Choroba Parkinsona, potocznie określana jako Parkinson, to zwyrodnienie struktur mózgu o nieznanej przyczynie. Dotyczy ona około 1% ludzi pomiędzy 40. a 60. rokiem życia. Postępowanie choroby można opóźnić, ale czy da się cofnąć samego parkinsona? Czy istnieje skuteczne leczenie?
Już teraz liczbę Polaków chorych na Parkinsona szacuje się na 85-100 tys. Zdaniem ekspertów jednak, wskutek starzenia się naszego społeczeństwa liczba ta w kolejnych dekadach będzie się zwiększać.
Co to jest choroba Parkinsona?
Choroba Parkinsona należy do grupy chorób neurologicznych, przyczyną których jest postępujące niszczenie komórek nerwowych. Jest to druga pod względem częstości występowania po chorobie Alzheimera choroba zwyrodnieniowa układu nerwowego. Ta choroba rozwija się podstępnie i po cichu. Zazwyczaj jest diagnozowana w chwili, gdy ponad połowa neuronów jest już zniszczona.
Wciąż nie ustalono konkretnej przyczyny powstawania schorzenia. Przypuszcza się jednak, że istotnym elementem są uwarunkowania genetyczne, a także czynniki zewnętrzne. Badania wykazują m.in., że wpływ mogą mieć substancje chemiczne znajdujące się w powietrzu, żywności oraz dostające się do organizmu w wyniku infekcji i chorób.
Objawy choroby Parkinsona
Objawy choroby Parkinsona wiążą się głównie z zaburzeniami motoryki. Do głównych objawów tej choroby zaliczamy spowolnienie ruchowe, sztywność mięśni, drżenie spoczynkowe, a także zaburzenia chodu i postawy. Ponadto objawami schorzenia mogą być też utrata węchu, zaparcia, hipotonia tętnicza, zaburzenia depresyjne i otępienie. Choroba ma charakter postępujący. Naukowcy z Queen Mary University w Londynie w swoim badaniu odkryli, że epilepsja i ubytek słuchu to są wczesne objawy choroby Parkinsona.
Drastyczne obniżenie jakości życia, jakie wiąże się z tą chorobą sprawia, że kluczową sprawą jest jak najwcześniejsze jej wykrycie.
-Bardzo ważne jest szybkie rozpoznanie. Umożliwia to podjęcie leczenia objawowego, które w pierwszych latach trwania choroby jest skuteczne i pozwala zachować normalną aktywność życiową pacjentów – mówi dr hab. Sławomir Budrewicz, prof. Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, kierownik Kliniki Neurologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, prezes Polskiego Towarzystwa Choroby Parkinsona i Innych Zaburzeń Ruchowych oraz Sekcji Schorzeń Pozapiramidowych Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
Choroba Parkinsona: obecnie mamy tylko leczenie objawowe
Do tej pory nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyn występowania choroby Parkinsona, jak również dokładnie wyjaśnić procesów związanych z degeneracją neuronów. Właśnie z tego powodu obecnie dostępne leczenie jest leczeniem objawowym, które chociaż w znacznym stopniu poprawia komfort życia pacjenta, to jednak nie leczy samego parkinsona. Pomocną przy leczeniu choroby Parkinsona jest farmakoterapia. Powinna ona być włączona jak najwcześniej, już na początkowym etapie choroby. Leczenie farmakologiczne ma na celu zwiększenie poziomu dopaminy w ośrodkowym układzie nerwowym.
– Leczenie choroby Parkinsona wymaga zaangażowania multidyscyplinarnego zespołu medycznego obejmującego między innymi lekarzy neurologów, neuroradiologów, neurochirurgów, psychologów, psychiatrów, fizjoterapeutów, a także logopedów i dietetyków – dodaje prof. Budrewicz. – Bardzo ważne jest także działanie wspierające opiekunów chorych, zarówno w zakresie edukacji, jak i w codziennej opiece nad chorym. W zaawansowanym okresie choroby Parkinsona dysponujemy poza doustną terapią farmakologiczną także innymi metodami leczenia, w tym operacyjnego oraz metodami infuzyjnymi – dojelitowe wlewy lewodopy oraz podskórne podawanie apomorfiny.
W zaawansowanych stadiach choroby Parkinsona, kiedy leczenie farmakologiczne już jest niewystarczające, przeprowadza się specjalne zabiegi neurochirurgiczne. Ich celem jest umieszczenie w mózgu elektrod, wysyłających sygnały do struktur, których działanie jest zaburzone.
– Gdy choroba wchodzi w okres powikłany, gdy mamy powikłania ruchowe zwane fluktuacjami, dyskinezami, gdy choroba wchodzi w stadium zaawansowane, możemy wspierać się różnymi technologiami, które są też refundowane w Polsce. Mam na myśli głęboką stymulację mózgu lub też dwiemetody infuzyjne, które też są refundowane – zaznaczył podczas Kongresu Wyzwań Zdrowotnych dr hab. Dariusz Koziorowski, kierownik Kliniki Neurologii Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM Mazowieckiego Szpitala Bródnowskiego.
Autor: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia