal jest bardzo kaloryczna.
Standardowa tabliczka ciemnej czekolady może dostarczyć nawet 600 kilokalorii, czyli tyle, co duży obiad. Dlatego szczególnie osoby z nadwagą lub otyłością powinny kontrolować wielkość porcji tego produktu w swojej diecie. Co więcej, zjedzenie na raz kilku tabliczek czekolady może być niebezpieczne dla zdrowia.
Nadmiar spożycia każdej czekolady może także doprowadzić do zatrucia teobrominą. Objawy to m.in.: wymioty, biegunka, nudności, zaburzenia rytmu serca – sygnalizuje dietetyczka kliniczna.
Ograniczyć spożycie produktów czekoladowych powinny też osoby zmagające się z chorobą refluksową przełyku, kamicą nerkową czy alergią na składniki w niej zawarte, np. kakao. W razie jakichkolwiek wątpliwości, najlepszym rozwiązaniem będzie konsultacja ze specjalistą. Lekarz lub dietetyk podpowiedzą, jaka ilość czekolady w diecie będzie dla nas odpowiednia.
Cukier pod kontrolą z Ann
Przydatnym narzędziem wspomagającym kontrolę poziomu cukru we krwi jest bezpłatna aplikacja Ann Asystent Zdrowia. W panelu ZDROWIE zarejestrowani użytkownicy aplikacji Ann Asystent Zdrowia bezpłatnie otrzymują pakiet narzędzi, ułatwiających kontrolę stanu zdrowia.
W KARCIE PACJENTA znajduje się m.in.:
- kalendarz przyjmowania leków oraz harmonogram wizyt u lekarza
- narzędzie monitorujące: zawartość cukru w organizmie, ciśnienia krwi, wagę, tętno oraz temperaturę ciała.
Użytkownicy aplikacji mają również możliwość ustawienia automatycznej analizy ww. pomiarów. Dzięki takim rozwiązaniom zdecydowanie szybciej zauważymy poprawę lub odchylenia od normy. W razie potrzeby Ann Asystent Zdrowia doradzi konsultację medyczną.
Autor: Sara Gawrońska, Ann Asystent Zdrowia
Zainteresował Cię nasz tekst? Czytaj więcej w aplikacji Ann!