Gluten jest jednym ze składników znajdujących się w większości produktów spożywczych. Dla większości z nas jego spożywanie nie przynosi złych skutków zdrowotnych. Jest jednak grupa osób, która musi całkowicie wyeliminować go z diety i wprowadzić dietę bezglutenową. Jak rozpoznać, że mamy problem z nietolerancją glutenu? Jak wyeliminować ten składnik z diety? Z pomocą przychodzi Baza Żywności Ann! Dowiedz się, jak z niej skorzystać, będąc na diecie bezglutenowej.
Gluten – ważny surowiec spożywczy
Gluten to białko, które znajduje się w niektórych zbożach takich jak: pszenica, żyto i jęczmień. Dlatego tak na prawdę można go znaleźć w większości produktów spożywczych. Gluten zawiera zatem pieczywo, makarony, niektóre kasze, a nawet produkty przetworzone, np. wędliny czy kostki bulionowe. Dodaje się go również do niektórych produktów, ponieważ jest dobrym nośnikiem aromatów.
Produkty zawierające gluten:
- otręby i kiełki wymieniowych wyżej zbóż,
- słone przekąski,
- płatki śniadaniowe,
- majonez,
- warzywa w puszkach,
- marynaty.
Do produktów, w których może znajdować się gluten należą również ciasta, ciastka, piwo, kawa zbożowa, jogurty, parówki, musztarda, chipsy czy czekolada.
Gluten jest składnikiem, dzięki któremu produkty uzyskują pożądaną konsystencję i smak. Gdy mąka ze zbóż z glutenem jest mieszana z wodą, białka glutenu tworzą lepką masę, która ma konsystencję podobną do kleju. Dzięki temu ciasto jest elastyczne, a wypieki – smaczne, puszyste i odporne na wysychanie. Gluten ma właściwości emulgujące i stabilizujące.
Gluten jest dobrze tolerowany przez większość osób. Jednak u niektórych może wywoływać niepożądane reakcje organizmu. Dzieje się tak za sprawą gliadyny, czyli składnika wchodzącego w skład glutenu.
Nietolerancja glutenu
Biegunki, przewlekłe zmęczenie i nieuzasadniona utrata wagi – takie objawy mogą sugerować nietolerancję glutenu. Pojawiają się one u osób, które chorują na: celiakię, alergię na pszenicę oraz nieceliakalną nadwrażliwość na gluten.
Szacuje się, że na celiakię choruje ok. 1 proc. Europejczyków z czego więcej kobiet niż mężczyzn. Niestety w wielu krajach zachorowalność na tą chorobę rośnie. Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten dotyczy natomiast ok. 6 proc. populacji. Jeśli chodzi o oszacowanie liczby osób uczulonych na pszenicę nie jest to tak proste. Wiadomo, że to zboże należy do tzw. wielkiej ósemki najczęściej uczulających alergenów pokarmowych, które są odpowiedzialne za 90 proc. stwierdzanych alergii.
Jeśli podejrzewasz u siebie problem z nietolerancją glutenu koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Konsultacja ze specjalistą to nie tylko okazja do potwierdzenia nietolerancji glutenu, alergii na pszenicę lub celiakii, ale także do wykluczenia innych możliwych przyczyn twoich objawów.
Dieta bezglutenowa
Osoby, u których stwierdzona została nietolerancja glutenu powinny wprowadzić dietę bezglutenową. Czyli taką, w której produkty nie są zanieczyszczone glutenem oraz specjalnie przygotowanych, w których zawartość glutenu nie przekracza 20 mg glutenu/kg żywności.
Przeczytaj lub zobacz: Gotowanie z dietetyczką w Ann: Dieta bezglutenowa – Tarta z młodymi marchewkami i serem feta [WIDEO]
Osoby chore na celiakię muszą rygorystycznie przestrzegać diety bezglutenowej by utrzymać dobry stan zdrowia.
Produkty bezglutenowe to między innymi:
- mleko i sery,
- jaja,
- warzywa i owoce,
- mięso i ryby,
- ziemniaki (mąka ziemniaczana),
- rośliny strączkowe,
- czyste przyprawy,
- ryż, a także wytworzone z niego – mąka, napój i wafle,
- kukurydza, a także płatki kukurydziane, popcorn i wafle kukurydziane,
- mąka z migdałów, kokosa, soi lub fasoli oraz wytworzone z niej makarony,
- tapioka i amarant,
- mąka z chleba świętojańskiego, kasztanowa, łubinowa.
Konieczne jest nadal czytanie składu, bo nie każdy ryż jest bezglutenowy. Naturalnie powinien być, ale może być zanieczyszczony glutenem. Pozbycie się glutenu z diety wcale nie oznacza, że musimy rezygnować np. z naleśników, pierogów czy ciasta. Można je jeść tylko ważne jest, by były wykonywane z produktów pozbawionych glutenu w składzie. Wiele tradycyjnych dań to dania naturalnie bezglutenowe, np. kluski śląskie, zupa pomidorowa z ryżem, pieczone mięsa i ryby oraz surówki.
Jak robić zakupy?
Podczas zakupów koniecznie trzeba zwrócić uwagę na skład produktów, które wrzucamy do koszyka. Dotyczy to tych osób, które nie tolerują glutenu i są chore np. na celiakię. Trzeba uważać na zawarte na opakowaniach informacje typu: „może zawierać śladowe ilości glutenu”, „może zawierać zboża zawierające gluten”, „w zakładzie pakowane są produkty zawierające gluten” czy „na terenie zakładu stosowany jest gluten”. Takich produktów bezwzględnie trzeba unikać.
Warto również sprawdzać na opakowaniach czy artykuł spożywczy zawiera białko roślinne bądź błonnik roślinny niewiadomego pochodzenia. Jeśli nie masz pewności, czy produkt zawiera gluten, zrezygnuj z jego zakupu. Poza tym, jeśli stale kupujesz konkretny bezglutenowy produkt, raz na jakiś czas sprawdź jego skład. Producenci zmieniają receptury swoich wyrobów.
Ważne! Nie rezygnuj z glutenu jeśli nie musisz
Dietę bezglutenową powinny stosować tylko osoby, u których pojawiają się takie wskazania medyczne. W ostatnich latach bardzo popularne stało się stosowanie takiej diety, bez konkretnych przyczyn. Mówi się, że dzięki jej stosowaniu można zrzucić zbędne kilogramy lub poprawi się nasze samopoczucie. Tutaj warto podkreślić, że gluten nie szkodzi zdrowym ludziom.
Przeczytaj też: Ann AI pisze: Dlaczego dieta bezglutenowa nie jest odpowiednia dla każdego?
Dieta bezglutenowa nie powinna być stosowana jako „metoda” na dobre samopoczucie czy zrzucenie zbędnych kilogramów. Stosowanie diet eliminacyjnych powinno wynikać ze wskazań medycznych. Decyzja o jej wprowadzeniu powinna być skonsultowana z lekarzem, ponieważ nieprzemyślane wykluczenie glutenu może być przyczyną trudności diagnostycznych w przypadku rzeczywistego istnienia chorób związanych z wrażliwością na to białko.
Baza Żywności pomocna w walce z alergią
Długie i często nieczytelne spisy składników zniechęcają do dokładnego zapoznania się z ich treścią. Dzięki nowej funkcjonalności w bezpłatnej aplikacji Ann Asystent Zdrowia zalogowani użytkownicy mogą szybko, czytelnie i bez konieczności szukania w spisie na etykiecie, poznać skład produktu i dowiedzieć się, czy w produkcie nie ma niepożądanego alergenu. Dodatkowo, w karcie produktu pojawią się informacje dotyczące wartości odżywczych. Jak dokładnie działa Baza Żywności Ann?
Baza Żywności Ann
Nową funkcję aplikacji znajdziesz w kategorii Odżywianie. Po otwarciu karty bazy żywności, określamy swoje preferencje, czyli alergeny, których chcemy unikać. Później wystarczy zeskanować kod produktu lub wpisać go ręcznie. Od razu otrzymamy skład produktu i informację, czy dany alergen znajduje się w żywności.
Warto dodać, że aplikacja zapisuje nasze preferencje, więc nie trzeba ich zaznaczać za każdym razem. Po wejściu w bazę żywności zobaczymy również zeskanowane przez nas produkty. Dzięki nowej funkcjonalności unikanie niepożądanego alergenu stanie się łatwiejsze!
Pobierz już teraz bezpłatną aplikację Ann Asystent Zdrowia w Google Play i App Store
Autorka: Wiktoria Kmiecik, Ann Asystent Zdrowia
* Serwis / aplikacja Ann dokłada wszelkich starań, aby treści składające się na zawartość serwisu były ścisłe i poprawne. Prezentowana treść jest dostarczana jedynie w celach informacyjnych lub edukacyjnych. W żadnym zakresie nie zastępuje i nie może być utożsamiana z konsultacją czy poradą lekarską.
Czytaj więcej w Ann: