Czerniak charakteryzuje się wysokim stopniem złośliwości. Jest przyczyną prawie 75% zgonów związanych z nowotworami skóry. Najczęściej występuje na skórze, ale może pojawić się również w okolicy gałki ocznej, ust czy nosa. Rośnie szybko. Dodatkowo pojawiają się przerzuty, które w zaawansowanym stadium chorobę są niezwykle trudne w leczeniu. Czy każda zmiana na skórze to potencjalne zagrożenie pojawienia się czerniaka? Na co zwrócić szczególną uwagę, aby jak najszybciej wykryć ten nowotwór? Jakie są rokowania, kiedy już zostanie zdiagnozowany? Na temat czerniaka skóry mówi dr hab. n. med. Marek Niczyporuk, specjalista dermatolog wenerolog z Zakładu Medycyny Estetycznej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
Czerniak skóry może powstać jako nowa zmiana
Agnieszka Kryszpin, Ann Asystent Zdrowia: Czy czerniak powstanie z takiej zmiany, którą mamy już na skórze czy może stanowić taką samo istotną zmianę, która dopiero nam się pojawi?
dr hab. n. med. Marek Niczyporuk, specjalista dermatolog wenerolog, UMB: Oba warianty są brane pod uwagę bo zarówno znamiona, zwłaszcza takie które się określa jako znamiona dysplastyczne. One będą stanowiły punkt wyjścia czerniaka. Ale tak się dzieje mniej więcej od 25 do 40% przypadków. Natomiast jeśli chodzi o czerniaka, to też trzeba brać pod uwagę to, że ta zmiana powstaje na skórze uprzednio niezmienionej. Także tu oba warianty są jak najbardziej brane pod uwagę. Częściej nas powinno niepokoić takie znamię, którego wcześniej nie było, a zaczęło się pojawiać i progresywnie rosnąć.
Czerniak skóry ma różne oblicza i może pojawić się w gałce ocznej
Jakie rodzaje czerniaka można wyróżnić?
Czerniak jest to nowotwór, który ma szereg odmian. Jeśli chodzi o te zmiany, które pojawiają się na skórze to są w odmianach typu szerzącej się powierzchownie lub plamy złośliwej. Mogą to być zmiany o charakterze guzkowym. Czerniaki dzielimy również ze względu na to jak w jakiej lokalizację występują. Takie na przykład jak czerniaki jak akralne, które zlokalizowane są w zakresie kończyn. Najczęściej w zakresie kończyn dolnych. Mamy też odmianę taką jak czerniak guzkowy. Poza tym trzeba też pamiętać, że tego typu nowotwór może występować w lokalizacjach poza skórnych. Na przykład w gałce ocznej.
Czerniak występuje częściej u kobiet. Dlaczego?
Wydaje mi się, że jednym z czynników wpływających na to jest ekspozycja słoneczna. Kobiety też troszeczkę inaczej podchodzą do opalania. Dochodzą do tego te osoby, które w latach 90 czy na początku tego wieku korzystały z urządzeń solarnych. A to niestety wpływa na ten wzrost częstości występowania czerniaka. To trzeba powiedzieć, że ten nowotwór od kilku dziesięcioleci stale zwiększa częstość występowania na naszej skórze.
Czerniak skóry nie jest czarną zmianą
Czy czerniak to kolor czarny na skórze?
Absolutnie nie. Jednym z takich sygnałów tego, że coś złego dzieje się w naszym organizmie może być sytuacja taka, że znamię barwnikowe które było obecne nagle zaczęło się odbarwiać. Stało się po prostu guzkiem bezbarwnym. Czasami też tworzą się takie zmiany, które co prawda rzadko występuje no niemniej jednak ze względu na swój taki odmienny charakter jest to zmiana, która jest zła rokowniczo. Większość kojarzy czerniaka, że to jest czarny guzek. A tutaj rośnie guzek, który ma kolor powiedzmy no bardzo różny. Od takiego blado różowego, żółtawego czy jasnobrązowego. Także nie zwraca on może naszej uwagi, a to de facto też może być czerniak.
Gdzie jeszcze – poza skórą – może pojawić się czerniak?
W tych miejscach pacjenci nie szukają niepokojących zmian wskazujących na czerniaka skóry.
