Dalekowschodnie techniki medytacji i relaksu dość długo były postrzegane jedynie jako religijna praktyka z dalekiego wschodu, praktykowana wyłącznie przez joginów. W ostatnich jednak latach medytacja coraz bardziej zyskuje popularność wśród osób zainteresowanych rozwojem osobistym i samoświadomością. Czym jest medytacja i jak dobrać najlepszą technikę dla siebie opowiada Anastazja Lytovka, trenerka w aplikacji Ann.
Obecnie medytacja uważa się za podstawę buddyzmu, jednak jej korzenie sięgają aż do epoki antycznej.
Medytacja jest sposobem na poznanie siebie
Svitlana Slyvchenko, Ann-zdrowie.pl: O medytacji słyszał już każdy, kto szuka sposobu na relaks i wyciszenie po ciężkim dniu. Można ją określić jako trening świadomości. Samo słowo pochodzi od łacińskiego “meditatio”, czyli zagłębienie się w myślach, namysł czy też rozważanie. Czym według Pani jest medytacja?
Anastazja Lytovka, trenerka w aplikacji Ann: Medytacja jest sposobem na wyciszenie, walkę z negatywnymi emocjami, a także na poznanie siebie. Może też być uznana za formę porządkowania siebie, swojego życia. Osobiście dla mnie medytacja jest tzw. higieną umysłową i emocjonalną, pomagającą zwiększyć energię życiową, zrelaksować się. Skupienie się na oddechu, zdystansowanie się od myśli, które przychodzą w trakcie medytacji, jest powrotem do źródła spokoju, które każdy z nas nosi w sobie.
Dlaczego warto zacząć medytować?
Medytując, mamy szansę oczyścić umysł od niechcianych myśli, wprowadzić go w stan wyciszenia. Często zaczynamy praktykować, bo mamy w życiu jakieś trudności, napięcie, stres. Medytacja zaś pozwala odciąć się na zewnętrznych bodźców, ignorować negatywne myśli. Wiele osób odnajduje w medytacji drogę do samorozwoju, do prawdziwego siebie. Techniki medytacyjne są ćwiczeniami umysłu. Tak jak ćwiczenia fizyczne trenują nasze ciała, tak praktyka medytacji, jest treningiem dla naszego umysłu.
Techniki medytacji i relaksu w Europie dopiero zaczynają się rozwijać
Pani przez pewien czas mieszkała w Azji i uczyła się tam technik medytacji. Czy medytacja z Dalekiego Wschodu różni się od tej znanej nam?
Wszystkie techniki medytacji wywodzą się z Dalekiego Wschodu. Techniki medytacji i relaksu w Europie dopiero zaczynają się rozwijać, zaś w krajach Azjatyckich medytacja ma bardzo długą historię. Jej korzenie sięgają aż do epoki antycznej, gdzie była częścią wierzeń i tradycji religijnych. Medytacja jest jednym z filarów jogi.
Istnieje bardzo dużo różnych technik medytacji i relaksu. Wszystkie z nich starają się wyciszyć umysł, przyczynić się do tego, abyśmy przestali koncentrować się na codziennych wydarzeniach. Większość technik medytacyjnych są związane z praktykami duchownymi. Np. medytacja Zen, Vipassana czy Mindfulness. Wywodzą się one z chińskiego buddyzmu i są uznawane za jedne z popularniejszych technik medytacji. Naukowcy najczęściej klasyfikują rodzaje medytacji na podstawie tego, w jaki sposób skupiamy swoją uwagę. Warto podkreślić, że wszystkie techniki, bez względu na to, czy są przeznaczone dla osób na poziomie początkującym, czy zaawansowanym, zwiększają aktywność w obszarach mózgu związanych z emocjami.
Medytacja pomaga zmniejszyć stres i poprawia koncentrację
Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia: Badania pokazują, że medytacja pomaga radzić sobie z objawami depresji i poprawia nastrój. Czy medytacja jest dla każdego? Jakie jeszcze są efekty medytacji?
Anastazja Lytovka: Uważam, że tak. Tę formę treningu można polecić każdej osobie. Medytować można niezależnie od płci, wieku czy wyznań. Jednakże dla każdego medytacja oznacza coś innego i też w innych celach jest podejmowana. Z medytacji na pewno powinny skorzystać osoby zmęczone codzienną rzeczywistością, przytłoczone problemami, zmartwieniami, a także te zmagające się z chorobami. Szybki tryb życia, ciągły stres negatywnie wpływają na nasz umysł. Wyciszenie, jakim jest medytacja, pomaga podjąć lepsze decyzje, odnaleźć siebie i odpocząć od codzienności.
Korzyści płynących z praktyki medytacji jest mnóstwo. Jeśli medytujemy regularnie, stajemy się spokojniejsi. Lepiej też znosimy trudności, które stawia przed nami życie. Medytacja również pomaga zmniejszyć stres i nauczyć jak nim zarządzać we właściwy sposób. A także poprawia koncentrację i zwiększa samoświadomość.
Czy medytacja zawsze odbywa się w ciszy?
Spokój to jest pierwsze, co osiąga człowiek podczas praktyk. Najczęściej medytacja odbywa się w ciszy. Jednak niektórzy wolą praktykować przy dźwiękach relaksującej muzyki lub słuchając mantr. Należy zaznaczyć, że medytacja nie ma na celu powstrzymania biegu myśli. One będą się pojawiać i odchodzić, bo nie da się tak po prostu przestać myśleć. Naszym zadaniem jednak będzie bycie świadomym obserwatorem, który nie skupia uwagi na pojawiających się myślach. Jeżeli w czasie medytacji zdarzy się zatrzymać się na chwilę przy jakiejś myśli, nie należy osądzać siebie czy robić sobie wyrzutów, tylko musimy ponownie skupić się na obserwacji oddechu. Na początku to może być trudne, ale medytacja to trening, a trening, jak wiadomo, czyni mistrza. Celem medytacji jest nauczyć się kontrolować swój umysł i zadbać o to, by nasze myśli nie kontrolowały nas.
W medytacji musimy pamiętać o systematyczności
Jak można przygotować się do medytacji? Jak często i jak długo warto praktykować?
Medytacja jest techniką relaksacyjną, niewymagającą żadnego przygotowania, umiejętności ani też narzędzi. Wszystko, czego potrzebujemy, to chwili wolnego czasu i cichego pomieszczenie, w którym można przez chwilę pobyć samemu.
Według mnie trzeba medytować codziennie. W praktykach musimy być systematyczni. Jak już wspominałam, na początku medytacja może nie przychodzić łatwo. Jednak nie wolno się zniechęcać. Nie musimy od razu medytować przez 30, 20, ani nawet 10 minut. Można zacząć od małych kroków i przeznaczać na medytację choćby 3 minuty dziennie. Po przyzwyczajeniu się do codziennej medytacji czas można wydłużyć do od 30 do 60 minut dziennie.
Można medytować rano lub wieczorem, w ciszy czy też pod dźwięki muzyki, w pracy czy w drodze do domu. To bardzo indywidualna kwestia. Ktoś woli praktykować rano, żeby przygotować się na wyzwania nowego dnia, a ktoś zaś wieczorem, żeby pozamykać różne pootwierane w naszej głowie wątki i dobrze się wyspać.
Będzie Pani prowadzić zajęcia u nas na portalu. Czego możemy spodziewać się od tych zajęć? I jak one będą wyglądać?
Będą to krótkie, 15-20-minutowe zajęcia. Praktyki medytacyjne wywodzą się z różnych tradycji kulturowych i same w sobie stanowią zamkniętą praktykę. Jednakże podczas naszych zajęć w Ann będziemy łączyć medytację z zajęciami z jogi. Zajęcia rozpoczną się od łagodnej pracy z ciałem. Następnie będziemy pracować z oddechem, zwiększając jego świadomość w ciele i jego przepływie, łącząc te ćwiczenia z asanami jogi.
Autor: Svitlana Slyvchenko, Ann Asystent Zdrowia