Co trzecie dziecko ma nadwagę, co piąte otyłość. Chirurgiczne leczenie otyłości u dzieci to coraz częściej poruszany temat. Dlaczego? Z danych NFZ wynika, że w Polsce z otyłością zmaga się już 13 procent chłopców i 5 procent dziewczynek. Inne dane mówią, że polskie dzieci są najszybciej tyjącymi dziećmi w Europie. Kiedy konieczny jest zabieg bariatryczny? Jak on przebiega i z jakimi konsekwencjami się wiąże? O tym w cyklu Przepis na Zdrowie Ann rozmawialiśmy z lek. Dominiką Krakowczyk, chirurgiem dziecięcym z Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach.
Otyłość u dzieci – kiedy potrzebna jest operacja?
Otyłość prowadzi do cukrzycy, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, chorób serca, zwyrodnienia stawów czy niedoczynności tarczycy. Światowa Organizacja Zdrowia informuje, że problem otyłości i nadwagi dotyczy 10 proc. dzieci i młodzieży na świecie. Szacuje się, że do 2025 r. będzie 177 milionów 5-17 latków z nadwagą oraz 91 milionów z otyłością.
W związku z tym na całym świecie rośnie zainteresowanie zabiegami chirurgicznego zmniejszenia żołądka – także u najmłodszych. Takie operacje – w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia – można wykonać m.in. w Górnośląskim Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach. Pierwszym krokiem do zakwalifikowania do zabiegów jest konsultacja w Poradni Leczenia Otyłości Dzieci i Młodzieży GCZD. Skierowanie do tej poradni wystawia lekarz rodzinny albo pediatra.
Ostateczną decyzję o kwalifikacji do operacji podejmuje interdyscyplinarny zespół specjalistów z różnych dziedzin medycyny. Taki zespół tworzą endokrynolodzy, chirurdzy, dietetycy, psychologowie oraz rehabilitanci. W tym gronie jest również lek. Dominika Krakowczyk.
Aleksandra Zalewska – Stankiewicz, Ann Asystent Zdrowia: Pani Doktor, jeżeli chodzi o operacje bariatryczne, jeszcze kilka lat temu granicą wieku był 18 rok życia. Obecnie takie zabiegi wykonuje są u dzieci, jak i nastolatków. Czy powodem tego jest narastający problem otyłości czy bardziej chodzi o rozwój medycyny?
Lek. Dominika Krakowczyk: Można podejść do tego tematu z dwóch stron. Dzieci z otyłością olbrzymią jest coraz więcej. Co trzecie dziecko ma nadwagę, co piąte otyłość. Inne dane mówią, że polskie dzieci są najszybciej tyjącymi dziećmi w Europie. Widzimy to w naszych poradniach. W tamtym roku w poradni w naszym szpitalu przyjęliśmy 950 dzieci z otyłością. Do mnie, jako chirurga dziecięcego, bezpośrednio trafiło 28 pacjentów z otyłością olbrzymią. W przypadku tego rodzaju otyłości są bardzo małe szanse, że dziecko wyjdzie z niej samodzielnie. Ale też rośnie świadomość społeczna – coraz więcej pacjentów zgłasza się po porady.
Chirurgiczne leczenie otyłości: czy operacje są bezpieczne?
Czy operacje bariatryczne są bezpieczne?
Mało jest powikłań po takich operacjach, dlatego wiek przesuwa się ku coraz młodszym dzieciom. Po zabiegach nie ma zaburzeń wzrostu, a wręcz odwrotnie. W piśmiennictwie opisany jest przypadek dwulatka, który przeszedł operację bariatryczną. W naszym ośrodku rozmawiamy już z 8-9 latkami. Przeprowadzamy zabiegi u pacjentów, którzy świadomie zastosują się do zasad. A tych jest dużo – zarówno w okresie okołooperacyjnym, jak i po operacji.
Jak wygląda kwalifikacja do operacji bariatrycznej?
Przygotowując kryteria, inspirowaliśmy się danymi amerykańskimi. Te zasady cały czas ewaluują. Mówiąc w dużym uproszczeniu – do operacji kwalifikujemy dziecko, u którego BMI przekroczyło 40 lub 30, jeśli u pacjenta występują choroby współistniejące.
Jakie mogą to być choroby?
Cukrzyca, nadciśnienie, depresja, bóle migrenowe głowy, choroby stawów i kości, zaburzenia gospodarki lipidowej, zaburzenia układu moczowego, choroby nerek itd. Jeszcze jedna ważna rzecz dotycząca kryteriów – nastolatek musi nam powiedzieć, że nie tylko zgadza się na operację, ale on tej operacji chce. Oczywiście, psycholog pomaga nam ocenić, czy zgoda pacjenta na pewno jest świadoma.
Pozostałe kwestie poruszone w rozmowie:
- Czy operacja bariatryczna to konieczność, kiedy inne metody zawiodą?
- Jakie metody są stosowane podczas operacji?
- Jak wygląda przygotowanie pacjenta do operacji?
- Ile trwa taka operacja i z jakim ryzykiem się wiąże?
- Jak wygląda rekonwalescencja po operacji?
- Jaka jest skuteczność operacji bariatrycznych?
O ekspertce:
Lek. Dominika Krakowczyk – chirurg dziecięcy z Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach.
*Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Więcej ciekawych rozmów w Ann: