Woreczek żółciowy to niewielki, ale istotny narząd przewodu pokarmowego. Choć woreczek żółciowy przydaje się nam do trawienia pokarmów, u niektórych osób bywa on przyczyną dolegliwości. Niestety, w niektórych schorzeniach konieczne bywa jego usunięcie. Życie bez woreczka żółciowego jest możliwe, ale wymaga przestrzegania kilku zasad. Dotyczą one przede wszystkim diety. Znaczenie ma nie tylko skład naszej diety, ale również sposób spożywania posiłków. Dowiedz się, jak należy się odżywiać po operacji usunięcia woreczka żółciowego.
Woreczek żółciowy – budowa i funkcje
Aby zrozumieć zasady diety bez woreczka żółciowego, warto poznać budowę i funkcje tego narządu. Woreczek żółciowy znajduje się w jamie brzusznej, w bezpośrednim sąsiedztwie wątroby. Fachowo w medycynie nazywa się go pęcherzykiem żółciowym. Standardowo, woreczek żółciowy ma około 10 centymetrów długości. Położenie woreczka żółciowego w pobliżu wątroby jest związane z jego funkcją. Najważniejsze zadanie tego narządu to gromadzenie żółci, która jest produkowana właśnie w wątrobie.
Żółć jest wydzieliną o wyjątkowym składzie chemicznym. Zawiera wiele enzymów trawiennych, które ułatwiają wchłanianie pokarmów. Żółć uczestniczy przede wszystkim w trawieniu tłuszczów. Żółć jest wytwarzana w wątrobie w sposób ciągły. Woreczek żółciowy jest potrzebny do jej zmagazynowania i uwolnienia w momencie, kiedy będzie potrzebna w przewodzie pokarmowym. Dzieje się to po spożyciu posiłku, w chwili gdy trawiony pokarm trafia do dwunastnicy. Wypełniony woreczek żółciowy może gromadzić około 60 ml żółci.
Kiedy trzeba usunąć woreczek żółciowy z powodu kamicy pęcherzyka żółciowego?
Choć woreczek żółciowy przydaje się nam do trawienia pokarmów, u niektórych osób bywa on przyczyną dolegliwości. Skuteczne leczenie chorób woreczka żółciowego może wymagać usunięcia tego narządu. Najczęstszą przyczyną takiej sytuacji jest kamica woreczka żółciowego, która może prowadzić do ataków woreczka żółciowego, charakteryzujących się nagłym, silnym bólem brzucha. Ta przypadłość dotyczy nawet 20% dorosłych Europejczyków.
Na szczęście, u większości z nich nie powoduje dokuczliwych objawów. Kamienie żółciowe mogą jednak prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie pęcherzyka żółciowego i kamica przewodowa, wymagających interwencji chirurgicznej. Jeśli jednak w wyniku kamicy żółciowej pojawiają się uciążliwe bóle, wycięcie woreczka żółciowego jest najskuteczniejszą metodą leczenia. Kolka żółciowa, objawiająca się nagłym i stałym bólem po tłustym posiłku, nudnościami i wymiotami, jest częstym objawem kamicy żółciowej.
Warto wiedzieć, że nieleczona kamica pęcherzyka żółciowego może doprowadzić do powikłań. Przykładem takiej sytuacji jest ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, które powstaje w wyniku zablokowania odpływu żółci z woreczka żółciowego. Stan zapalny pęcherzyka żółciowego jest wskazaniem do jego usunięcia.
Rak pęcherzyka żółciowego, choć rzadki, jest poważnym schorzeniem związanym z kamicą żółciową i wymaga wczesnej diagnozy oraz leczenia. Operacja usunięcia pęcherzyka żółciowego może być również wykonywana ze względu na podejrzenie lub rozpoznanie nowotworu tej okolicy. Polip pęcherzyka żółciowego, najczęściej cholesterolowy, zazwyczaj nie jest groźny, ale wymaga regularnego monitorowania, a w niektórych przypadkach może być wskazaniem do usunięcia pęcherzyka.
Odżywianie bez woreczka żółciowego: co warto wiedzieć?
Odżywianie bez woreczka żółciowego wymaga przestrzegania kilku zasad dietetycznych. Pamiętajmy, że po usunięciu woreczka jesteśmy pozbawieni magazynu żółci. Od tej pory, żółć będzie stale uwalniana do przewodu pokarmowego. W sytuacji zwiększonego zapotrzebowania, czyli na przykład po spożyciu tłustego posiłku, nasz organizm nie będzie miał zgromadzonych zapasów żółci potrzebnych do jego strawienia.
Czy to oznacza, że po usunięciu woreczka żółciowego powinniśmy całkowicie wyeliminować tłuszcze z diety? Odpowiedź w dużym stopniu zależy od indywidualnych cech naszego organizmu. W okresie bezpośrednio po operacji, powinniśmy maksymalnie ograniczyć spożycie tłuszczów. Warto jednak bacznie obserwować swój organizm. Jeśli po spożyciu tłustszego posiłku pojawiają się wzdęcia lub ból brzucha, lepiej będzie przestrzegać bardziej restrykcyjnej diety.
Pamiętajmy również, że znaczenie ma nie tylko ilość, ale również jakość spożywanego tłuszczu. Zdecydowanie zdrowsze są tłuszcze roślinne (oleje roślinne, orzechy) niż zwierzęce!
W przypadku wystąpienia silnego bólu po operacji, zaleca się stosowanie leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub niesteroidowe leki przeciwzapalne, aby złagodzić dolegliwości.
Produkty zakazane po usunięciu woreczka żółciowego z powodu zapalenia pęcherzyka żółciowego
Po usunięciu woreczka żółciowego powinniśmy szczególnie zatroszczyć się o swój przewód pokarmowy. Należy zrezygnować z produktów ciężkostrawnych i wzdymających. Warto spożywać posiłki lekkie, gotowane lub przygotowywane na parze. Nie zaleca się spożywania kapusty, fasoli, cebuli i czosnku, kwaśnych owoców, a także kawy. Obowiązuje również bezwzględny zakaz spożywania alkoholu.
Jakie jeszcze produkty należy wyeliminować z diety po usunięciu woreczka żółciowego? Przede wszystkim, obserwujmy swój organizm po spożyciu posiłków. Większość pacjentów potrafi samodzielnie określić produkty, które im nie służą. U niektórych osób mogą pojawić się problemy z tolerancją nabiału i produktów mlecznych.
Nadmierne podrażnienie przewodu pokarmowego mogą również powodować pokarmy zawierające dużą ilość błonnika. Należą do nich między innymi płatki owsiane, kasze, produkty pełnoziarniste oraz duże ilości surowych owoców i warzyw.
Odżywianie bez woreczka żółciowego: o tym pamiętaj!
Pamiętajmy, że po usunięciu woreczka żółciowego znaczenie ma nie tylko skład naszej diety. Równie istotny jest sposób spożywania posiłków. Powinniśmy jeść powoli, spokojnie przeżuwając każdy kęs. Warto spożywać częste, mniejsze posiłki, zamiast kilku dużych.
Bardzo ważne jest również spożywanie odpowiedniej ilości płynów – 2 litry na dobę to absolutne minimum! Dodatkowo, unikajmy smażonych potraw – w ich miejsce postawmy na gotowanie, pieczenie lub przygotowywanie posiłków na parze.
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej ciekawych materiałów w Ann: